Abstrakt
Autorka koncentruje się na wybranych aspektach sytuacji, w jakiej funkcjonują uczelnie w Polsce od 1990 r, porównaniu przebiegu karier w różnych generacjach z uwzględnieniem podziału według płci i dziedzin, w których owe kariery przebiegają. Główna rozważana hipoteza dotyczy związku między sytuacją nauki i edukacji oferowanej przez szkolnictwo wyższe w Polsce w latach dziewięćdziesiątych a przebiegiem karier naukowych. Spadek nakładów na kształcenie i badania oraz pogarszanie się warunków materialnych osób zatrudnionych w tym sektorze powoduje spowolnienie karier naukowych, mierzonych czasem osiągania kolejnych stopni. Następna weryfikowana hipoteza dotyczy zmian w strukturze pracowników naukowych. Pogarszanie się ich sytuacji w dwóch wymiarach - możliwości prowadzenia badań naukowych oraz uzyskiwania satysfakcjonujących warunków materialnych z pracy w instytucjach badawczych i na uczelniach - powoduje zmianę struktury zatrudnionych. Z tych przyczyn, a także w efekcie wcześniej zaobserwowanego wzrostu udziału kobiet wśród studentów, następuje dalsze, aczkolwiek powolne, zwiększenie liczby kobiet wśród osób pracujących na stanowiskach nauczycieli akademickich. W artykule wykorzystano dane statystyczne dotyczące sytuacji szkolnictwa wyższego w całym kraju oraz przedstawiono studium przypadku uczelni (na przykładzie jednego z największych uniwersytetów w Polsce).
Bibliografia
Białecki I. 1997 Nierówności w dostępie do kształcenia w Polsce powojennej, w: R. Siemieńska (red.): Wokół problemów zawodowego równouprawnienia kobiet i mężczyzn, Fundacja Wspierania Prawa Europejskiego, Warszawa.
Brooks A. 1997 Academic Women, Society for Research into Higher Education, Open University Press, Bristol.
Chojnicki Z., Czyż T. 1994 Polish Science in a Regional Approach, w: A. Kukliński (ed.): Science, Technology, Economy, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Dickman H. 1993 The Imperiled Academy, Transaction Publishers, New Brunswick - London.
Edukacja... 1991 Edukacja 1990-1991, GUS, Warszawa.
Eggins H. 1997 Women as Leaders and Managers in Higher Education, Society for Research into Higher Education, Open University Press, Bristol.
Hryniewicz J., Jałowiecki B. 1994 Rynek pracy intelektualnej w Polsce, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Jałowiecki B., Hryniewicz J., Mync A. 1994 The Brain Drain from Science and Universities in Poland, 1992-1993, Uniwersytet Warszawski, Warszawa.
Janion M.1995 Za waszą i naszą wolność, „Gazeta Wyborcza”, 3-4 lutego.
Jasińska A., Siemieńska R. 1983 The Socialist Personality. A Case Study of Poland, „International Journal of Sociology”, nr 13.
„Mały Rocznik Statystyczny” 1939, GUS, Warszawa.
Miluska J. 1995 Tożsamość kobiet i mężczyzn w cyklu życia, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Adama Mickiewicza, Poznań.
Nisbet R. 1980 The Future of University, w: S. M. Lipset (ed.): The Third Century. America as a Post-Industrial Society, The University of Chicago Press, Chicago - London.
Raport... 2000 Raport o stanie nauki i techniki w Polsce 1999, GUS, Warszawa.
„Rocznik Statystyczny” 1986 ,1998 ,1999, 2000, GUS, Warszawa.
„Rocznik Statystyczny Rzeczypospolitej Polskiej”, GUS, Warszawa.
Scott R 1995 The Meanings of Mass Higher Education, The Society for Research into Higher Education, Open University Press, Bristol.
Siemieńska R. 1986 Women and Social Movements in Poland, „Women and Politics”, nr 6/4.
Siemieńska R. 1989 Poland, w: G. P Kelly (ed.): International Handbook of Women’s Education, Greenwood Press, New York - London.
Siemieńska R. 1990 Pleć, zawód, polityka. Udział kobiet w życiu publicznym w Polsce, Instytut Socjologii Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Siemieńska R. 1992 Academic Careers in Poland: Does Gender Make a Difference?, „Higher Education in Europe”, nr 23/2.
Siemieńska R. 1998 Dimensions of Gender Inequality, referat na konferencję UNESCO nt. Women in Science, Quality and Equality - Conditions for Sustainable Human Development, Bied, Słowenia, 5-7 listopada 1998.
Siemieńska R. 2000a Academe as a Space for Women and a Place for the Study and Promotion of Gender Equity in Poland, w: L. Grunberg (ed.): Good Practice in Promoting Gender Equality in Higher Education in Eastern and Central Europe and the Former Soviet Countries, UNESCO, Bucharest.
Siemieńska R. 2000b Women in Academe in Poland: Winners Among Losers, "Higher Education in Europe”, nr 25/2.
Siemieńska R. (red.) 1997 Portrety kobiet i mężczyzn w środkach masowego przekazu i podręcznikach szkolnych, Fundacja Friedricha Eberta, Instytut Studiów Społecznych Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.
Słomczyński K., Wesołowski W. (red.) 1973 Struktura i ruchliwość społeczna, Ossolineum, Warszawa.
Staruchowicz W. 2001 Lista płac internautów, „Rzeczpospolita”, 11 kwietnia.
Szkolnictwo wyższe... 1997 Szkolnictwo wyższe w roku akademickim 1996-1997, GUS, Warszawa.
Szkoty wyższe... 2000 Szkoły wyższe i ich finanse w 1999 roku, GUS, Warszawa.
Wnuk-Lipińska E. 1996 Innowacyjność a konserwatyzm. Uczelnie polskie w procesie przemian społecznych, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego Uniwersytetu Warszawskiego, Warszawa.