Abstrakt
W opracowaniu tym przedstawiono szeroki przegląd zagadnień związanych z pomocą materialną dla studentów1, które byty przedmiotem debat w ciągu ostatnich dziesięciu lat. W analizie skoncentrowano się głównie na latach dziewięćdziesiątych, chodziło bowiem o poruszenie kwestii najbardziej aktualnych, choć w niektórych krajach debaty mogą też dotyczyć innych spraw. Omówiono przede wszystkim zagadnienia związane z rolą czesnego w finansowaniu szkolnictwa wyższego, a także z rolą stypendiów i (lub) pożyczek w systemach pomocy materialnej dla studentów, koncentrując się głównie na kwestii wkładu własnego osób podejmujących studia. W centrum debat politycznych znajduje się także problem równowagi między pomocą dla studentów a pomocą dla rodzin. W tym kontekście często dyskutuje się o zasadzie samodzielności studentów. Istotnym elementem badań, które przeprowadza się w poszczególnych krajach, by ocenić skutki polityki w zakresie pomocy materialnej dla studentów, jest także efektywność tej polityki jako środka służącego zmniejszaniu nierówności w dostępie do szkolnictwa wyższego.