Słowa kluczowe
kształcenie ogólne
rola społeczna nauczyciela akademickiego
kompetencje zawodowe nauczycieli akademickich
Jak cytować
Abstrakt
W dobie społeczeństwa wiedzy zadaniem szkół wyższych jest nie tylko wyposażenie absolwenta w wiedzę i umiejętności, ale także przygotowanie go do radzenia sobie z dynamiką i złożonością współczesnego świata, czyli wzbogacenia osobowości studenta o tzw. wartość dodaną. Nauczyciele akademiccy - jako ludzie obcujący z wiedzą na co dzień, przekazujący ją i przyczyniający się do jej tworzenia - powinni pierwsi zareagować na zmiany w otaczającym świecie (stać się ich prekursorami), by następnie stwarzać warunki do rozwoju owej wartości dodanej (pełnić rolę moderatorów). Przedstawione w artykule standardy kompetencji zawodowych nauczycieli akademickich, nowy wymiar roli społecznej nauczyciela oraz kwestia relacji między nauczycielami a studentami składają się na profil nauczyciela akademickiego pożądany z punktu widzenia budowania społeczeństwa wiedzy.
Bibliografia
Bereźnicki F. 1998 Przygotowanie pedagogiczne nauczycieli akademickich a samodzielne studiowanie, w: E. Radecki (red.): Student-nauczyciel akademicki (relacje interpersonalne), Wydawnictwo Ponad, Szczecin.
Brzeziński J. 1994 Rozważania o uniwersytecie, w: J. Brzeziński, L. Witkowski (red.): Edukacja wobec zmiany społecznej, Edytor, Poznań - Toruń.
Czerepaniak-Walczak M. 2001 Kompetencje emancypacyjne nauczyciela akademickiego, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 16.
Delors J. (red.) 1998 Edukacja - jest w niej ukryty skarb. Raport dla UNESCO Międzynarodowej Komisji do spraw Edukacji dla XXI Wieku, Stowarzyszenie Oświatowców Polskich, Warszawa.
Dobre obyczaje... 1994 Dobre obyczaje w nauce. Zbiór zasad i wytycznych, Komitet Etyki Nauki PAN, Warszawa.
Goćkowski J. 1984 Autorytety świata uczonych, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Górnikiewicz J. 2000 Kompetencje komputerowe nauczycieli akademickich w opiniach swoich studentów (na przykładzie Wydziału Pedagogicznego Wszechnicy Mazurskiej w Olecku), „Edukacyjne Dyskursy. Internetowe Czasopismo Pedagogiczne” (http://ip.univ.szczecin.pl/%7Eedipp).
Gulda H. 1996 Społeczne wyzwania jako stymulatory pełnienia roli nauczyciela akademickiego w okresie transformacji systemowej, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 4.
Gulda H. 2001 Wyzwania edukacyjne wyznacznikiem nowej roli nauczyciela akademickiego, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.
Jaskot K. 1996 Uczelnia ukierunkowana na studenta, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 4.
Jaskot K. 2001 Nastawienia nauczycieli akademickich w interakcjach dydaktycznych ze studentami, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.
Kaczmarek Ż. 2005 Rekonstrukcja procesu dydaktycznego w kierunku samorozwoju studenta, w: T. Gołębiowski, M. Dąbrowski, B. Mierzejewska (red.): Uczelnia oparta na wiedzy. Organizacja procesu dydaktycznego oraz zarządzanie wiedzą w ekonomicznym szkolnictwie wyższym, Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, Warszawa.
Karwińska A., Karwiński M. 2005 Perspektywy doskonalenia dydaktyki. Dwa punkty widzenia, w: T, Gołębiowski, M. Dąbrowski, B. Mierzejewska (red.): Uczelnia oparta na wiedzy. Organizacja procesu dydaktycznego oraz zarządzanie wiedzą w ekonomicznym szkolnictwie wyższym, Fundacja Promocji i Akredytacji Kierunków Ekonomicznych, Warszawa.
Kozielska M. 2004 Nauczyciel - kreator akademickiego dialogu edukacyjnego w społeczeństwie informacyjnym, materiały z V Ogólnopolskiego Zjazdu Pedagogicznego we Wrocławiu (http://zjazdptp.dswe.wroc.pl).
Kubiak-Szymborska E. 2003 Partnerstwo czy pozorna styczność? O relacjach nauczycieli akademickich i studentów w perspektywie paradygmatu edukacji podmiotowej, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 22.
Lewowicki T. 1988 Proces kształcenia w szkole wyższej, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Malewski M. 2001 Od misji życiowej do roli zawodowej. O kryzysogennej ewolucji kompetencji w nauce, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 16.
Michalik-Surówka J. 1998 Paradygmat kompetencyjny w pracy nauczyciela, w: W. Prokopiuk (red.): Rozwój nauczyciela w okresie transformacji, Trans Humana, Białystok.
Mikut M. 2001 Profesjonalna refleksja jako kluczowy element kompetencji zawodowych nauczyciela akademickiego, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.
Ostrowska U. 2000 Nauczyciel akademicki w roli badacza własnej działalności edukacyjnej, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 14-15.
Pawłowski K. 2004 Społeczeństwo wiedzy - szansa dla Polski, Wydawnictwo Znak, Kraków.
Szadzińska E. 2001 Kompetencje nauczyciela akademickiego w przygotowaniu nauczycieli do realizacji refleksyjnej praktyki, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.
Snieżyński M. 2001 Dialog edukacyjny, Papieska Akademia Teologiczna, Kraków.
Toffler A.H. 1996 Budowa nowej cywilizacji. Polityka trzeciej fali, Wydawnictwo Zysk i S-ka, Poznań.
Wenta K. 2001 Samouctwo informacyjne w nabywaniu nowych kompetencji zawodowych nauczycieli akademickich, „Pedagogika Szkoły Wyższej” , nr 16.
Wróblewska W. 2001 Kompetencje zawodowe nauczycieli akademickich wobec zmieniającej się filozofii edukacyjnej szkoły w świetle literatury i opinii studentów, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.
Zake S. 2001 Twórcza działalność nauczyciela szkoły wyższej, „Pedagogika Szkoły Wyższej”, nr 17.