Sociology and history – combinig perspectives to the benefit of the sociology of retrospection
PDF (Język Polski)

Keywords

collective memory
commemoration
sociology of retrospection
history
methodology of social research

How to Cite

Gubała, J. (2013). Sociology and history – combinig perspectives to the benefit of the sociology of retrospection. Nauka I Szkolnictwo Wyższe, (1(41), 69–85. Retrieved from https://pressto.amu.edu.pl/index.php/nsw/article/view/1656

Abstract

Trying to indicate the field of science to which collective memory researcher refers most frequently in his sociological reflection, it would be no doubt the history. It seems that the sociology of retrospection is an area of sociological studies, which without the proper knowledge of historical context can not fully exploit the opportunities offered by the sociological workshop. The starting point for consideration of this problem is the analysis of interconnections of the two fields of science and its methodological proposals to examine the complicated matter of collective memory. To identify opportunities and at least potential threats of combining scientific perspectives of sociology and history, this article attempts to answer some basic questions: to what extent the historical reflection (or more – historiosophical) may be useful for memory researcher?; how the history contributes to the enrichment and improvement of conclusions drawn from a variety of empirical attempts?; whether this area has an instrumentation that can indicate other than sociological perspective of looking at the collective remembering?
PDF (Język Polski)

References

Ambrosiewicz-Jacobs J., Hońdo L. (red.) 2005, Dlaczego należy uczyć o Holokauście? Kraków: Wyd. Uniwersytetu Jagiellońskiego

Bikont A. 2004, My z Jedwabnego, Warszawa: Prószyński i S-ka

Cichocka L., Panecka A. (red.) 2005, Polityka historyczna. Historycy – politycy – prasa. Konferencja pod honorowym patronatem Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Pałac Raczyńskich w Warszawie, 15 grudnia 2004 2005,Cichocka L., Panecka A. (red.), Warszawa: Muzeum Powstania Warszawskiego

Ciołkiewicz P. 2012, Pamięć zbiorowa w dyskursie publicznym: analiza polskiej debaty na temat wypędzeń Niemców po drugiej wojnie światowej, Warszawa: Wydawnictwo Akademickie Sedno

Confino A. 1997, Collective memory and cultural history: problems of method, ”The American Historical Review”, 5(102)

Connerton P. 2008, Seven types of forgetting, ”Memory Studies”, January 2008

Domańska E. (red.) 2002, Pamięć, etyka i historia. Angloamerykańska teoria historiografii lat dziewięćdziesiątych, Poznań: Wydawnictwo Poznańskie

Filipkowski P. 2006, Historia mówiona i wojna, w: Buryła S., Rodak P. (red.), Wojna. Doświadczenie i zapis, Kraków: Universitas

Franczak K. 2013, Kalający własne gniazdo. Artyści i obrachunek z przeszłością, Kraków: Universitas

Gross T. 2000, Sąsiedzi. Historia zagłady żydowskiego miasteczka, Sejny: Fundacja Pogranicze

Kansteiner W. 2002, Finding meaning in memory: a methodological critique of collective

memory studies, ”History and Theory”, 41(2002)

Kaźmierska K. (1997), Wywiad narracyjny – technika i pojęcia analityczne, w: Czyżewski M, Piotrowski A, Rokuszewska-Pawełek A., Biografia a tożsamość narodowa, Łódź: Wydawnictwo Katedry Socjologii Kultury Uniwersytetu Łódzkiego

Kaźmierska K. 2008, Biografia i Pamięć. Na przykładzie pokoleniowego doświadczenia ocalonych z zagłady, Kraków: Nomos

Kaźmierska K. (red.) 2012, Metoda biograficzna w socjologii, Kraków: Nomos

Kosiewski P. 2008, Pamięć jako przedmiot władzy, Warszawa: Fundacja im. Stefana Batorego

Kula M. 2000, Pamięć o historii uwikłana w jej bieg, „Przegląd Socjologiczny”2/2000

Kula M. 2004, Krótki raport o użytkowaniu historii, Warszawa: PWN

Kurkowska-Budzan M. 2002, Historia zwykłych ludzi. Współczesna angielska historiografia dziejów społecznych, Kraków: Historia Iagiellonica

Kurz I. 2007, Przepisywanie pamięci: przypadek Muzeum Powstania Warszawskiego, „Kultura współczesna” 3/2007

Kwiatkowski P. T. 1990, Społeczne ramy tradycji. Przemiany obrazu przeszłości Mazowsza Płockiego w publikacjach regionalnych 1918-1988, Warszawa: Instytut Socjologii UW

Kwiatkowski P. T. 2008, Pamięć zbiorowa społeczeństwa polskiego w okresie transformacji, Warszawa: Scholar

Lacapra D. 2009, Historia w okresie przejściowym. Doświadczenie, tożsamość, teoria krytyczna, Kraków: Universitas

Le Goff J. 2007, Historia i pamięć, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Machcewicz P., Persak K. (red.) 2002, Wokół Jedwabnego, Warszawa: Instytut Pamięci Narodowej

Malicki K. 2009, Upamiętnianie przeszłości jako źródło konfliktów w przestrzeni symbolicznej regionu podkarpackiego, w: Pamięć zbiorowa jako czynnik integracji i źródło konfliktów, Szpociński A. (red.), Warszawa: Scholar

Manojlovic B. (2012), School Communities and Reconciliation in Eastern Slavonia, http://digitalcollections.sit.edu/cgi/viewcontent.cgi?article=1054&context=conflict_reconcilation_symposium (data dostępu: 30.07.2013 r.)

MihajlovicTrbovc J., PavasovicTrost T. (2012), Who Were the Anti-Fascists? Multiple Interpretations of WWII in Post-Yugoslav Textbooks, w: Karner Ch.; Mertens B. (red.) Nation States between Memories of World War Two and Contemporary European Politics, Piscataway: Transaction Publishers

Nijakowski L.M. 2006a, Domeny symboliczne. Konflikty narodowe i etniczne w wymiarze symbolicznym, Warszawa: Scholar

Nijakowski L.M. 2006b, Baron Müunchhausen czyli o polskiej polityce pamięci, „Przegląd Polityczny”, nr 75, Gdańsk

Nijakowski L.M. 2008, Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny, Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne

Nora P. 2001, Czas pamięci, „Res Publica Nova” 7/2001

Nowinowski S., Pomorski J., Stobiecki R. (red.) 2008, Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Łódź: Ibidem

Olick J.K., Robbins J. 1998, SOCIAL MEMORY STUDIES: From ”Collective Memory” to the Historical Sociology of Mnemonic Practices, ”Annual Review of Sociology” 24

Olick J.K., Vinitzky-Seroussi V., Levy D. 2011, The Collective Memory Reader, Oxford University Press

Pomian K. 2006, Historia. Nauka wobec pamięci, Lublin: Wydawnictwo UMCS

Pomorski J. 2008, Ucieczka od historii jako element poprawności politycznej – tezy, w: Nowinowski S., Pomorski J., Stobiecki R. (red.) Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Łódź: Ibidem

Szacka B. 2006, Czas przeszły, pamięć, mit, Warszawa: Scholar

Szpociński A. 1989, Przemiany obrazu przeszłości Polski: analiza słuchowisk historycznych dla szkół podstawowych 1951-1984, Warszawa: Wydawnictwa Uniwersytetu Warszawskiego

Szpociński A., Kwiatkowski P. T. 2006, Przeszłość jako przedmiot przekazu, Warszawa: Scholar

Traba R. 2006, Historia – przestrzeń dialogu, Warszawa: Instytut Studiów Politycznych PAN

Traba R., Hahn H. H. 2012, Polsko-niemieckie miejsca pamięci, t.3 Paralele, Warszawa: Scholar

Traba R., Historia wzajemnych oddziaływań (Beziehungsgeschichte) i konstrukcja „miejsc żywej pamięci” (lieux de mémoire)? Przypadek Polski i Niemiec, tekst dostępny na stronie: http://www.cbh.pan.pl/pl/images/stories/pliki/pdf/TRABA_Historia_wzajemnych_oddzialywan.pdf (dostęp: 27.05.2013)

Ziębińska-Witek A. 2006, Wizualizacje Holokaustu jako nowe wyzwanie dla współczesnej historiografii, w: Engelking B., Leociak J., Libionka D., Ziębińska-Witek A., Zagłada Żydów. Pamięć narodowa a pisanie historii w Polsce i we Francji, Lublin: Wydawnictwo UMCS

Ziółkowski M. 2001, Pamięć i zapominanie: trupy w szafie polskiej zbiorowej pamięci, „Kultura i Społeczeństwo”3-4

Zysiak A., Czurko J. (red.) 2010, Historie mówione – podręcznik, Łódź: Stowarzyszenie Topografie