Abstract
It is commonly believed that ‘knowledge society’ is a new phenomenon, discussed in literature since late 1980s. However, while the term ‘knowledge society’ seems new, indeed, the author argues, following the writings of Friedrich Nietzsche, that the phenomenon denoted by this term was shaped two and a half thousand years ago by Greek philosopher Socrates and his disciple Plato. The discussion on the phenomenon of knowledge society, making a significant imprint on the shape of modern world, could not be fully understood without reference to its origins or the nature of its overarching goals. Knowledge society is, in fact, a society based on ascetic ideals adopted by Christianity a few centuries after Socrates and Plato. The prevalence of those ideas signifies, from Nietzsche's perspective, a malady of mankind and Western culture. However, it may be overcome through reliance on aristocratic ideals and knowledge based on those ideals. The author begins his arguments on the subject by characterising the knowledge society which is embedded in globalisation processes and a vision of ‘new cosmology’, its theoretical rationale. Then he explains how those phenomena go back to ascetic ideals formulated by Socrates and shows, in the context of disputes about human nature, one possible direction in which knowledge society may evolve: towards arts-and-religion-based society.
References
Antonowicz D. 2003 Przyszłość uniwersytetu, jego kształtu, funkcji i wzorów działania, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1/21.
Antonowicz D. 2004 Z tradycji w nowoczesność. Brytyjskie uniwersytety w drodze do społeczeństwa wiedzy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 1/23.
Dąbrowa-Szefler M. 2003 Nauka w gospodarce opartej na wiedzy a sytuacja w Polsce, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/22.
Goćkowski J., Kopczyńska E. 2002 Nauki społeczne a pluralizm cywilizacyjny świata, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/20.
Jung K.G. 1994 Nietzsche’s - Zaratustra, London.
Kleer J. 2003 Czy Polska ma szansę na gospodarkę opartą na wiedzy?, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/22.
Kukliński A. 2003 Gospodarka oparta na wiedzy - społeczeństwo oparte na wiedzy - trajektoria regionalna. Artykuł dyskusyjny, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe” nr 2/22.
Morgan A. 1985 What Nietzsche Means, London.
Neave G. 1994 O wiedzy do natychmiastowego spożycia i lekarstwie na wszystko, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 4.
Neave G. 1996 Cywilizacja globalna i wartości kulturowe: wizja powszechnej szczęśliwości czy apokryf?, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 8.
Nietzsche F. 1907a Ecce Homo. Kim jestem? Jakim się staję? Dlaczego piszę takie dobre książki? Warszawa.
Nietzsche F. 1907b Narodziny tragedii, czyli hellenizm i pesymizm, Warszawa.
Nietzsche F. 1907c Tako rzecze Zaratustra, fragm. O wzgardzicielach ciała; O tysiącu i jednym celu, Warszawa.
Nietzsche F. 1907d Wiedza radosna, fragm.11, Warszawa.
Nietzsche F. 1907e Wola Mocy, fragm. 11, 235, 237, 238,340, Warszawa.
Nietzsche F. 1907f Z genealogii moralności, rozpr. I, Warszawa.
Nietzsche F. 1993 Pisma pozostałe 1862-1975, Kraków.