Jak cytować
Abstrakt
Autorka podejmuje próbę określenia, jakie oczekiwania związane z typem wykształcenia mają studenci studiów zawodowych oraz jak oczekiwania te są realizowane. Obowiązujące prawo obejmuje pojęciem zawodowych studia inżynierskie i licencjackie. Studia te kształcą około 43% wszystkich studiujących w Polsce. Pytanie o typ wykształcenia oferowanego w ramach tzw. krótkich programów odnosi się zatem do fenomenu o znaczącym udziale w ogólnym obrazie szkolnictwa wyższego. Podstawę empiryczną rozważań stanowią wyniki badań prowadzonych w latach 2000-2002. Jako odniesienie do ich interpretacji przyjęto oficjalną retorykę zawartą w przepisach prawa oraz wiedzę potoczną. Takie podejście wydawało się zasadne zwłaszcza w przypadku licencjatu, będącego nową wartością zarówno w strukturze polskiego systemu szkolnictwa wyższego, jak i na rynku pracy. Prawo unifikuje studia licencjackie przyznając wszystkim status zawodowy, czyli charakteryzuje je jako ukierunkowane branżowo poprzez znaczący udział wiedzy specjalistycznej; z praktyką jako ich istotnym elementem oraz przeważnie krótszym (3-4-letnim) od magisterskiego okresem kształcenia. W odczuciu społecznym państwowe uczelnie akademickie przygotowują licencjusza na poziomie odpowiadającym I stopniowi studiów ogólnych, czyli bardziej do dalszej nauki niż do zawodu; studia licencjackie w pozostałych uczelniach mają być ukierunkowane zawodowo. Wyniki badań nie w pełni potwierdziły zasadność takiego zagregowanego podejścia, jednak dają obraz bliższy wiedzy potocznej.
Bibliografia
Białecki I., Sikorska J. (red.) 1998Wykształcenie i rynek, Wydawnictwo TEPiS, Warszawa.
Bennet N., Dunne E., Carre C. 1999 Patterns of Core and Generic Skill Provision in Higher Education, „Higher Education”, nr 37.
Bourdieu R, Passeron J.C. 1990 Reprodukcja. Elementy teorii systemu nauczania, Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa.
Dearlove J. 1998 FundamentaI Changes in Institutional Structures: The United Kingdom, Higher Education Policy”, vol. 11, nr 2/3.
Drogosz-Zabłocka E. 2002 Opinie pracodawców na temat przygotowania do pracy absolwentów studiów zawodowych, w: E. Drogosz-Zabłocka, B. Minkiewicz, R. Nowakowska-Siuta: Licencjat w uczelni i na rynku pracy, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa.
Goćkowski J., Machowska K.M. 2004 Wiedza i informacja w nowoczesnym społeczeństwie - przyczynek do dyskusji o społeczeństwie wiedzy, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/22.
Goedegebuure L.C.J., Meek V.L. 1998 Różnorodność i zmiana: polityka rządowa a wpływ otoczenia, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 12.
Green A. 1997 University of London, Institute of Education, Convergences and Divergences in European Policy: An International Comparative Perspective. Internal Report, a Research project commissioned by the European Commission, Directorate-General XXII Education, Training and Youth, Institute of Education, London.
Harvey L., Moon S., Geall V. 1997 The Graduates Work: Organisational Change and Students Attributes, Centre for Research into Quality, University of Central England Birmingham.
Lewin H.M. 1980 Workplace Democracy and Educational Planning. Education, Work and Employment - II, UNESCO, Paris.
Neave G. 1983 The Dynamics of Integration in Non-integrated Systems of Higher Education in Europę, w: H. Hermanns i in.: The Compleat University, Schenkman, Cambridge.
Pratt J. 1992 Unification of Higher Education in the United Kingdom, „European Journal of Education”, vol. 27, nr 1-2.
Teichler U. 1999 Higher Education Policy and the World of Work: Changing Conditions and Challenges, „Higher Education Policy”, nr 12.
Trow M. 1974 Problems in the Transition from Elite to Mass Higher Education, w: Policies for Higher Education, OECD, Paris.
Two Decades... 2000 Two Decades of Reform in Higher Education in Europe: 1980 Onwards (2000), Eurydice Studies, European Commission, Brussels.
Van der Wende M.C., Westerheijden D.F. 2002 Międzynarodowe aspekty jakości kształcenia - ze szczególnym uwzględnieniem szkolnictwa wyższego w Europie, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/20.
Wójcicka M. 1999 Oczekiwania studentów wobec studiów i wybranego kierunku. Komunikat z badań, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 14.
Wójcicka M. 2001 a Czynniki decydujące o wyborze zawodu (kierunku studiów), w: B. Minkiewicz, T. Szapiro (red.): Biogramy edukacyjne, Szkoła Główna Handlowa, Ośrodek Rozwoju Studiów Ekonomicznych, Warszawa.
Wójcicka M. 2001 b Dywersyfikacja w szkolnictwie wyższym, „Nauka i Szkolnictwo Wyższe”, nr 2/18.
Wójcicka M. 2002a Studia zawodowe w Polsce. Problemy i perspektywy, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa.
Wójcicka M. 2002b Szkolnictwo wyższe w Wielkiej Brytanii, w: M. Wójcicka (red.): Dywersyfikacja w szkolnictwie wyższym. Uwarunkowania i perspektywy, Uniwersytet Warszawski, Centrum Badań Polityki Naukowej i Szkolnictwa Wyższego, Warszawa.