Abstract
At the end of the 1970s, the Czechoslovak State Security, under the banner of the so-called ASANACE (‘sanitation’) campaign, used brutal means to deport leading dissidents abroad and break up the domestic opposition. As a result, many cultural figures emigrated, among them Daňa Horáková, a philosopher and collaborator of Václav Havel. Drawing on her memoir and the testimonies of other Czech female dissidents (and émigrés), the text reflects on the difficulties that life in dissent brought to women, as well as the pitfalls in which women were most at risk of becoming traumatized. Among the most risky moments was emigration and the uprootedness associated with it. Against the backdrop of research on emigration and trauma in literature, the present study offers an interpretation of O Pavlovi as a testament to the destructive impact of power.
References
Alexander, Jeffrey C. “K teorii kulturního traumatu.” Paměť a trauma pohledem humanitních věd, komentovaná antologie teoretických textů. Ed. Alexander Kratochvil. Praha: ÚČL, Akroplis, 2015. 97–122.
Blažek, Petr. Ženy v disentu. Moderní Dějiny, 15 Feb. 2013. http://tinyurl.com/9khhzjsf. Accessed 12 December 2023.
Bolton, Jonathan. Světy disentu. Charta 77, Plastic People of the Universe a česká kultura za komunismu. Praha: Academia, 2015.
Brousková, Markéta. Nežádoucí svědek. Praha: Torst, 2019.
Caruth, Cathy. “Trauma a historie.” Paměť a trauma pohledem humanitních věd, komentovaná antologie teoretických textů. Ed. Alexander Kratochvil. Praha: ÚČL, Akropolis, 2015. 123–132.
Diamant, Jiří J. Psychologické problémy emigrace. Olomouc: Matice Cyrilometodějská, 1995.
Frýdlová, Pavla. Ženy mezi dvěma světy: deset životních příběhů žen, které odešly do ciziny a po letech se vrátily. Praha: NLN, 2008.
Göth, Jindřich. Nedokončený Pavel Juráček odměňoval lásku fackami. iDNES.cz, 23 Jun. 2020. https://shorturl.at/zAETW. Accessed 6 June 2022.
Havel, Václav. Moc bezmocných. Praha: Lidové noviny, 1990.
Horáková, Daňa. O Pavlovi. Praha: Torst, 2020.
Hyblerová, Ivanka. Bytová revolta: Jak ženy dělaly disent. Eds. Marcela Linková and Naďa Straková. Praha: Academia, 2017. 190–209.
Jaroš, Jan. Odvrácená tvář režiséra Pavla Juráčka. iLiteratura.cz, 12 Jul. 2020. http://tinyurl.com/vc8nt8tp. Accessed 6 June 2022.
Svěráková, Tereza et. al. Ženy Charty 77: 10/10 Zdena Tominová. iVysílání, 2007. http://tinyurl.com/fxb5vzu7. Accessed 12 December 2023.
Kabela, Miroslav. “Vliv emigrace na psychické problémy a choroby českých emigrantů v Nizozemí.” Emigrace a exil jako způsob života. II Sympozium O českém vystěhovalectví, exulantství a vztazích zahraničních Čechů k domovu: konference zahraničních Čechů. Eds. Václav Havel et al. Praha: Karolinum, EÚ AV ČR, 2001.
Kolk, Bessel van der. Tělo sčítá rány: Jak trauma dopadá na naši mysl i zdraví a jak se z něj léčit. Brno: Jan Melvil, 2021.
Kratochvil, Alexander. Posttraumatisches Erzählen. Berlin: Kadmos, 2019.
Lancz, David. Dáma na vrcholu a dvakrát Kundera. Anketa Kniha roku LN zná vítěze. Ludové Noviny, 12 Dec. 2020. http://tinyurl.com/yp9pxkvn. Accessed 6 June 2022.
Linková, Marcela, Straková, Naďa, eds. Bytová revolta: Jak ženy dělaly disent. Praha: Academia, 2017.
Machalická, Jana. Drsná Juráčkova demytizace. http://tinyurl.com/4kauhmee. Accessed 6 June 2022.
Pfaff, Ivan. Identita – či integrace? Literatura, vězení, exil / Literature, prison, exile. Eds. Miloš Vacík, Libuše Ludvíková, Jiří Stránský. Praha: České centrum Mezinárodního PEN klubu, 1997. 144–151.
Stehlík, Michal, František Čuňas Stárek, Ivana Denčevová, eds. Tváře undergroundu. Praha: Radioservis, 2012.
Šiklová, Jiřina. “Podíl českých žen na samizdatu a v disentu v Československu v období tzv. normalizace v letech 1969–1989.” Gender, rovné příležitosti, výzkum 9.1 (2008): 39–44.
Tominová, Zdena. Bytová revolta: Jak ženy dělaly disent. Eds. Marcela Linková and Naďa Straková. Praha: Academia, 2017. 338–353.
Vodrážka, Mirek. “Mrákotné filosofování v disentu.” Filosofie v podzemí – filosofie v zázemí. Podoby filosofie v době normalizace a po sametové revoluci. Eds. Markéta Dudziková, Johana Borovanská, and Daniela Vejvodová. Praha: Nomáda, 2013. 65–72.
Vlasáková, Klára. Pravda je nakonec hojivá. Daňa Horáková napsala knihu o nelehkém vztahu s filmařem Juráčkem. Novinky.cz, 16 Jul. 2020. https://tiny.pl/ck5fk. Accessed 6 June 2022.
Vlasáková, Klára. O Pavlovi: nesmlouvavý příběh o upozaďování žen a snaze zachránit druhého. Heroine, 31 Dec. 2020, http://tinyurl.com/2w4fmw3t. Accessed 6 June 2022.
License
Copyright (c) 2023 Lucie Antošíková
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license