Keywords
censorship
reportage
How to Cite
Abstract
The study shows some of the methods of institutional and editorial preventive censorship during the period of the Polish People’s Republic (PRL) against selected works by Melchior Wańkowicz, published for the first time in the interwar period or in exile. A comparative analysis of the original texts of the publications shows that in the years 1958–1989, there were not only political interferences of the communist control apparatus, but also intentional actions of editorial teams in publishing houses responsible for successive editions of the books of the famous writer. The article gives the most representative examples. Full, uncensored and unre-edited editions of these books did not appear on the Polish book market until the first decade of the 21st century.
References
[b.a.] (1923), Nowy szef Wydz. Pras. M.S. Wewn., „Tygodnik Ilustrowany”, nr 10, s. 160.
Cenzura PRL. Wykaz książek podlegających niezwłocznemu wycofaniu 1 X 1951 r., (2002), Nortom, Wrocław.
Oracki Tadeusz (1959), Melchior Wańkowicz, „Na tropach Smętka”, Warszawa 1958, „Czytelnik”, 8o, s. 440, 3 nlb. (wydanie 10?) [recenzja], „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie”, nr 3, s. 341–344.
Sukertowa-Biedrawina Emilia (1965), Dawno niedawno. Wspomnienia, Pojezierze, Olsztyn.
Wańkowicz Melchior (1937), Na tropach Smętka, Biblioteka Polska, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1951), Ziele na kraterze, Roy Publishers, New York.
Wańkowicz Melchior (1957), Ziele na kraterze, PAX, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1958), Na tropach Smętka, Czytelnik, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1959), Ziele na kraterze, PAX, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1960), Ziele na kraterze, PAX, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1961), Tędy i owędy, Iskry, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1965), Ziele na kraterze, PAX, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1969), „Notka” dot. rękopisów M.W., w: tegoż, Liderszyp w międzyepoce [maszynopis], Ossolineum, Wrocław.
Wańkowicz Melchior (1981a), Karafka Lafontaine’a, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Wańkowicz Melchior (1981b), Anoda i katoda, t. 1: Było to dawno, wybór i oprac. Tomasz Jodełka-Burzecki, PIW, Warszawa.
Wańkowicz Melchior (1988), Na tropach Smętka, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Westfal Stanisław (1954), Pielę „Ziele”, „Kultura”, Paryż, nr 1–2, s. 204–215.
Kurzyna Mieczysław (1975), O Melchiorze Wańkowiczu – nie wszystko, PAX, Warszawa.
Nowak Grzegorz (2011), Posłowie, w: Melchior Wańkowicz, Ziele na kraterze, oprac. Grzegorz Nowak, Prószyński i S-ka, Warszawa.
Nowak Grzegorz (2022), Posłowie, w: Melchior Wańkowicz, Na tropach Smętka, oprac. Grzegorz Nowak, Księży Młyn, Łódź.
License
Copyright (c) 2025 Grzegorz Nowak
This work is licensed under a Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International License.
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license