Keywords
Volodymyr Vynnychenko
Tanya Malarchuk
Irena Karpa
modernism
postmo
How to Cite
Abstract
The first part of the article is a reflection on the state of research of the Polish-Ukrainian cultural
dialogue. The author argues that the dialogue determined the asymmetrical nature of the subject
of this studies, which in turn resulted in the marginalization of certain areas of research (e.g.
images of Poles in the Ukrainian literature). In the following part he discusses in detail the Polish
characters appearing in Ukrainian literature of the period of modernism (Mykhailo Kotsiubynsky,
Volodymyr Vynnychenko) and postmodernism (Tanya Malarchuk, Irena Karpa). The juxtaposition
of writers from two distant periods allowed to show the modifications to which images
of Poles in Ukrainian literature have been subjected in the past hundred years, and also to prove
that contemporary creations of Polish etnoimages continue to rely on stereotypes grounded in
the collective imagination.
References
Grabovyč Grigorij, Pol’s’ko-ukrajinsʹki literaturni vzaiemyny: pytannâ kulʹturnoji perspektyvy. W: G. Grabovyč, Do istoriji ukrajinsʹkoji literatury. Kijów 2003, s. 156.
Brac’ka M., „Svij” i „Čužyj” kozak v poeziji „ukrajins’koji školy” polʹsʹkogo romantyzmu козак у поезії “української школи” польського романтизму. „Slovo i čas” 2005, nr 4, s. 70–78
Bruska Danuta, Ukraina we wczesnej poezji Juliusza Słowackiego („Dumka ukraińska”, „Piosnka dziewczyny kozackiej”, „Żmija”). W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 129–146;
Chruszczyński Andrzej, Ukraina w twórczości Józefa Łobodowskiego. W: Polska w literaturze ukraińskiej. Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 215-222.
Drobniak Piotr, „Ojczyzna bałagulska”. Ukraina w twórczości Jarosława Iwaszkiewicza. „Litteraria” 1998, t. 29, s. 151–168.
Dutka Elżbieta, Ukraina w twórczości Włodzimierza Odojewskiego i Włodzimierza Paźniewskiego. Katowice, Wydawnictwo US 2000.
Hul Leokadia, Motywy ukraińskie we wspomnieniach lwowskich. „Studia i Materiały” [Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Olsztynie] 1989, nr 10, s. 93–105.
Kozak Stefan, Ukraina w twórczości Tomasza Jeża. „Slavia Orientalis” 1969, nr 4.
Kozak Stefan, Romantyczna Ukraina J. Słowackiego. „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 2000, t. X.
Kwapiszewski Marek, Ukraina w twórczości Zenona Fisza. „Annales UMCS” 1994/1995, vol. XII/XIII, s. 153–164.
Kwapiszewski Marek, Późny romantyzm i Ukraina. Z dziejów motywu i życia literackiego. Warszawa, IBL PAN 2006.
Łuczko-Fijałkowska Barbara, Stereotyp Ukraińca. „Dziś” 1992, nr 8, s. 45–55.
Mokry Włodzimierz, Obraz Kozaczyzny w piśmiennictwie staropolskim. W: Polacy o Ukraińcach, Ukraińcy o Polakach. Red. S. Stegnera. Gdańsk 1993, s. 70–71.
Mucha Bogusław, Ukraińcy w „Dziennikach” Stefana Żeromskiego. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 175–184.
Nawrocki Witold, Strategie antystereotypizacyjne Marii Dąbrowskiej w dyskursie polsko-ukraińskim. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 185–198
Olander Luiza, Ukraina w twórczości Józefa Ignacego Kraszewskiego. Recepcja i poetyka. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 167–174
Piotrowski Wojciech, Bogdan Chmielnicki i jego synowie jako bohaterowie literaccy polskiej beletrystyki z lat 1800–1850. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 155–167
Sawicka Jadwiga, Hellada scytyjska. Ukraina w poezji J. Łobodowskiego. „Więź” 1988, nr 11/12, s. 141–154.
Sosnowska Danuta, Ambiwalencje i sprzeczności: o dziwnych Kozakach w polskiej literaturze romantycznej. „Warszawskie Zeszyty Ukrainoznawcze” 1994, t. 2, s. 165-171.
Sosnowska Danuta, Wyprawa w głąb Czortycy – Polska i Ukraina u Łobodowskiego, Odojewskiego, Mackiewicza. „Kresy” 1992, nr 9/10, s. 109–114
Sosnovsʹka Danuta, Stereotyp Ukrajiny ta ukrajincâ. „Ї” 1997, nr 10, s. 88–97.
Staszenko Nadija, Ukraina w życiu i twórczości Józefa Łobodowskiego. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 199–214.
Stryjniak-Sztankóne E., Przyroda ukraińska w „Marii” Antoniego Malczewskiego. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 147–154
Trukhan M., Negatyvnyj stereotyp ukrajincâ v polʹsʹkij pislâvoiennij literaturi. Mûnhen–Lʹviv 1992.
Uliasz Stanisław, Obrazy Ukrainy i Ukraińców w literaturze polskiej. W: S. Uliasz, O literaturze kresów i pogranicza kultur. Rzeszów, WSP 2001.
Uliasz Stanisław, Motywy ukraińskie w literaturze polskiej XX w. ”Fraza” 1993, nr 3/4, s. 50–63.
Ożóg Winiarska Zofia, Winiarski Jerzy, Antropologiczny horyzont opisów Ukrainy w poezji epickiej do okresu dojrzałego romantyzmu. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 63–128.
Vozniuk O., Imagologična viziâ Ukrajiny u tvorčosti Ie. Stempovsʹkogo. „Aktualʹni problemy slov’ânsʹkoji filologiji” 2008, t. XIX. s. 237–241.
Osadčyj V., Podillâ v polʹsʹkij istoriji ta kulʹturi. W: Ukrajinsʹko-polʹski kulʹturni vzaiemyny. V. 2. Gol. red. G.A. Skrypnyk. Kyjiv 2008, s. 210–217.
Kalenyčenko A., Karolʹ Šymanovsʹkyj i Galyčyna. W: Ukrajinsʹkopolʹski kulʹturni vzaiemyny. V. 2. Gol. red. G.A. Skrypnyk. Kyjiv 2008, s. 249–274.
Dyrybalo O., Polʹsʹka literatura v ukrajinsʹkij pysʹmennycʹkij krytyci XX st.: osoblyvosti recepciji ta interpretaciji. Dys. kand. nauk. 10.01.05, Ternopilʹsʹkyj nacionalʹnyj pedagogičnyj universytet imeni Volodymyra Gnatûka, Ternopilʹ 2008.
Kazanowa, Vasylʹ Stefanyk i polʹsʹka literatura kincâ ХІХ – počatku ХХ stolittâ: aspekty hudožnʹogo dialogu. W: Kultury wschodniosłowiańskie – oblicza i dialog. Rosja. Ukraina. Białoruś. Red. A. Chudzińska-Parkosadze. Poznań 2009, s. 119–124.
Konstantkiewycz Iryna, Polska w życiu i twórczości Maksyma Rylskiego. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 31–42
Korbicz Halina, Mykoła Jewszan o literaturze polskiej. W: Polska-Ukraina: partnerstwo kultur. Red. B. Bakuła, Poznań 2003, s. 45–58.
Kočur G., Zerov i Slovac’kyj, Kyjiv 1988.
Kravčenko S., Polska w życiu i twórczości ukraińskiej emigracji literackiej lat 20–30 XX wieku. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 43–48
Rysak Ołeksandr, Juliusz Słowacki w interpretacji Ołeny Pcziłki. W: Polska w literaturze ukraińskiej-Ukraina w literaturze polskiej. Red. S. Frycie. Piotrków Trybunalski, Naukowe Wydawnictwo Piotrkowskie 2003, s. 11–20
Khmeliuk M., Polʹsʹka literatura v recepciji Lesi Ukrajinky. W: Lesâ Ukrajinka i sučasnistʹ. T. 4, ks. 1., Luc’k 2007, s. 491–498.
Yakovenko S., Ivan Bagrânyj i polʹsʹka literatura. „Moloda naciâ” 1996, nr 4, s. 191–199.
Syuta B., Koncepciâ hudožn’oji cilisnosti v pol’s’komu postmodernizmi ta jiji recepciâ v Ukrajini, Ukrajinsʹko-pol'ki kulʹturni, op. cit., s. 131–145.
Skupeyko L., Polʹsʹka „moderna” v interpretaciji Lesi Ukrajinky. W: Ukrajinsʹko-polʹski literaturni vzaiemyny: istoriâ, typologiâ, recepciâ. Donecʹk 2012, s. 73–78.
Wiśniewski Janusz Leon, Samotność w sieci. Warszawa, Prószyński i S-ka 2006.
Vynnyčenko Volodymyr, Krasa i syla. Kyjiv 1989, s. 67.
Kociubynskyj Mychajło, Tvory v semy tomah. T. VI. Kyjiv 1975, s. 112.
Kociubynskyj Mychajło, Tvory v semy tomah. T. III. Kyjiv 1974, s. 22–23.
Gundorova Tamara, Ressentiment w perspektywie postkolonialnej. Przypadek ukraiński. „Porównania” 2007, nr 4, s. 73.
Nietzsche Fryderyk, Z genealogii moralności. Http:// nietzsche.ph-f.org/dziela/fn_gm.pdf (data dostę- pu: 03.09.2013).
Grabovyč Grigorij, Ievrejsʹka tema v ukrajinsʹkij literaturi XIX ta počatku XX storiččâ. W: G. Grabovyč, Do istoriji ukrajinsʹkoji literatury. Kijów 2003, s. 218–238.
Konieczna Joanna, Polska-Ukraina wzajemny wizerunek. Raport z badań. http://www.isp.org. pl/files/5655578580364032001225889489.pdf (data dostępu: 03.09.2013).
Bakuła Bogusław, Kryzys i przełom w perspektywie polsko-ukraińskich związków kulturowych w XX wieku. W: Polska-Ukraina: partnerstwo kultur. Red. B. Bakuła, Poznań 2003, s. 14.
Karpa Irena, Freud by płakał. (Mar-o-Mar). Ponieść (bo dlaczego zawsze powieść). Przeł. M. Petryk. Wołowiec, Czarne 2006, s. 162.
Ludzie, miasta. Literatura Białorusi, Niemiec, Polski i Ukrainy. Antologia tekstów. Red. P. Marecki, R. Serednicka, I. Stokfiszewski. Kraków 2008; http://e-radar.pl/pl,autorzy,1830.html (data dostępu: 03.09.2013).
Malyarchuk Tania, Âk â stala svâtoû. Kharkiv 2006.
Malyarchuk Tania, Biografiâ vypadkovogo čuda. Kharkiv 2012, s. 44–45.
Tokarczuk Olga, Dom dzienny, dom nocny. Kraków, Wydawnictwo Literackie 2005, s. 123–124.
Szczerek Ziemowit, Przyjdzie Mordor i nas zje, czyli tajna historia Słowian, Kraków, Ha!art 2013.
Dabert Dobrochna, Czy możliwe jest dzisiaj w Polsce kino kolonialne? Przypadek Pani z Ukrainy Pawła Łoziń- skiego. „Porównania” 2013, nr 13, s. 157–166.
License
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license