Between the Feminine and the Masculine – the Image of the Family and Relationships in Melchior Wańkowicz's "Szczenięce lata"
Journal cover Porównania, volume 37, no. 1, year 2025
PDF (Język Polski)

Keywords

family
myth
values
memoir
autobiography
mosaic

How to Cite

Piechota, M. (2025). Between the Feminine and the Masculine – the Image of the Family and Relationships in Melchior Wańkowicz’s "Szczenięce lata". Porównania, 37(1), 25–38. https://doi.org/10.14746/por.2025.1.2

Abstract

The article considers the role how childhood and youth are mythified in the narrative memoirs of Melchior Wańkowicz, entitled "Szczenięce lata". The future writer and reporter was shaped in two opposing worlds – feminine and masculine. This separation is reflected in the construction of the story. These two spaces are archetypally charged and represent different systems of values, connected with feminine and masculine needs and visions of life. Reminiscing as an adult, the author idealizes the image of these two realities.

https://doi.org/10.14746/por.2025.1.2
PDF (Język Polski)

References

Wańkowicz Melchior (2009), Szczenięce lata, Ziele na kraterze, Ojciec i Córki – korespondencja, wstęp A. Bernat, P. Kępiński, A. Ziółkowska-Boehm, posłowie A. Ziółkowska-Boehm, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Bołdyrew Aneta (2008), Matka i dziecko w rodzinie polskiej. Ewolucja modelu rodzinnego w latach 1795–1918, Neriton, Warszawa.

Czermińska Małgorzata (2020), Autobiograficzny trójkąt. Świadectwo, wyzwanie, wyznanie, wyd. 2 zmienione, Universitas, Kraków.

Czerska Tatiana (2008), Historia w rodzinie – rodzina w historii, w: Prywatne/publiczne. Gatunki pisarstwa kobiecego, red. I. Iwasiów, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 193–232.

Kaźmierska Kaja (2014), hasło Biografia, w: Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M, Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Kąkolewski Krzysztof (1984), Wańkowicz krzepi, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin.

Kołakowski Leszek (2003), Obecność mitu, Prószyński i S-ka, Warszawa.

Kurzyna Mieczysław (1975), O Melchiorze Wańkowiczu – nie wszystko, IW PAX, Warszawa.

Małachowski Aleksander (1993), Elegia na śmierć córki, wstęp do: M. Wańkowicz, Ziele na kraterze, PWN, Warszawa.

Mitosek Zofia (2001), Rodzina w opowiadaniu, opowiadanie w rodzinie, w: Praktyki opowiadania, red. B. Owczarek, Z. Mitosek, W. Grajewski, Universitas, Kraków, s. 175–193.

Napiórkowski Marcin (2012), „Jak społeczeństwa pamiętają?” Paula Connertona na tle współczesnych badań nad pamięcią zbiorową, w: P. Connerton, Jak społeczeństwa pamiętają, tłum. M. Napiórkowski, Wydawnictwo UW, Warszawa, s. 7-26.

Napiórkowski Marcin (2014), hasło Upamiętnienie, w: Modi memorandi. Leksykon kultury pamięci, red. M, Saryusz-Wolska, R. Traba, Wydawnictwo Naukowe Scholar, Warszawa.

Nowacka Beata (2011), Dom, którego nie ma: problematyka rodzinna w powieści "Ziele na kraterze" Melchiora Wańkowicza, w: Rodzina w czasach przełomów: literackie diagnozy od XIX do XXI wieku, red. K. Kralkowska-Gątkowska, B. Nowacka, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 162-173.

Nowacka Beata (2014), Reporter żywiołów: o (prawie) całej twórczości Melchiora Wańkowicza, (w:) Proza polska XX wieku: przeglądy i interpretacje. T. 3. Centrum i pogranicza literatury, red. E. Dutka, G. Maroszczuk, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice, s. 77-96.

Olszewska Maria Jolanta (2013), Codzienność kresowa utrwalona w pamięci, czyli „Szczenięce lata” Malchiora Wańkowicza, w: Pogranicza, Kresy, Wschód a idee Europy, seria II: Wiktor Choriew in memoriam, idea i wstęp J. Ławski, red. naukowa A. Janicka, G. Kowalski, Ł. Zabielski, Książnica Podlaska im. Łukasza Górnickiego, Białystok, s. 467-490.

Ornacka Katarzyna (2013), Od socjologii do pracy socjalnej. Społeczny fenomen dzieciństwa, Wydawnictwo UJ, Kraków.

Pekaniec Anna (2013), Autobiografia w rodzinie, rodzina w autobiografii. Szkic historyczny, „Prawo i Społeczeństwo” nr 3, s. 129-151.

Segiet Katarzyna (2011), Dziecko i jego dzieciństwo w perspektywie naukowego poznania i doświadczania rzeczywistości. Studium pedagogiczno-społeczne, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Wroniszewski Maksymilian (2015), Rewizje Wańkowiczowskie. Szczenięce lata w perspektywie współczesnych nurtów krytyki literackiej, „Jednak Książki. Gdańskie Czasopismo Humanistyczne” nr 3, s. 12-29.