Słowa kluczowe
ścieżka zależności
populizm
postkomunizm
posttotalitaryzm
The Legacies of Totalitarianism
Jak cytować
Abstrakt
Jeżeli dziedzictwa totalitaryzmu mają znaczenie dla zrozumienia współczesności, pojawienie się populizmu w skali globalnej w posttotalitarnych, postautorytarnych i postliberalnych społeczeństwach po 2010 roku jest zastanawiające. Aby wyjaśnić to zjawisko trzeba odwołać się do pewnej wersji ekonomicznego determinizmu niż do historycznej ścieżki zależności. Argumentuję, że pewnym wspólnym mianownikiem populizmu jest zablokowanie społecznej mobilności. Elity bronią się przed utratą swojej pozycji poprzez zablokowanie ścieżek awansu klas niższych. Sposób zablokowania społecznej mobilności zależny jest od lokalnego kontekstu społecznego i politycznego. Rok 1989 przyniósł polityczną, lecz nie społeczną rewolucję. Elity społeczne późnego komunizmu przekształciły polityczny kapitał w gospodarczy, co uniemożliwiło wprowadzenie rządów prawa. W warunkach rozwoju gospodarczego efekty posttotalitaryzmu pozostawały w uśpieniu, recesja ożywiła je na nowo.
Bibliografia
Brzechczyn, Krzysztof. „Transformacja przywilejów władzy czy transformacja typów dominacji klasowej?” Porównania 24 (2019). S. 239-245.
Kwiecień, Michał. „Anatomia post-totalitaryzmu”. Porównania 24 (2019). S. 253-257.
Lewicki, Grzegorz. „Dziedzictwa i zombie. Dlaczego należy wspierać krótkoterminowe prognozy analizą zjawisk długoterminowych”. Porównania 24 (2019). S. 265-270.
Nowak, Leszek. Power and Civil Society. Toward a Dynamic Theory of Real Socialism. New York: Greenwood Press, 1991.
Olson Mancur. “Dictatorship, Democracy and Development”. American Political Science Review 87 (3) (1993). S. 567-576.
Petrescu, Cristina. „Zmiana symulowana. Totalitaryzm i to, co nastąpiło później”. Porównania 24 (2019). S. 259-263.
Petrescu, Dragoş. „Ograniczenia demokratycznej konsolidacji. Obalenie rozumu jako syndrom posttotalitarny”. Porównania 24 (2019). S. 247-251.
Wierzchosławski, Piotr. „Dysydenci i nomadowie w państwach (nie tylko) posttotalitarnych. Czyli dlaczego tyle problemów, skoro jest tak dobrze?”. Porównania 24 (2019). S. 271-280.
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license