Słowa kluczowe
dance theatre
Jerzy Grotowski
Teatr ruchu
Liu Jingmin
U-Theatre
teatr tańca
Jak cytować
Abstrakt
Izabella Łabędzka, TRENING AKTORÓW WEDŁUG JERZEGO GROTOWSKIEGO I JEGO WPŁYW NA TAJWAŃSKI TEATR POSZUKUJĄCY. NA PRZYKŁADZIE WCZESNYCH DOŚWIADCZEŃ LIU JINGMIN. „PORÓWNANIA” 1 (24), 2019. T. XXIV, S. 175-194. ISSN 1733-165X. Niniejszy artykuł jest efektem wieloletnich badań terenowych prowadzonych na Tajwanie. Przedstawia on jedną z bardziej interesujących grup teatralnych w Tajpej, You Juchang/U-Theatre/Youren Shengu, która została założona w 1988 r. przez Liu Jingmin (Liu Ruoyu). Liu Jingmin zainspirowała idea treningu aktorskiego zaprezentowana przez Jerzego Grotowskiego w Irvine, w Kalifornii, w połowie lat osiemdziesiątych XX w. Artykuł pokazuje, jak Liu Jingmin, zrazu zainspirowana ćwiczeniami aktorskimi Grotowskiego, w późniejszym okresie działalności skupiła się na głębszym poznaniu własnej kultury. Przemyślała i przestudiowała wiele chińskich i tajwańskich form teatru, technik oddechowych i medytacyjnych, tradycji muzycznych i tanecznych, bogatą kulturę maski i rytuałów religijnych. Celem tego artykułu jest przedstawienie, jak przez ponad trzy dekady Liu Jingmin pracowała nad wszechstronnym rozwojem aktora przez doskonalenie jego umiejętności technicznych i jego ducha. Jej celem było wewnętrzne, duchowe oraz zewnętrzne, fizyczne przekształcenie performera, a ostatecznie stworzenie pięknego człowieka.
Bibliografia
Aslan, Odette . Aktor XX wieku. Ewolucja Techniki. Zagadnienia etyki. Tr. by M. O. Bieńka, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1978.
Banham, Martin (ed.). The Cambridge Guide to World Theatre. Cambridge, New York, New Rochelle, Melbourne, Sydney: Cambridge University Press, 1988.
Brandon, James S. The Cambridge Guide to Asian Theatre. Cambridge: Cambridge University Press, 1993.
Brecht, Bertolt. „Allienation Effects in Chinese Acting”. In J. Willet (ed.). Brecht on Theatre. The Development of an Aesthetic. London: Methuen Drama, 2011q. Pp. 91-99.
Brecht, Bertolt. „Short Description of a New Technique of Acting which Produces an Alienation Effect”. In John Willet (ed,), Brecht on Theatre, The Development of an Aesthetic. London: Methuen Drama, 2011b. Pp. 136-147.
Dolby, William, A History of Chinese Drama. London: Paul Elek, 1976.
Doran, Valerie. “U-nique Journey”, Free China Review, February (1992). P. 65-73.
Eberhard, Wolfram. Symbole chińskie. Słownik. Obrazkowy język Chińczyków (Lexicon chinesischer Symbole. Die Bildsprache der Chinesen). Tr. by R. Darda, Kraków: Universitas, 1996.
Grotowski, Jerzy. “Around Theatre: The Orient – The Occident”. Tr. by M. Schaeffer Price, Asian Theatre Journal, 1 (1989). Pp. 1-11.
Hartnoll, Phyllis. Found, Peter (eds.). The Concise Oxford Companion to the Theatre. Oxford, New York: Oxford University Press, 1996.
Hsieh Chun-Pai. The Taiwanese Hand-Puppet Theatre: A Search for Its Meaning. Providence: Brown University, 1991. Unpublished Ph.D. dissertation.
Li, Hanfei (ed.). Zhongguo xijuzhong shouce (Handbook of Chinese theatres). Beijing: Zhongguo Xiju Chubanshe, 1991.
Liu, Changrang. You Juchang su jihua de linian yu shixian zhi yanjiu (Study on the Plan of Tracing Back − Idea and Reality). Taipei: Guoli Taibei Yishu Daxue, 2005. Unpublished M.A. dissertation.
Liu, Jingmin. „You Juchang, weihe er you – fang You Juchang fuzeren Liu Jingmin” (Theatre of a Perfect Actor – perfect what for? Interview with the leader of U-Theatre Liu Jingmin). Xin Wenhua. 5 (1989). Pp. 32-39.
Liu, Jingmin. “You zhi lu. Zhuisu dongfang de shengming tezhi” (The Way of You. In Search of Specificity of the Far Eastern Existence). Biaoyan Yishu. 7 (1993). Pp. 32-41.
Mackerras, Collin P. The Rise of the Peking Opera 1770-1870. Social Aspects of the Theatre in Manchu China. Oxford: Clarendon Press, 1972.
Quintero, Craig A. Performing Culture / Cultural Performances: The Little Theatre Movement in Taiwan. Evanston, Illinois: Northwestern University, 2000. Unpublished Ph.D. dissertation.
Schuhmacher, Stephan. Woerner, Gert (eds.). Encyklopedia mądrości Wschodu. Buddyzm, hinduizm, taoizm, zen (Lexikon der ostlichen Weisheitslehren). Tr. by M. J. Künstler, Warszawa: Warszawski Dom Wydawniczy, 1997.
Taylor, James R. The Penguin Dictionary of the Theatre. Harmondsworth, New York: Penguin Books, 1978.
Tuan, Yi-Fu. Przestrzeń i miejsce (Space and Place). Tr. by A. Morawińska, Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 1987.
„Ścisły program badawczy Dramat Obiektywny prowadzony przez Jerzego Grotowskiego. Prospekt” (Focused Research Program in Objective Drama conducted by Jerzy Grotowski. Prospectus). Tr. by G. Ziółkowski, Pamiętnik Teatralny. 1-4 (193-196), (2000). Pp. 403-415.
Wieczorkiewicz, Anna. Wędrowcy fikcyjnych światów. Pielgrzym, rycerz i włóczęga. Gdańsk: Słowo/obraz terytoria, 1996.
Winterbottom, Philip Jr. „Dziennik (wybór)” (A Journal. Fragments.) Tr. by: O. A. Marcinkiewicz, G. Janikowski. Pamiętnik Teatralny.1-4, (193-196), (2000). Pp. 461-513.
Wolford, Lisa. „Grotowski’s Vision of the Actor. The Search for Contact”. In: Alison Hodge (ed.). Twentieth Century Actor Training. London and New York: Routledge, 2000a. Pp. 191-208.
Wolford, Lisa. “Subiektywne refleksje na temat obiektywnej pracy” (Subjective Reflections on Objective Work.). Tr. by G. Ziółkowski. Pamiętnik Teatralny. 1-4 (193-196), (2000b). Pp. 444-445.
Wu, Tongbin. Jingju zhishi shouce (Beijing opera handbook). Tianjin: Tianjin Jiaoyu Chubanshe, 1995.
Xu, Chengbei. Jingju yu Zhongguo wenhua (Beijing opera and Chinese culture). Beijing: Renmin Chubanshe, 1999.
Ye, Suling. Taiwan xiao juchang yundongzhong de Geluotuosij (Grotowski in Taiwanese small theatres movement). Taibei: Guoli Taibei Yishu Daxue, 2004.
Zhong, Mingde. The Little Theatre Movement of Taiwan (1980-89): In Search of Alternative Aesthetics and Politics. New York: New York University, 1992. Unpublished Ph.D. dissertation.
Ziółkowski, Grzegorz. Guślarz i eremita. Jerzy Grotowski: od wykładów rzymskich (1982) do paryskich (1997-1998). Wrocław: Instytut im. Jerzego Grotowskiego / The Grotowski Institute, 2007
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license