Słowa kluczowe
tonąca piękność;
ekspresjonizm czeski
ekspresjonizm niemiecki
Jak cytować
Abstrakt
Artykuł dotyczy interpretacji postaci Ofelii w czeskiej poezji współczesnej w porównaniu z poezją europejskiego ekspresjonizmu. Estetyka obrazu śmierci Ofelii z dramatu Hamlet Szekspira wpłynęła na literaturę tego okresu i ją zainspirowała. Wpływ ten wyraziście odzwierciedlił się w poezji ekspresjonizmu niemieckiego, szczególnie w twórczości Georga Heyma, Gottfrieda Benna i Georga Trakla. Czescy poeci, którzy prezentowali to zjawisko w duchu ekspresjonizmu, to Jan Skácel, Holan i Jiří Orten. Studium rozpatruje tę twórczość z punktu widzenia kompleksu Ofelii zdefiniowanego przez Gastona Bachelarda.
Bibliografia
Primary Sources
Benn, Gottfried. “Beautiful Youth.” Trans. Michael Hofmann. Poetry Foundation, https://tinyurl.com/y9rhneeo. Accessed 4 November 2019.
Benn, Gottfried. Gesammelte Werke I. Gedichte I. Stuttgart: Klett-Cotta, 1989a.
Benn, Gottfried. Gesammelte Werke IV. Autobiographische und vermischte Schriften. Stuttgart: Klett-Cotta, 1989b.
Bezruč, Petr. “Marycka Magdonova.” Waymarking. Trans. Ian Milner, https://tinyurl.com/yc9mxv6g. Accessed 4 November 2019.
Bezruč, Petr. Slezské písně. Opava: Slezské zemské muzeum, 2017.
Heym, Georg. Dichtungen und Schriften. Band 1: Lyrik. Hamburg und München: Verlag Heinrich Ellermann, 1964.
Heym, Georg. “Ophelia.” Trans. Wolfgang Steinmann. BrinDin Press, http://www.brindinpress.com/pgvb6836.htm. Accessed 4 November 2019.
Holan, Vladimír. “But Never Doubt I Love.” Trans. Josef Tomáš. Vladimír Holan, Yet There Is Music, https://tinyurl.com/ycuhxwen. Accessed 4 November 2019.
Holan, Vladimír. Lamento. Spisy 3. Prague: Paseka, 2000.
Holan, Vladimír. “Homecoming.” Trans. Josef Tomáš and Katarina Tomas. Vladimír Holan, Narrative Poems, https://tinyurl.com/y79rk82n. Accessed 4 November 2019.
Holan, Vladimír. Na celé ticho. Spisy 4. Prague: Paseka, 2001.
Holan, Vladimír. Příběhy. Spisy 7. Prague: Paseka, 2002.
Holan, Vladimír. Nokturnál. Spisy 8. Prague: Paseka, 2003.
Orten, Jiří. Knihy veršů. Prague: Český spisovatel, 1995.
Orten, Jiří. “The Drowned One.” Jiří Orten, Selected Poems, https://tinyurl.com/y8lmdzkq. Accessed 4 November 2019.
Rimbaud, Jean Arthur. Poésies—Une saison en enfer, Illuminations, Oeuvres diverses. Paris: Presses Pocket, 1981.
Rimbaud, Jean Arthur. “Ophelia.” Poetry Nook, https://www.poetrynook.com/poem/ophelia-0. Accessed 4 November 2019.
Shakespeare, William. Hamlet, Prince of Denmark / Hamlet, princ dánský. Prague: Romeo, 1999.
Trakl, Georg. Das dichterische Werk. München: Dtv, 1998.
Trakl, Georg. “Wind, white voice …” Werschs Literaturnische, https://tinyurl.com/yattrklo. Accessed 4 November 2019.
Secondary Sources
Bachelard, Gaston. Water and Dreams: An Essay on the Imagination of Matter. Trans. Edith R. Farrell. Dallas: Pegasus Foundation, Dallas Institute of Humanities and Culture, 1983.
Bayer, Frauke. Mythos Ophelia: Zur Literatur - und Bild-Geschichte einer Weiblichkeitsimagination zwischen Romantik und Gegenwart. Würzburg: Ergon Verlag, 2009.
Blažíček, Přemysl. Sebeuvědomění poezie (Nad básněmi V. Holana). Pardubice/ Prague: Akcent/Ústav pro českou a světovou literaturu AV ČR, 1991.
Blume, Bernhard. “Das ertrunkene Mädchen. Rimbauds Ophélie und die deutsche Literatur.” In Germanisch-Romanische Monatsschrift. Heidelberg: Universitätsverlag Winter 35 (1954): 108–119.
Bronfen, Elisabeth. Nur über ihre Leiche: Tod, Weiblichkeit und Ästhetik. Würzburg: Königshausen und Neumann, 2004.
Camden, Carroll. “On Ophelia’s Madness.” Shakespeare Quarterly—Folger Shakespeare Library 15.2 (1964): 247–255.
Galmiche, Xavier. Vladimír Holan, bibliotékář Boha (Praha 1905–1980). Prague: Akropolis, 2012.
Grimm, Reinhold. “Ein Wegbereiter.” Strukturen. Essays zur deutschen Literatur. Göttingen: Sachse und Pohl, 1982. 124–145.
Grimm, Reinhold. “Georg Trakls Verhältnis zu Rimbaud.” Germanisch-Romanische Monatsschrift 9.2 (1959): 288–315.
Huyssen, Andreas. Miniature Metropolis: Literature in an Age of Photography and Film. Cambridge: Harvard University Press, 2015.
Kindler, Simone. Ophelia: Der Wandel von Frauenbild und Bildmotiv. Berlin: Reimer, 2004.
Křivánek, Vladimír. Vladimír Holan básník. Prague: Aleš Prstek, 2010.
Malý, Radek. Motiv utonulé dívky v poezii německého expresionismu. Svět literatury 54 (2016): 75–89.
Malý, Radek. “Tři podoby Ofélie v poezii Vladimíra Holana.” Česká literatura 4 (2018): 489–503.
Menschendörfer, Adolf. “Trakl und Rimbaud.” Klingsohr II 13.4 (1925): 93–99.
Opelík, Jiří. Holanovské nápovědy. Prague: Thyrsus, 2004.
Owen, Ruth J. “Voicing the Drowned Girl: Poems by Hilde Domin, Ulla Hahn, Sarah Kirsch, and Barbara Köhler in the German Tradition of Representing Ophelia.” The Modern Language Review 3.102 (2007): 781–792.
Phillips, David. “In Search of an Unknown Woman: L’Inconnue de la Seine.” Neophilologus 66.4 (1982): 321–327.
Ripellino, Angelo Maria. “Úvod k Vladimíru Holanovi.” Host do domu 15.2 (1968) 31–37.
Saliot, Anne-Gaëlle. The Drowned Muse: Casting the Unknown Woman of the Seine Across the Tides of Modernity. New York: Oxford University Press, 2015.
Špirit, Michael. “Poezie a komentářVladimír Holan a jeho souputníci. Sborník příspěvků z III. kongresu světové literárněvědné bohemistiky, sv. 2. Ed. Vratislav Färber. Praha: Ústav pro českou literaturu AV ČR, 2006. 151–157.
Würffel, Stefan Bodo. Ophelia: Figur und Entfremdung. Bern: A. Francke, 1985.
Licencja
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license