Z Polski do Kanady. Komunistyczna Polska i emigracja widziana oczami kanadyjskich pisarek urodzonych w Polsce
PDF (English)

Słowa kluczowe

pamięć
komunizm
Polska
Kanada
literatura migracyjna
powieść migracyjna

Jak cytować

Drewniak, D. (2022). Z Polski do Kanady. Komunistyczna Polska i emigracja widziana oczami kanadyjskich pisarek urodzonych w Polsce. Porównania, 32(2), 119–137. https://doi.org/10.14746/por.2022.2.7

Abstrakt

W kanadyjskiej literaturze etnicznej od wielu lat pojawiają się świadectwa doświadczeń migrantów. Pisarki o pochodzeniu wschodnioeuropejskim, takie jak Janice Kulyk Keefer, Eva Hoffman, Eva Stachniak, Lisa Appignanesi czy Elaine Kalman Naves, by wymienić tylko kilka z nich, wniosły ogromny wkład do kanadyjskiej literatury migracyjnej, dając wyraz rozterkom migracji białych, niewidzialnych mniejszości. Jak się okazuje, najnowsze teksty opublikowane przez kanadyjskie pisarki urodzone w Polsce również poruszają kwestie migracji i pamięci o komunistycznej Polsce, którą opuściły w latach 80. i na początku lat 90. Celem niniejszegoartykułu jest przyjrzenie się trzem wybranym tekstom: Giant (2012) Agi Maksimowskiej, Lemons (2017) Kasi Jaronczyk oraz Was It Worth It? Columbus in Jeans (2019) Liliany Arkuszewskiej. Wszystkie te teksty to utwory debiutanckie, w których autorki przedstawiają sposób postrzegania komunistycznej Polski sprzed przełomu 1989 roku, którą ich bohaterki zostawiły za sobą fizycznie i jednocześnie, już w Kanadzie, walczyły o uwolnienie się od niej duchowo i mentalnie. Narracje wybrane do tego studium, pomimo istotnych różnic (także gatunkowych), wykazują pewne podobieństwa w traktowaniu dziedzictwa komunizmu i Polski, oraz zdają się być ważnymi komentarzami na temat statusu migrantów i dyskursów migracyjnych w Ameryce Północnej.

https://doi.org/10.14746/por.2022.2.7
PDF (English)

Bibliografia

Agnew, Vijay. “Introduction.” Diaspora, Memory and Identity: A Search for Home. Toronto: University of Toronto Press, 2005. 3–17. DOI: https://doi.org/10.3138/9781442673878 DOI: https://doi.org/10.3138/9781442673878

Arkuszewska, Liliana. Was It Worth It? Columbus in Jeans. Trans. Charles S. Kraszewski. Kibworth Beauchamp: Matador, 2019.

Bodal, Ewa. “‘Nie Możesz Stać w Dwóch Różnych Miejscach’: Polska, Kanada i Tożsamość Narodowa w Powieści Giant Agi Maksimowskiej [‘You can’t have your feet in two different places’: Poland, Canada and National Identity in Giant by Aga Maksimowska].” Niuanse Wyobcowania: Diaspora i Tematyka Polska w Kanadzie. Ed. Anna Branach-Kallas. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2014. 147–62.

Boelhower, William Q. “The Immigrant Novel as a Genre.” MELUS 8.1 (1981): 3–13. DOI: https://doi.org/10.2307/467364 DOI: https://doi.org/10.2307/467364

Borkowski, Andrew J. “Giant.” A Transatlantic Review of Things Polish, in English, 2013. cosmopolitanreview.com/giant/. Accessed 2 Feb. 2022.

Bouson, Brooks J. Embodied Shame. Uncovering Female Shame in Contemporary Women’s Writings, New York: SUNY Press, 2009.

Brah, Avtar. Cartographies of Diaspora. Contesting Identities. New York and London: Routledge, 2005. DOI: https://doi.org/10.4324/9780203974919 DOI: https://doi.org/10.4324/9780203974919

Brownlie, Siobhan. “The Roles of Literature and the Arts in Representing the Migrant and Migration.” Figures of the Migrant. The Roles of Literature and the Arts in Representing Migration. Ed. Siobhan Brownlie and Rédouane Abouddahab. New York and London: Routledge, 2022. 3–20. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003176213-2 DOI: https://doi.org/10.4324/9781003176213-2

Erll, Asrid. “Locating Family in Cultural Memory Studies.” Journal of Comparative Family Studies 42.2 (2011): 303–318. DOI: https://doi.org/10.3138/jcfs.42.03.303 DOI: https://doi.org/10.3138/jcfs.42.3.303

Hall, Stuart. “Cultural Identity and Diaspora.” Theorizing Diaspora. A Reader. Eds. Jana Evans Braziel and Anita Mannur. Malden, MA and Oxford and Carlton: Blackwell Publishing, 2008. 233–246.

Jaronczyk, Kasia. Lemons. Toronto: Mansfield Press, 2017.

Kozaczka, Grażyna J. Writing the Polish American Women in Postwar Ethnic Fiction. Athens: Ohio University Press, 2019. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv224tvmg DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctv224tvmg

Kristeva, Julia. Powers of Horror. Essay on Abjection. Trans. Leon S. Roudiez. New York: Columbia University Press, 1982.

Maksimowska, Aga. Giant. Toronto: Pedlar Press, 2012.

Marchand, Philip. “Open Book: Giant, by Aga Maksimowska.” National Post, 3 Aug. 2012, nationalpost.com/afterword/open-book-giant-by-aga-maksimowska. Accessed 20 March 2022.

Moslund, Sten Pultz. Migration Literature and Hybridity. The Different Speeds of Transcultural Change. New York: Palgrave Macmillan, 2010. DOI: https://doi.org/10.1057/9780230282711 DOI: https://doi.org/10.1057/9780230282711

Nail, Thomas. The Figure of the Migrant. Stanford: Stanford University Press, 2015.

de Saint Laurent, Constance and Tania Zittoun. “Memory in Life Transitions.” Handbook of Culture and Memory. Ed. Brady Wagoner. New York: Oxford University Press, 2018. 209–235. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780190230814.003.0010 DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780190230814.003.0010

Shore, Bradd and Sara Kauko. “The Landscape of Family Memory.” Handbook of Culture and Memory. Ed. Brady Wagoner. New York: Oxford University Press, 2018. 85–116. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780190230814.003.0005 DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780190230814.003.0005

Stock, Femke. “Home and Memory.” Diasporas: Concepts, Intersections, Identities. Eds. Kim Knott and Seán McLoughlin. London and New York: Zed Books, 2010. 24–28. DOI: https://doi.org/10.5040/9781350219595.ch-002 DOI: https://doi.org/10.5040/9781350219595.ch-002

Werbner, Pnina. “Complex Diasporas.” Diasporas: Concepts, Intersections, Identities. Eds. Kim Knott and Seán McLoughlin. London and New York: Zed Books, 2010. 74–78. DOI: https://doi.org/10.5040/9781350219595.ch-012 DOI: https://doi.org/10.5040/9781350219595.ch-012