Słowa kluczowe
Jerzy Giedroyc
“Kultura” magazine
correspondence by letters
Polish history after World War II
Polish emigration after World War II
Jak cytować
Abstrakt
W artykule podjęto próbę zrekonstruowania relacji między dwoma ważnymi świadkami XX wieku: pisarzem Melchiorem Wańkowiczem i redaktorem miesięcznika „Kultura”, Jerzym Giedroyciem. Materiałem badawczym jest przede wszystkim opublikowana korespondencja pisarza i redaktora z lat 1945-1963. W artykule podkreślone zostaje dojrzewanie dwóch koncepcji wolności, które, wychodząc od wspólnej podstawy, stają się coraz bardziej antynomiczne: koncepcja Giedroycia nakazuje pozostanie z dala od Polski i silne zaangażowanie po stronie Stanów Zjednoczonych; koncepcja Wańkowicza oznacza powrót do Polski, czyli do wyboru, który, choć z pozoru przypomina akceptację zniewolenia, odzwierciedla inne zrozumienie walki o wolność, polegającą przede wszystkim na unikaniu wszelkiej konsolidacji ideowej.Bibliografia
Florczak Zbigniew (1949), Podróż na horyzonty, „Kultura”, nr 3, s. 61–71.
Giedroyc Jerzy (1951), [komentarz do artykułu Juliusza Mieroszewskiego List z Wyspy] „Kultura”, nr 2, s. 3.
Giedroyc Jerzy, Wańkowicz Melchior (2000), Listy 1945–1963, wybór i wstęp Aleksandra Ziółkowska-Boehm, przypisy Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Jacek Krawczyk, Czytelnik, Warszawa.
Katelbach Tadeusz (1975), O Wańkowiczu bez szminki, „Kultura”, nr 4, s. 118–125.
Mieroszewski Juliusz (1951), List z Wyspy, „Kultura”, nr 1, s. 96–102; nr 2, s. 3–9.
Miłosz Czesław (1951), Zniewolony umysł, Instytut Literacki, Paryż.
Wańkowicz Melchior (1949), Klub Trzeciego Miejsca, „Kultura”, nr 6, s. 5–83.
Wańkowicz Melchior (1981), W poszukiwaniu mecenatu literatury, w: tegoż, Karafka La Fontaine’a, t. 2, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 447–458.
Cenckiewicz Sławomir (2004), Melchiora Wańkowicza kręta droga do Polski Ludowej, „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej”, nr 2, s. 27–44.
Jones Seth G. (2018), A Covert Action. Reagan, the CIA, and the Cold War Struggle in Poland, W.W. Norton & Company, New York–London.
Kravchenko Victor (1946), I Chose Freedom. The Personal and Political Life of a Soviet Official, Charles Scribner’s Sons, New York.
Krawczenko Wiktor (2009), Wybrałem wolność. Życie prywatne i polityczne radzieckiego funkcjonariusza, przeł. Maciej Antosiewicz, Magnum, Warszawa.
Labov Jessie (2019), Transatlantic Central Europe. Contesting Geography and Redefining Culture beyond the Nation, CEU Press, Budapest.
Sowiński Paweł (1919), Paryska „Kultura” w świetle najnowszych badań amerykańskich: Seth G. Jones, „A Covert Action. Reagan, the CIA, and the Cold War Struggle in Poland”, W.W. Norton and Company, New York–London 2018; Jessie Labov, „Transatlantic Central Europe. Contesting Geography and Redefining Culture beyond the Nation”, CEU Press, Budapest 2019, „Studia Polityczne”, nr 2, s. 115–121.
Urbanowski Maciej (2001), Żywioł, niestety… Korespondencja Giedroycia z Wańkowiczem to rozmowa dwóch naprawdę wolnych ludzi, „Życie z Książkami”, nr 63, s. 5.
Ziółkowska Aleksandra (1988), Proces Melchiora Wańkowicza w 1964 roku, „Zeszyty Historyczne”, z. 86, s. 25–29.
Ziółkowska-Boehm Aleksandra (2000), Wokół Wańkowicza i „Kultury”, w: Jerzy Giedroyc, Melchior Wańkowicz, Listy 1945–1963, wybór i wstęp Aleksandra Ziółkowska-Boehm, przypisy oprac. Aleksandra Ziółkowska-Boehm, Jacek Krawczyk, Czytelnik, Warszawa, s. 5–9.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Anna Saignes
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license