Abstrakt
„Erec Israel” to hebrajski miesięcznik, który był wydawany w 1919 roku w Warszawie przez Organizację Syjonistyczną w Polsce. Celem artykułu jest prześledzenie i zrozumienie sposobu, w jaki obrazowano na łamach „Erec Israel” Palestynę jako miejsce, do którego docelowy czytelnik miałby w przyszłości wyemigrować. Dodatkowym celem było ustalenie, kim był ów potencjalny czytelnik. Dużo uwagi poświęcono różnym syjonistycznym narracjom obecnym na łamach periodyku, takim jak przeświadczenie o tym, że żydowska migracja odbywa się z korzyścią dla miejscowej ludności. Inny wątek, który poruszono, to orientalizacja palestyńskich Arabów. Pozyskane w wyniku badania informacje zostały skontekstualizowane m.in. z pomocą książek Altneuland Theodora Herzla i The Innocents Abroad Marka Twaina. Dowiedziono, że na łamach „Erec Israel” skupiono się na ekonomicznym obrazie Palestyny, a docelowym czytelnikiem był przedstawiciel klasy średniej.
Bibliografia
[b.a.] (1919a), Le-Chol agudatenu, „Erec Israel”, nr 2, s. 13.
[b.a.] (1919b), Jehudej Tejman be-E[rec] I[srael], „Erec Israel”, nr 1, s. 10.
[b.a.] (1919c), Mesilat barzel be-midbar Sinaj, „Erec Israel”, nr 2, s. 2–3.
Achad ha-Am (1891), Emet me-Erec Israel, „Ha-Melic”, nr 125, s. 1–2.
Böhm Adolf (1919), Ha-Ikarim ha-jesodijim szel ha-Keren ha-Le’umit, „Erec Israel”, nr 1, s. 3–4.
Gothelf Jehuda (1973), Itonut jehudit sze-hajta, Dfus Orli, Tel Awiw.
Herzl Teodor (1929), U wrót nowego życia… (Altneuland). Powieść-utopja, przeł. Henryk Adler, M.J. Freid i S-ka, Warszawa.
Herzl Theodor (2006), Państwo żydowskie, przeł. Jacek Surzyn, Austeria, Kraków.
Honig N.[achum] (1919), Ha-Hagera ha-jehudit we-arcot ha-mizrach, „Erec Israel”, nr 3, s. 7.
Jewish Historical Press (dostęp 2025), https://tinyurl.com/mtsjz8cn [dostęp: 22.06.2025].
Lewentin J.[echiel] J.[osef] (1919a), Ha-Chakla’ut we-jiszuwenu be-E[rec] I[srael], [cz. 1], „Erec Israel”, nr 1, s. 6–7.
Lewentin J.[echiel] J.[osef] (1919b), Ha-Chakla’ut we-jiszuwenu be-E[rec] I[srael], [cz. 2], „Erec Israel”, nr 3, s. 9–10.
Lichtheim R.[ichard] (1919a), Binjan arcenu, [cz. 1], „Erec Israel”, nr 2, s. 2–4.
Lichtheim R.[ichard] (1919b), Binjan arcenu [cz. 2], „Erec Israel”, nr 3, s. 10–12.
Nissenbaum J.[icchak] (1919), Min ha-dibur el ha-maase, „Erec Israel”, nr 3, s. 6–7.
Ruppin A.[rthur] (1919), Ha-Keren ha-le’umit be-atid ha-karow, „Erec Israel”, nr 1, s. 4–5.
Smilanski Moshe (1963), Bnej Araw. Sipurim, Dwir, Tel Awiw. Dostępny on-line: https://benyehuda.org/author/727 [dostęp: 22.06.2025].
Twain Mark (1992), Prostaczkowie za granicą, przeł. Andrzej Keyha, Akapit, Katowice.
Zgromadzenie Założycielskie Stowarzyszenia Inżynierów Hebrajskich w Ziemi Izraela (1919), Michtaw galuj la-mehandesim ha-iwrim, „Erec Israel”, nr 3, s. 16.
Aleksiun Natalia (dostęp 2025), Organizacja Syjonistyczna w Polsce, „Delet”, https://tinyurl.com/57a6a58z [dostęp: 22.06.2025].
Al-Marashi Ibrahim, Goldschmidt Arthur (2025), A Concise History of the Middle East, Routledge, New York–London. DOI: https://doi.org/10.4324/9781003053446
Bamber David, Farsat Saleh, Panditharathna Roshan (2023), The Iraqi Oil Industry. History and Overview, „European Journal of Political Science Studies”, nr 1, s. 39–50. DOI: https://doi.org/10.46827/ejpss.v6i1.1424
Bein Alexander (2007), Ruppin, Arthur, w: Encyclopaedia Judaica, t. 17, red. Fred Skolnik, Keter Publishing House, Michigan, s. 529–553.
Brinkmann Tobias (2024), Between Borders. The Great Jewish Migration from Eastern Europe, Oxford University Press, New York. DOI: https://doi.org/10.1093/oso/9780197655658.001.0001
Cotterell Paul (1984), The Railways of Palestine and Israel, Tourret Publishing, Abingdon.
Dowty Alan (2000), Much Ado about Little. Ahad Ha’am’s „Truth from Eretz Yisrael,” Zionism, and the Arabs, „Israel Studies”, nr 2, s. 154–181. DOI: https://doi.org/10.1353/is.2000.0027
Dowty Alan (2001), „A Question That Outweighs All Others.” Yitzhak Epstein and Zionist Recognition of the Arab Issue, „Israel Studies”, nr 1, s. 34–54. DOI: https://doi.org/10.2979/ISR.2001.6.1.34
Kark Ruth, Glass Joseph B. (2003), Eretz Israel/Palestine, 1800–1948, w: The Jews of the Middle East and North Africa in Modern Times, red. Reeva Spector Simon, Michael Menachem Laskier, Sara Reguer, Columbia University Press, New York, s. 335–346.
Kouts Gideon (2006), The Hebrew and Jewish Press in Europe. Select Problems in its History, Suger Press, Paris.
Mendelsohn Ezra (1981), Zionism in Poland. The Formative Years, 1915–1926, Yale University Press, New York–London.
Morris Benny (2001), Righteous Victims. A History of the Zionist-Arab Conflict. 1881–2001, Vintage Books, New York.
Peleg Yaron (2005), Orientalism and the Hebrew Imagination, Cornell University Press, New York. DOI: https://doi.org/10.7591/9781501729355
Polonsky Antony (2012), The Jews in Poland and Russia, t. 3: 1914 to 2008, The Littman Library of Jewish Civilization, Oxford–Portland, Oregon. DOI: https://doi.org/10.2307/j.ctvv4180c
Ratajczyk Maciej (2024), Czasopismo „Mecuda” jako ideologiczna twierdza Betaru, „Zeszyty Prasoznawcze”, nr 2, s. 151–169. DOI: https://doi.org/10.4467/22996362PZ.24.019.19802
Ratajczyk Maciej (2025), Wokół latynizacji hebrajskiego na łamach „Mecudy” – język narodowy między Orientem a Okcydentem, „Studia Judaica”, nr 2.
Raz-Krakotzkin Amnon (2017), Orientalism, Jewish Studies and Israeli Society. A Few Comments, „Philological Encounters”, nr 2, s. 237–269. DOI: https://doi.org/10.1163/24519197-12340034
Shapira Anita (2018), Historia Izraela, przeł. Anna Dorota Kamińska, Wydawnictwo Akademickie Dialog, Warszawa.
Shohat Ella (1999), The Invention of the Mizrahim, „Journal of Palestine Studies”, nr 1, s. 5–20. DOI: https://doi.org/10.2307/2676427
Stawiski Jacek (2023), Z wizytą w Erec Israel. Korespondencje czterech dziennikarzy z Polski z podróży do Palestyny wiosną 1925 roku, „Studia Judaica”, nr 1, s. 179–210. DOI: https://doi.org/10.4467/24500100STJ.23.008.18225
Licencja
Prawa autorskie (c) 2025 Maciej Ratajczyk
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license