NIE PRZYCHODZĄ UCHODŹCY. AKTUALNE POTRZEBY EDUKACJI POLONISTYCZNEJ (W STRONĘ EDUKACJI NA RZECZ POKOJU)
PDF (Język Polski)

Ključne besede

uchodźcy
edukacja globalna
edukacja dla pokoju

Kako citirati

Roszak, J. (2018). NIE PRZYCHODZĄ UCHODŹCY. AKTUALNE POTRZEBY EDUKACJI POLONISTYCZNEJ (W STRONĘ EDUKACJI NA RZECZ POKOJU). Porównania, 20(1), 173–188. https://doi.org/10.14746/p.2017.20.12759

Povzetek

Autorka artykułu akcentuje potrzebę konfrontowania młodzieży z tematem Innych (etnicznych, narodowościowych, religijnych), co wiąże się ze stosunkowo nową sytuacją społeczną i polityczną, z nasilającymi się ruchami migracyjnymi. Polska szkoła powinna zobaczyć dla siebie istotne zadanie w kontekście światowego nomadyzmu i eskalującego kryzysu humanitarnego. Podczas etapu zbierania materiałów przeprowadzono wywiady skategoryzowane z nauczycielami, bibliotekarzami i uczniami dziesięciu poznańskich szkół. W artykule dokonano analizy i interpretacji zawartości podręczników do nauczania języka polskiego oraz zaproponowano realizację tematów powiązanych z wątkiem uchodźczym. Płynie z niego wniosek, że najważniejszym zadaniem, stojącym przed polską edukacją na wszystkich szczeblach, wydaje się wprowadzenie, nieobecnej dotąd w programie, edukacji na rzecz pokoju.

https://doi.org/10.14746/p.2017.20.12759
PDF (Język Polski)

Literatura

Arendt, Hannah. „My, uchodźcy”. Przeł. Halina Bortnowska, Pisma żydowskie. Wstępem poprzedził i przekład opracował P. Nowak. Warszawa: Biblioteka Kwartalnika Kronos, 2012.

Attridge, Derek. Jednostkowość literatury. Przeł. Paweł Mościcki. Kraków: Universitas, 2007.

Auden, Wystan Hugh. “Musee des beaux arts”. Przeł. Stanisław Barańczak. Tygodnik Literacki 6 (1991).

Auerbach, Rachela. Pisma z getta warszawskiego. Oprac. Karolina Szymaniak. Warszawa: Żydowski Instytut Historyczny, 2015.

Bartoszewski Władysław, Edelman Marek. I była dzielnica żydowska w Warszawie. Wybór tekstów. Warszawa: Literatura Faktu PWN, 2010.

Bauer, Wolfgang. Przez morze. Z Syryjczykami do Europy. Przeł. Elżbieta Kalinowska. Wołowiec: Czarne, 2016.

Bauman, Zygmunt. Obcy u naszych drzwi. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2016.

Ferrante, Elena. Historia zaginionej dziewczynki. Przeł. Lucyna Rodziewicz-Doktór. Katowice: Sonia Draga, 2016.

Bilewicz, Michał. „Jak zmieniać stereotypy i uprzedzenia? Między psychologią a praktyką edukacji do tolerancji”. Tolerancyjni. To się dzieje! Red. K. Szotkowska-Beylin, M. Białek-Graczyk. Warszawa: Towarzystwo Inicjatyw Twórczych „ę”, 2009.

Bruner, Jerome. Kultura edukacji. Przeł. Tamara Brzostowska-Tereszkiewicz. Kraków: Universitas, 2010.

Bourdieu, Pierre. Dystynkcja. Społeczna krytyka władzy sądzenia. Przeł. Piotr Biłos. Warszawa: wydawnictwo Scholar, 2005.

Chromiec, Elżbieta. Edukacja w kontekście różnicy i różnorodności kulturowej. Kraków: Oficyna Wydawnicza Impuls, 2003.

Donne, John. „Nikt nie jest samotną wyspą”. Hemingway, Ernest, Komu bije dzwon. Przeł. Bogusław Zieliński. Warszawa: Książka i Wiedza, 1987.

Dziuba Zuzanna, Garsztka Tadeusz, Olszowska Gabriela. Do Itaki (III ). Kraków: Znak, 2008.

Emre, Yunus. Księga dobrych rad. Przeł. i oprac. Jan Ciopiński. Warszawa: Dialog, 2005.

Florczak, Agnieszka. Uchodźcy w P P olsce: między humanitaryzmem a pragmatyzmem, Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2003.

Frankel, Alona. Dziewczynka. Przeł. Leszek Kwiatkowski. Warszawa: Nisza, 2007.

Galtung, Johan. Theories of Peace. A Synthetic Approach to Peace Thinking. Oslo: International Peace Research Institute, 1967.

Gawryluk, Barbara. Teraz tu jest nasz nowy dom. Warszawa: Wydawnictwo Literatura, 2016.

Grzymała-Moszczyńska, Halina. Uchodźcy: podręcznik dla osób pracujących z uchodźcami, Kraków: Zakład Wydawniczy Nomos, 2000.

Hale Thomas, Held David, Young Kevin. Gridlock: Why Global Cooperation is Failing When We Need It Most. Cambridge: Polity, 2013.

Herbert, Zbigniew. Wiersze wybrane. Wybór i oprac. Ryszard Krynicki. Kraków: Wydawnictwo a5, 2007.

How Children Understand War and Peace. Ed. Daniel Bar-Tal. San Francisco: Jossey-Bass, 1999.

Inni to także my. Mniejszości narodowe w P P olsce: Białorusini, Cyganie, Litwini, Niemcy, Ukraińcy, Żydzi. Red. B. Weigl, B. Maliszkiewicz. Gdańsk: Gdańskie Wydawnictwo Psychologiczne, 1998.

Kluge, Jürgen. „Główne zadanie edukacji”. Kafka. Kwartalnik środkowoeuropejski 7 (2002).

Kołodziejek Iwona, Guzik Agnieszka. Klasa szkolna. Przestrzeń działania nauczyciela polonisty. Kraków: Universitas, 2013.

Koszyńska, Monika. „Lekcja na podstawie tekstu Cyganie a Żydzi – co jest kaszer, a co magerdo?”. Midrasz (3) 2009.

Kwiatkowska, Henryka. Przeżycie literackie a moralne postawy uczniów. Warszawa: Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, 1981.

Liberti, Stefano. Na południe od Lampedusy. Podróże rozpaczy. Przeł. Marcin Wyrembelski. Wołowiec: Wydawnictwo Czarne, 2013.

Ławrynowicz, Marek. „Pięć fotografii”. Kafka. Kwartalnik środkowoeuropejski 6 (2002).

Łuczak Agnieszka, Prylińska Ewa. Między nami. Gdańsk: GWO, 2011.

Makówka-Kwapisiewicz, Anna. „Zjawisko antysemityzmu w Polsce na podstawie badań”. Antysemityzm nie jest poglądem. Podręcznik dla edukatorów i edukatorek. Stowarzyszenie Żydowskie Czulent (bez miejsca i daty).

Learning the Way of Peace. A T T eacher’s Guide to Peace Education. New Delhi: United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization, 2001.

Malanowska, Kaja. „Uchodźcy w polskiej szkole”. Edukacja. Przewodnik Krytyki Politycznej. Warszawa: Wydawnictwo Krytyki Politycznej, 2013.

Markowski, Michał Paweł. Życie na miarę literatury. Kraków: Homini, 2011.

McKee, David. Elmer i hipopotamy. Poznań: Papilon, 2011.

Mikołajewski, Jarosław (a). Wędrówka Nabu. Il. Joanna Rusinek. Kraków, Budapeszt: Austeria, 2016.

Mikołajewski, Jarosław (b). Wielki przypływ. Warszawa: Dowody na istnienie, 2016

Mikołajewski, Jarosław (c). Żebrak. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2016.

Mikulska-Jolles, Agnieszka. „Młodzi Polacy a uchodźcy – co już na ten temat wiemy?”. Hall Dorota,

Mikulska Jolles Agnieszka. Analizy, Raporty, Ekspertyzy (1) 2016.

Miłosz, Czesław. „O wygnaniu”. Szukanie ojczyzny, Kraków: Znak, 2001.

Morawska, Iwona. „Dialog kultur jako wyzwanie edukacyjne”. Dialog w edukacji. Red. Barbara Myrdzik, Małgorzata Karwatowska. Lublin: Wydawnictwo UMCS, 2009.

Mościcki, Paweł. Migawki z tradycji uciśnionych. Bydgoszcz-Warszawa: Teatr Polski w Bydgoszczy, Instytut Wydawniczy Książka i Prasa, 2017.

Muszyński, Henryk. Ideał i cele wychowania. Warszawa: Państwowe Zakłady Wydawnictw Szkolnych, 1972.

NieObcy. 21 opowieści, żeby się nie bać. Polscy pisarze dla uchodźców. Warszawa: SPPAH, 2015.

Nikitorowicz, Jerzy. Edukacja regionalna i międzykulturowa. Warszawa: Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, 2009.

Nowak, Ewa. Kot, który zgubił dom. Warszawa: Egmont Polska, 2016.

Piątkowska, Renata. Która to Malala. Warszawa: Wydawnictwo Literatura, 2016.

Piskorski, Jan M. Wygnańcy. Warszawa: Państwowy Instytut Wydawniczy, 2010.

Rotter, Andrew J. Bomba atomowa. Świat wobec zagrożenia. Przeł. Jacek Dobrowolski. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2011.

Rozmawiajmy o uchodźcach. Globalnie – lokalnie o migracjach. Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2016.

Rozmawiajmy o uchodźcach. Migracje i wielokulturowość. Warszawa: Centrum Edukacji Obywatelskiej, 2016.

Sanna, Francesca. Podróż. Przeł. Agata Napiórska. Il. Francesca Sanna. Kultura Gniewu (bez miejsca wydania), 2016.

Schirch, Lisa. Conflict Assessment and Peacebuilding Planning. Sterling: Kumarian Press, 2013.

Schmitt, Eric-Emmanuel. Dziecko Noego. Przeł. Barbara Grzegorzewska. Kraków: Wydawnictwo Znak, 2007.

Szejnert, Małgorzata. Wyspa klucz. Kraków: Znak, 2009.

Szkoła równości. Temat lekcji: Wszyscy o wszystkim mało wiemy. Scenariusze z reportażami. Warszawa: Towarzystwo Edukacji Antydyskryminacyjnej, 2016.

Szymborska, Wisława. „Jacyś ludzie”. Wiersze wybrane, Kraków: Wydawnictwo a5, 2010.

Śliwerski, Bogusław. Wyspy oporu edukacyjnego. Kraków: Oficyna Wydawnicza „Impuls”, 1993.

Tan, Shaun. Przybysz. Kultura Gniewu (bez daty wydania), 2009.

Teksty Drugie 3 (2016). Temat numeru: literatura migracyjna.

Uchodźcy świata: wyzwania humanitarne 1997–1998. Warszawa: UNHCR, Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998.

Uchodźcy w Polsce i Europie: stan prawny i rzeczywistość. Red. T. Gardocka, J. Sobczak. Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2010.

Witek, Rafał. Chłopiec z L ampedusy. Warszawa: Wydawnictwo Literatura, 2016.

Zagajewski, Adam. „Spróbuj opiewać okaleczony świat”. Wiersze wybrane. Kraków: Wydawnictwo a 5, 2010.

Źródła internetowe:

Campaign Statement of the Hague Appeal for Peace Global Campaign for Peace Education, http://www.haguepeace.org/index.php?action=pe

Adichie, Chimamanda, Niebezpieczeństwo jednej historii, przeł. Aneta Cruz-Kąciak, https://www.ted.com/talks/chimamanda_adichie_the_danger_of_a_single_story?language=pl. Web. 29.07.2017

Jarosz, Jadwiga, Granice państw – irytujące ograniczenie czy uspokajający porządek? „Psalm” Wisławy Szymborskiej http://www.ceo.org.pl/sites/default/files/newsfiles/scenariusz_granice_panstw_irytujace_ograniczenie_czy_uspokajajacy_porzadek_psalm_wislawy_szymborskiej_autorka_jadwiga_jarosz_0.pdf. Web.31.12.2016.

Kristof, Nicholas. http://mobile.nytimes.com/2016/08/25/opinion/anne-frank-today-is-a-syrian-girl.html?_r=2&referer=https%3A%2F%2Fwww.google.com.tr%2F. Web.31.12.2016.

Unicef – https://www.unicef.ie/stories/one-child-one-teacher-one-book-and-one-pen-can-change-the-world/ Web. 9.09.2017

http://kulturaliberalna.pl/2015/09/29/apel-autorow-ksiazek-dla-dzieci-ws-uchodzcow/

Kodeks Etyki Nauczycielskiej. http://admzsg.edu.pl/zzyciaszkoly/wp-content/uploads/2007/06/kodeks-etyki-nauczycielskiej.pdf. Web. 29.07.2017

http://brunocatalano.com/sculpture-bronze/sculpture-en-bronze-bruno-catalano.php?galerie=1. Web. 29.07.2017

https://www.nobelpeacecenter.org/en/exhibitions/syria-is-my-only-home/. Web.31.12.2016 https://amnesty.org.pl/4minuty/ Web. 29.07.2017

Film Ostatni z Aleppo. Reż: Firas Fayyad, Larm Fim, Aleppo Media Center, 2017.