KANTOWSKIE WYBORY A DWUMITYCZNOŚĆ, CZYLI O PUNKCIE WYJŚCIA IMAGOLOGA
PDF (Język Polski)

Ključne besede

Kantowska konstrukcja
Ricoeurowskie „uzupełnienie”
mity i paradygmaty
imagologia

Kako citirati

Wiśniewska, L. (2019). KANTOWSKIE WYBORY A DWUMITYCZNOŚĆ, CZYLI O PUNKCIE WYJŚCIA IMAGOLOGA. Porównania, 22(1), 9–25. https://doi.org/10.14746/p.2018.22.18162

Povzetek

Artykuł składa się z czterech części. Pierwsza, Imagologia i Kant, przypomina o koncepcjach wiążącego imagologię z filozofią Immanuela Kanta Manfreda Bellera i Joepa Leerssena, który przypisuje imagologowi antyesencjalizm opozycyjny do esencjalizmu samych images. Druga część, Images a hermeneutyka, czyli Ricoeurowskie dodawanie/rozszerzanie zmierzające do Pełni przedstawia ten sposób poznawczego postępowania, który dodaje do siebie przeciwstawne koncepcje filozoficzne (Nietzscheańsko-Freudowską i Kantowską), opierając się na odwołaniach do dwu mitów – Boga i Natury (reprezentujących arché i telos). Trzecia część, Images a konstrukcje. Kantowskie odejmowanie/zawężanie, czyli przejście w stronę Formy pokazuje, w jaki sposób Kant odrzuca wpisujące się w mit Natury, jego zdaniem patologiczne, aspekty rzeczywistości (dialektyka, przypadek, empiria itd.) lub człowieka (sen, emocje, spontaniczność), by uzasadnić i uznać za powszechnie obowiązujące te, które opierają się na micie Boga (i które istnienia tego mitu się też domagają). Czwarta część jest zbiorem pytań i odpowiedzi, dotyczących tego, dlaczego dwa wspomniane mity oraz ich relacje można uznać za podstawę kultury i porównywania jej dziedzin, jednocześnie zaś otwarte pozostawia pytanie o to, w jakich relacjach pozostają one na polu imagologii.

https://doi.org/10.14746/p.2018.22.18162
PDF (Język Polski)

Literatura

Beller, Manfred. “Perception, Image, Imagology”. Imagology. The Cultural Construction and Literary Representation of National Characters. A Critical Survey. Red. M. Beller, J. Leerssen. Amsterdam, New York: Rodopi B.V, 2007. S. 3-16.

Blumenberg, Hans. Praca nad mitem. Przeł. Zbigniew Zwoliński, Kamila Najdek, Michał Herer, całość przejrzał Zbigniew Zwoliński. Warszawa: Oficyna Naukowa, 2009.

Cichowicz, Stanisław. „Posłowie: filozofia i hermeneutyka”. Ricoeur, Paul. Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie. Wybór, opracowanie i posłowie Stanisława Cichowicza. Przeł. Ewa Bieńkowska, Halina Bortnowska, Stanisław Cichowicz, Hanna Igalson, Joanna Skoczylas, Karol Tarnowski. Warszawa: IW PAX, 1975. S. 7-24.

Dyserinck, Hugo. Komparatistik. Eine Einführung. Bonn: Bouvier Verlag Herbert Grundman, 1977.

Fromm, Erich. Ucieczka od wolności. Przeł. Olga i Andrzej Ziemilscy, przedmową opatrzył Franciszek Ryszka. Warszawa: Czytelnik, 1993.

Kant, Immanuel. Krytyka czystego rozumu. T. 1. Przeł. oraz opatrzył wstępem i przypisami Roman Ingarden. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe, 1986.

Kant, Immanuel. Krytyka praktycznego rozumu. Przeł. oraz przedmową i przypisami opatrzył Jerzy Gałecki. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2004.

Kant, Immanuel. Prolegomena do wszelkiej przyszłej metafizyki, która będzie mogła wystąpić jako nauka. Przeł., oprac. i posłowiem opatrzył Artur Banaszkiewicz. Kraków: Wyd. Zielona Sowa, 2005.

Leerssen, Joep. “The Downward Pull of Cultural Essentialism”. Image into Identity. Constructing and Assigning Identity in a Culture of Modernity. Red. M. Wintle. Amsterdam–New York: Rodopi B.V., 2006. S. 31-50.

Pietrzykowski, Michał. Mitologia starożytnej Grecji. Warszawa: Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, 1983.

Ricoeur, Paul. Egzystencja i hermeneutyka. Rozprawy o metodzie. Wybór, opracowanie i posłowie Stanisława Cichowicza. Przeł. Ewa Bieńkowska, Halina Bortnowska, Stanisław Cichowicz, Hanna Igalson, Joanna Skoczylas, Karol Tarnowski. Warszawa: IW PAX, 1975.

Smith, Evans Lansing. Figuring Poesis. A Mythical Geometry of Postmodernism. New York: Peter Lang Publishing, 1997.

Vattimo, Gianni. „Mit powtórnie odkryty”. Społeczeństwo przejrzyste. Przeł. Magdalena Kamińska. Wrocław: Wyd. Naukowe Dolnośląskiej Szkoły Wyższej Edukacji TWP we Wrocławiu, 2006.

Wiśniewska, Lidia. „Konstruktywistyczny wymiar komparatystyki”, Komparatystyka i konteksty. Komparatystyka między Mickiewiczem a dniem dzisiejszym II. Red. L. Wiśniewska. Bydgoszcz: Wyd. UKW, 2012. S. 30-31.

Wiśniewska, Lidia. ,,Metoda mityczno-paradygmatyczna w komparatystyce mitograficznej”. Projekt komparatystyki mitograficznej. Komparatystyka między Mickiewiczem a dniem dzisiejszym IV. Red. L. Wiśniewska. Bydgoszcz: Wyd. UKW, 2015. S. 63-91.