Ključne besede
przekład literacki
teoria aktora-sieci
norweski rynek książki
Kako citirati
Povzetek
Celem niniejszego tekstu jest przedstawienie roli autora tekstu oryginalnego jako aktanta w procesie przekładu współczesnej literatury norweskiej na język polski. Obierając za punkt wyjścia teorię sieci-aktora oraz doświadczenia z własnej pracy tłumacza, prezentuję charakterystykę różnego rodzaju interakcji pomiędzy autorem a tłumaczem, osadzając te interakcje w kontekście specyficznych uwarunkowań norweskiego rynku wydawniczego, który, z uwagi na wysoki stopień zintegrowania, interakcje takie stymuluje i do nich zachęca. Podejmuję refleksję nad rolą autora w procesie przekładu, prezentując trzy kategorie – „poziomy” współpracy pomiędzy autorem a tłumaczem, przedstawiając przy tym studia przypadku – procesy powstawania przygotowywanych przeze mnie przekładów.
Literatura
Literatura podmiotu
Brochmann Nina, Støkken Dahl Ellen. Gleden med skjeden. Oslo: Aschehoug, 2017.
Brochmann Nina, Støkken Dahl Ellen. Radości z kobiecości. Przeł. Karolina Drozdowska, Małgorzata Rost. Katowice: Sonia Draga, 2017.
Harstad, Johan. Buzz Aldrin, hvor ble det av deg i alt mylderet? Oslo: Gyldendal, 2005.
Harstad, Johan. Gdzie się podziałeś, Buzzie Aldrinie? Przeł. Karolina Drozdowska. Sopot: Smak Słowa, 2019.
Lillegraven, Ruth. Alt er mitt. Oslo: Kagge, 2018a.
Lillegraven, Ruth. Alt er mitt. 2. nakład. Oslo: Kagge, 2018b.
Lillegraven, Ruth. Odbiorę ci wszystko. Przeł. Karolina Drozdowska. Warszawa: Wielka Litera, 2019.
Mytting, Lars. Płyń z tonącymi. Przeł. Karolina Drozdowska. Sopot: Smak Słowa, 2016.
Mytting, Lars. Svøm med dem som drukner. Oslo: Gyldendal, 2014.
Literatura przedmiotu
Anderson, Porter. „Guest of Honor Norway Heads for Frankfurt via London on Wave of Success”. Publishing Perspectives. 2019. Web. 06.05.2019. <https://tinyurl.com/y7a7jrl5>
Callon, Michel. „Wprowadzenie do socjologii translacji. Udomowienie przegrzebków i rybacy znad zatoki Saint-Brieuc”. Przeł. Marta Agata Chojnacka.
Studia nad nauką i technologią. Wybór tekstów. Red. E. Bińczyk, A. Derra. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2014. S. 289-330.
Drozdowska Karolina, Podlaska Magdalena. Przekład współczesnej prozy nordyckiej to nie problem, to wyzwanie! Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2019.
Espevik, Thomas. „Hallo, snakker jeg med fasiten?” NRK kultur. 2016. Web. 07.05.2019. <https://tinyurl.com/y8pt9d66>
Espevik, Thomas. „Honorarene må dobles”. Klassekampen 25 (2019). S. 26-27.
Flood, Helene. Terapeuten. Oslo: Aschehoug, 2019.
Levý, Jiří. „Przekład jako proces podejmowania decyzji”. Przeł. Monika Adamczyk. Pamiętnik Literacki: czasopismo kwartalne poświęcone historii i krytyce literatury polskiej 72/1 (1981). S. 291-303.
Michelet, Jon. En sjøens helt. Skogsmatrosen. Wyd. 2. Oslo: Forlaget Oktober, 2014.
Mytting, Lars. Hel ved. Oslo: Kagge, 2011.
Mytting, Lars. Porąb i spal. Przeł. Witold Biliński. Sopot: Smak Słowa, 2016.
Oversatte dager. FRA «HEL VED» TIL «NORWEGIAN WOOD». 2016. Web. 04.08.2019.<https://tinyurl.com/yb4ufrav>
Sismondo, Sergio. An introduction to science and technology studies. Wyd. 2. Chichester: Blackwell Publishing, 2010.
Trzeciak Huss, Joanna. „Collaborative translation”. The Routledge Handbook of Literary Translation. Red. K. Washbourne, B. Van Wyke. London: Routledge, 2018. S. 389-405.
Raporty, zasoby elektroniczne
Books from Norway. Baza tłumaczy. Web. 01.08.2019. <https://tinyurl.com/y78c4vgz>
NORLA. Web. 06.05.2019. <https://norla.no>Oslo Literary Agency. Web. 05.08.2019. < http://osloliteraryagency.no/book/the--wonder-down-under>
Stowarzyszenie Tłumaczy Literatury. Baza tłumaczy. Web. 01.08.2019. < http://stl.org.pl/baza-tlumaczy/>
Żródła niepublikowane
Ankieta dla tłumaczy literackich z języka norweskiego, przeprowadzona na grupie jedenastu tłumaczy w marcu 2019 r.
Korespondencja recenzentki wewnętrznej powieści Jona Micheleta En sjøens helt. Skogsmatrosen z agencją Book/lab oraz polskim wydawcą rozważającym przekład książki, prowadzona 02.03.2018.
Korespondencja tłumaczek z autorkami książki Gleden med skjeden / Radości z kobiecości, Niną Brochmann i Ellen Støkken Dahl, prowadzona w dniach 23-24.03.2017.
Korespondencja tłumaczki z autorem powieści Buzz Aldrin, hvor ble det av deg i alt mylderet? / Gdzie się podziałeś, Buzzie Aldrinie?, Johanem Harstadem, oraz przedstawicielką norweskiej agencji Gyldendal Agency, Anne Cathrine Eng, prowadzona w dniach 20-21.06.2018.
Korespondencja tłumaczki z autorem powieści Svøm med dem som drukner /Płyń z tonącymi z autorem, Larsem Myttingiem, prowadzona w lipcu – wrześniu 2015 r.
Korespondencja tłumaczki z autorką powieści Alt er mitt / Odbiorę ci wszystko, Ruth Lillegraven, prowadzona w grudniu 2018 – marcu 2019 r.
Norweski maszynopis powieści En sjøens helt. Skogsmatrosen Jona Micheleta skrócony z myślą o rynkach międzynarodowych, otrzymany do recenzji wewnętrznej 02.03.2018.
Norweski maszynopis powieści Svøm med dem som drukner / Płyń z tonącymi Larsa Myttinga opatrzony komentarzami autora dla tłumaczy (Kommentert manuskript for oversettere, Versjon 2.2, 13. juli 2015), otrzymany przez tłumaczkę 13.07.2015.
Zebrane pytania tłumaczy powieści Buzz Aldrin, hvor ble det av deg i alt mylderet?/ Gdzie się podziałeś, Buzzie Aldrinie? Johana Harstada wraz z odpowiedziami autora, otrzymane przez tłumaczkę 21.06.2018.
Licenca
Utwory opublikowane w czasopiśmie „Porównania”, na platformie Pressto należącej do Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu są udostępniane na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa - Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe (CC BY-ND 4.0)
Tym samym wszyscy zainteresowani są uprawnieni do korzystania z utworów opublikowanych pod następującymi warunkami:
-
uznania autorstwa — czyli obowiązek podania wraz z rozpowszechnianym utworem informacji o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, doi) oraz samej licencji
-
bez utworów zależnych — remiksując, przetwarzając lub tworząc na podstawie utworu, nie wolno rozpowszechniać zmodyfikowanych treści.
-
brak dodatkowych ograniczeń — nie można korzystać ze środków prawnych lub technologicznych, które ograniczają innych w korzystaniu z utworu na warunkach określonych w licencji.
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).
Autor zachowuje prawa majątkowe, ale udziela zgody Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu na wykorzystanie dzieła. Autorzy tekstów zakwalifikowanych do publikacji proszeni są o wypełnienie podpisanie i przesłanie umowa (PL) agreement (EN)
Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license