Nowy Eden. Wpływ ogrodnika i jego dzieła – ogrodu na proces zmian klimatycznych
PDF (Język Polski)

Ključne besede

ogród
antropocen
natura

Kako citirati

Grzelak, E. (2022). Nowy Eden. Wpływ ogrodnika i jego dzieła – ogrodu na proces zmian klimatycznych. Porównania, 31(1), 63–77. https://doi.org/10.14746/por.2022.1.4

Povzetek

21 maja 2019 roku Anthropocene Working Group uznała, że rozpoczęła się już nowa epoka geologiczna w historii Ziemi – antropocen. Autorka artykułu uznała, że interdyscyplinarny dyskurs dotyczący zmian klimatycznych nie może pominąć ogrodniczej działalności człowieka. Antropocen określany jest mianem epoki wyparcia, krótkowzroczności i nieodwracalnych strat, co znajduje odzwierciedlenie także w działaniach wielu współczesnych ogrodników amatorów. Autorka prezentuje dwie wizje ogrodów: powstałego w zgodnej koegzystencji człowieka i natury oraz zdominowanego przez człowieka. Konfrontuje w swoim artykule informacje zawarte w poradnikach ogrodniczych z wiedzą obecnych na portalach społecznościowych ogrodników amatorów. Celem artykułu jest pokazanie, w jakim kierunku rozwija się współczesne ogrodnictwo. Analizując wybrane teksty, autorka poszukuje odpowiedzi na pytanie, czy ogrodnicy, widząc zmiany klimatyczne, są w stanie wyrwać się z marazmu i zacząć pracować na rzecz środowiska, czy też nadal pozostaną w sferze dotychczasowych działań.

https://doi.org/10.14746/por.2022.1.4
PDF (Język Polski)

Literatura

Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Bartmiński Jerzy (2006), Językowe podstawy obrazu świata, Wydawnictwo UMCS, Lublin.

Bińczyk Ewa (2018), Epoka człowieka. Retoryka i marazm antropocenu, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Crutzen Paul, Stoermer Eugene (2000), The "Anthropocene", "Global Change Newsletter", nr 41, s. 17-18.

Czartoryska Izabela (1805), Myśli różne o sposobie zakładania ogrodów, Oficyna Wilhelma Bogumiła Korna, Wrocław.

Delumeau Jean (1996), Historia raju. Ogród rozkoszy, przeł. Eligia Bąkowska, Wydawnictwo Aletheia, Warszawa.

Gadamer Hans-Georg (1993), Aktualność piękna. Sztuka jako gra, symbol i święto, przeł. Krystyna Krzemieniowa, Oficyna Naukowa, Warszawa.

Gajda Stanisław (1990), Wprowadzenie do teorii terminu, WSP w Opolu, Opole.

Grzelak Eliza (2008), W poszukiwaniu Edenu. Językowo-kulturowy obraz współczesnego polskiego ogrodu ozdobnego. Kreacja czasu i przestrzeni, Oficyna TUM, Gniezno.

Hobhouse Penelope (2005), Historia ogrodów, przeł. Bożena Mierzejewska, Arkady, Warszawa.

Hurrion Dawid (2021), Klimat dla zmian, "Gardeners' World", nr 3, s. 28-32.

Juszczak Wiesław (1995), Fragmenty. Szkice z teorii i filozofii sztuki, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.

Kiernicka Elżbieta, Wójcik Barbara (2000), Tajemnice ogrodów, Wydawnictwo Dolnośląskie, Wrocław.

Kobielus Stanisław (1997), Człowiek i ogród rajski w kulturze religijnej średniowiecza, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.

Krzeszowski Tomasz (1994), Parametr aksjologiczny w przedpojęciowych schematach wyobrażeniowych, "Etnolingwistyka", t. 6, s. 31-51.

Loxton Howard, red. (1991), The Garden. A World View. History. Evolution. Design. Practice. Plants and Planting. Furniture and Ornament, THAMES HUDSON, London.

Maguire Kay (2019), Metr kwadratowy dla zapylaczy, "Gardeners' World", nr 2, s. 89-91.

Majdacki Longin (2008), Historia ogrodów, t. 2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Martens Ekkehard, Schnädelbach Herbert, red. (1995), Filozofia. Podstawowe pytania, przeł. Krystyna Krzemieniowa, "Wiedza Powszechna", Warszawa.

Musgrave Toby (2015), Paradise gardens. Spiritual Inspiration and Earthly Expression, Frances Lincoln Limited, London.

"Nowa Maja w ogrodzie", https://tinyurl.com/yc5hfnnr [ dostęp: 13.03.2022 ].

Passmore John (2002), Enwironmentalizm, w: Przewodnik po współczesnej filozofii politycznej, red. Robert Goodin, Filip Petit, przeł. Cezary Cieśliński, Marcin Poręba, Książka i Wiedza, Warszawa, s. 606-627.

Preston Christopher (2012), Beyond the End of Nature. SRM and Two Tales of Artificity for the Anthropocene, "Ethics, Policy and Environment", nr 15 (2), s. 188-201. DOI: https://doi.org/10.1080/21550085.2012.685571

Rosenberg Marc, Nex Sally (2021), Czy jesteś gotowy zrezygnować z torfu?, "Gardeners' World", nr 1, s. 22-24.

Sosnowski Leszek, Wójcik Anna, red. (2004), Wschód, Universitas, Kraków.