Operacje społeczno-przyrodnicze w diaporamie Dęby? Stefana Wojneckiego
PDF (Język Polski)

Ključne besede

sztuka ekologiczna
posthumanizm
afekt, empatia
diaporama
fotografia

Kako citirati

Łuczak, D. (2022). Operacje społeczno-przyrodnicze w diaporamie Dęby? Stefana Wojneckiego. Porównania, 31(1), 325–342. https://doi.org/10.14746/por.2022.1.18

Povzetek

Tematem niniejszego tekstu jest projekt audiowizualny Dęby? Stefana Wojneckiego, który powstał przy współpracy Marii Ewy Wiesner oraz Jerzego Dorna w 1974 roku i był dotąd nieobecny w literaturze historyczno-artystycznej i w historii polskiej fotografii. Dzieło to zostało przedstawione jako przykład sztuki ekologicznej, która nie tylko manifestuje konieczność ochrony środowiska, ale skłania do empatycznego przewartościowania relacji społeczno-środowiskowych. W reprezentowanym w Dębach? doświadczeniu chorowania i bycia poddanym operacjom ratującym życie autorka dostrzega idee antycypujące posthumanistyczne zniesienie hierarchicznej dominacji człowieka na rzecz równościowych relacji bytów ludzkich i nie-ludzkich.

https://doi.org/10.14746/por.2022.1.18
PDF (Język Polski)

Literatura

Bal Mieke (1999), Quoting Caravaggio: contemporary art, preposterous history, University of Chicago Press, Chicago.

Bal Mieke (2007), A gdyby tak? Język afektu, przeł. Maciej Maryl, "Teksty Drugie", nr 1-2, s. 165-188.

Braidotti Rossi (2009), Podmioty nomadyczne. Ucieleśnienie i różnica seksualna w feminizmie współczesnym, przeł. Aleksandra Derra, Wydawnictwo Akademickie i Profesjonalne, Warszawa.

Brown Andrew (2014), Art & Ecology Now, Thames&Hudson, London. Castells Manuel (2007), Społeczeństwo sieci, przeł. Kamila Pawluś, Mirosława

Marody, Janusz Stawiński, Sebastian Szymański, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.

Cheetham Mark A. (2018), Landscape into eco art: articulations of nature since the '60s, The Pensylvania State University Press, [b.m.]. https://doi.org/10.1515/9780271081427

Cofta Eugeniusz (1975), Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne w latach 1971-1974, "Kronika Miasta Poznania", nr 4, s. 97-99.

Domke Radosław (2018), Ekologia i ochrona środowiska w Polskiej Rzeczpospolitej Ludowej, "Humanities and Social Sciences", t. XXIII, nr 3, s. 31-50. https://doi.org/10.7862/rz.2018.hss.37

Haraway Donna (2003), Manifest cyborgów: nauka, technologia i feminizm socjalistyczny lat osiemdziesiątych, przeł. Sławomir Królak, Ewa Majewska, "Przegląd Filozoficzno-Literacki", nr 1 (3), s. 49-87.

Ilnicki Rafał (2011), Bóg cyborgów. Technika i transcendencja, Wydawnictwo Naukowe Wydziału Nauk Społecznych UAM, Poznań.

Kasprzak Krzysztof (2011), Drzewa - pomniki przyrody i pamiątki kultury, "Turystyka Kulturowa", nr 4, s. 17-38.

Kłosiewicz Romuald (1974), Sprawozdanie z Łagowa, "Fotografia", nr 10, s. 304-307.

Król Stanisław (1997), Co wiemy o Dębach Rogalińskich?, "Gazeta Puszczykowska", nr 1, s. 6-7.

Lacoste Anne (2017), Photographic projection since the 1960s: A vastfield of artistic exploration, w: Slides: The History of Projected Photography, red. Anne Lacoste i in., Musée de l'Elysée - Les Éditions Noir sur Blanc, Lausanne, s. 202-213.

Ligocki Alfred (1979), Interesujące próby, w: tenże, Fotograficzne penetracje, Wydawnictwo Literackie, Kraków, s. 162-169.

Łyczywek Krystyna (1989), Diaporama, Centralny Ośrodek Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa.

Magala Sławomir (1999), Sztuczność (prawda możliwości w wydarzeniach fotograficznych Stefana Wojneckiego), w: Stefan Wojnecki, Pęknięcia ku symulacji, red. Wojciech Makowiecki, Galeria "Arsenał", Poznań, s. 22-29.

Michałowska Marianna (1999), Wprowadzenie, w: Stefan Wojnecki. Pęknięcia ku symulacji, red. Wojciech Makowiecki, Galeria Miejska "Arsenał", Poznań, s. 6-7.

Nader Luiza (2014), Afektywna historia sztuki, "Teksty Drugie", nr 1, s. 14-40. Papp Stefan (2014), Akcja i reakcje, w: Przestrzeń społeczna. historie mówione Złotego Grona i Bienale Sztuki Nowej, red. Piotr Słodkowski, Fundacja Salony, Zielona Góra.

Patrizio Andrew (2018), The Ecological Eye: Assembling an ecocritical art history, Manchester University Press, Manchester.

Pietrzak Joanna (2010), Problemy ochrony drzew i krzewów pomnikowych w Polsce, "Zarządzanie Ochroną Przyrody w Lasach", nr 4, s. 275-292.

Rifkin Jeremy (2016), The empathic civilization. The race to global consciousness in a world in crisis, J.P. Tarcher/Penguin, Cambridge.

Schiller Konrad (2015), Awangarda na Dzikim Zachodzie. O wystawach i sympozjach Złotego Grona w Zielonej Górze, BWA, Zielona Góra.

Sienkiewicz Piotr (2009), Cybernetyczne początki polskiej informatyki, "Studia Informatica", nr 24, s. 265-278.

Skibiński Adam (2012), Gregory Bateson i kontekstowa teoria komunikacji. Różnica, która czyni różnicę i wzorzec, który łączy, w: Komunikologia. Teoria i praktyka komunikacji, red. Emanuel Kulczycki, Michał Wendland, Wydawnictwo Naukowe IF UAM, Poznań, s. 69-88.

Wiener Norbert (1960), Cybernetyka i społeczeństwo, przeł. Olgierd Wojtasiewicz, Książka i Wiedza, Warszawa.

Wojnecki Stefan (1971), Sygnały. Wystawa ekologiczna, katalog wystawy, Poznańskie Towarzystwo Fotograficzne, Poznań.

Wojnecki Stefan (1973), Podstawy filozoficzne poznańskiej grupy "Sygnały", Poznań, 20.02, maszynopis, archiwum Muzeum Narodowego w Poznaniu, bez sygn., https://tinyurl.com/mymz82fn [dostęp: 30.01.2022]

Wojnecki Stefan (1977), Fotografia poza galerią, Uniejów 76, "Fotografia", nr 1, s. 2-4.

Wojnecki Stefan (1984), Spojrzenie w przyszłość, "Fotografia", nr 2, s. 4-5.