Abstrakt
Utożsamiana z przestrzenią autentycznego rozwoju i wychowania oraz rzetelnego, opartego na prawdzie kształcenia szkoła może znacząco przyczynić się do zmian w zakresie ładu moralnego i zwiększenia szans na zbudowanie wspólnoty dojrzałych obywateli, osób otwartych na dialog, a także doświadczenie inności i bogactwa drugiego człowieka. Wychowanie ludzi myślących, rozumiejących fundamentalne znaczenie etycznej komunikacji w relacjach międzyludzkich, jest najlepszym sposobem na modelowanie właściwych postaw młodego pokolenia. Niezbędnym impulsem do rozwoju, wysiłku świadomego kształtowania tożsamości mogą stać się lekcje języka polskiego jako czas ważnych spotkań w dialogu, inspirujących uczniów do pogłębiania w wolności prawdy o sobie i innych. W procesie budowania zintegrowanej osobowości potrzebne jest ukierunkowanie, odnalezienie unikatowego sensu życia, stanowiącego najsilniejszą motywację do działania. Edukacja polonistyczna, zakorzeniona aksjologicznie w tradycji judeochrześcijańskiej, powinna być zorientowana na wielowymiarowy charakter człowieka i twórcze podejście do osobowości.
Bibliografia
Adorno Theodor W., 1990, Szkice Kafkowskie, w: Sztuka i sztuki, Warszawa.
Antas Jolanta, 2017, O kłamstwie i zakłamaniu, w: Etyka słowa. Wybór opracowań, Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Nowosad-Bakalarczyk M. Puzynina J. (red.), Lublin, s. 561-571.
Bartmiński Jerzy, 2012, Etyka słowa a potoczny wzorzec komunikacji, w: Oblicza polszczyzny, Markowski A., Pawelec R. (red.),Warszawa, s. 32-48.
Bardel Michał, 2008, Czy dialog Sokratejski jest w szkole możliwy, http://www.tischner.info.pl/teksty/mb2008.pdf [dostęp: 2 XI 2019].
Błachowicz Elżbieta, 2002, Ekspedycja w kierunku prawdy. Metafizyczna strona rzeczywistości przedstawionej w „Krzyku” Edwarda Muncha oraz „Procesie” Franza Kafki, „Zeszyty szkolne. Edukacja humanistyczna”, nr 2 (4), Warszawa, s. 80–85.
Błachowicz Elżbieta, 2018, O fenomenie relacji tutorskiej, w: Tutoring jako spotkanie. Historie indywidualnych przypadków, Karpińska-Musiał B., Panońko M. (red.), Warszawa, s. 82 -97.
Błachowicz Elżbieta, 2017, O porządku prawd i wartości w szkole, w: Językoznawstwo i aksjologia, III Kongres Dydaktyki Polonistycznej Polonistyka i świat wartości. Edukacja polonistyczna jako wartość, Lublin.
Borys Bogusław, 2016, Uczę się, ciebie, człowieku… Z praktyki psychologa, Gdańsk, s. 52–54.
Cegieła Anna, 2014, Ku drugiemu człowiekowi, w: Słowa i ludzie. Wprowadzenie do etyki słowa, Warszawa, s. 47-66.
Cegieła Anna, 2017, Język tworzy wspólnotę, https://www.kongresobywatelski.pl/wp-content/uploads/2017/08/anna_cegiela-jezyk_tworzy_wspolnote.pdf [dostęp: 11.09.2019].
Cieśla Joanna, 2020, To nie to pato, „Polityka”, nr 1.
Davis P., 2019, Moc wspólnego czytania, Żak P. (przeł.), „Charaktery” extra, nr 3, s. 9 -13.
Draguła Andrzej, 2017, Przez wszystkie lata niewiary pragnę wiary. O „ateizmie” Tadeusza Różewicza, „Więź”, nr 2, s. 167 - 178.
Dweck Carol, 2013, Nowa psychologia sukcesu, Czajkowska A. (przeł.), Warszawa.
Etyka słowa. Wybór opracowań, Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Nowosad-Bakalarczyk M., Puzynina J (red.), Lublin, s. 379-383.
Facylitator – jaką pełni funkcję w trakcie pracy zespołu?, www.poradnikpracownika.pl [dostęp: 2 listopada 2019].
Frankl Victor E., 2019, Człowiek w poszukiwaniu sensu, Wolnicka A. (przeł.), Warszawa.
Grzegorczykowa Renata, 2012, Oblicza prawdy. Pojęcie prawdy z perspektywy semantycznej, w: Świat widziany poprzez słowa. Szkice z semantyki leksykalnej, Mikołajczuk A. (red.), Warszawa, s. 283 – 288.
Grzegorczykowa Renata, 2009, Rozumienie pojęcia odpowiedzialności w wypowiedziach Jana Pawła II skierowanych do młodzieży, w: Jan Paweł II odnowiciel mowy polskiej, Poznań, s. 199–207.
Hajduk Ryszard, Mistagogia – chrześcijańska majeutyka, „Forum Teologiczne” nr 12, s. 107-119, w: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Forum_Teologiczne/Forum_Teologiczne-r2011-t12/Forum_Teologiczne-r2011-t12-s107-119/Forum_Teologiczne-r2011-t12-s107-119.pdf [dostęp:17.04.2020].
Janouch Gustav, 1993, Rozmowy z Kafką. Notatki i wspomnienia, Warszawa.
Jestem bogiem, 2011, Burger N. (reż.), USA.
Jodłowska Bogusława, 2004, Idea integracji a wychowanie. Ku pedagogice integralnej, Kraków.
Jodłowska Bogusława, 2016, Wokół początków pedagogiki. W trosce o powrót do pedagogiki Sokratejskiej, „Polska Myśl Pedagogiczna”, nr 2, w: https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/30334/jodlowska_wokol_poczatkow_pedagogiki.pdf?sequence=1&isAllowed=y [dostęp: 10.10.2019].
Juul Jesper, 2014, Kryzys szkoły. Co możemy zrobić dla uczniów, nauczycieli i rodziców, Syska D. (przeł.) , Podkowa Leśna.
Kafka Franz, 2004, Proces, Schulz B. (przeł.), Kraków.
Kiedrowicz Grzegorz, 2018, Pokolenie iGEN wkracza w świat dorosłych, „Edukacja – Technika – Informatyka” nr 3/25/, w: http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Edukacja_Technika_Informatyka/Edukacja_Technika_Informatyka-r2018-t-n3(25)/Edukacja_Technika_Informatyka-r2018-t-n3(25)-s218-223/Edukacja_ Technika_Informatyka-r2018-t-n3(25)-s218-223.pdf [dostęp: 9.09. 2019].
Kiedrowicz Grzegorz, 2019, Pokolenie iGEN– próba charakterystyki w oparciu o badania licealistów, „Edukacja – Technika – Informatyka” nr 3/29/, s. 103-108, w: http://yadda.icm.edu.pl/yadda/element/bwmeta1.element.desklightc45691cd-fce7-428d-95d2-93cea0627a8a?q=bwmeta1.element.desklight-16d56d6d-0086-4fc5-8b40-7fb1a3e8a77c;19&qt=CHILDREN-STATELESS[dostęp: 2.04.2019].
Kołakowski Leszek, 2014, Jezus ośmieszony. Esej apologetyczny i sceptyczny, Zańko D. (przeł.), Kraków.
Korporowicz Leszek, 1996, Osobowość i komunikacja w społeczeństwie transformacji, Warszawa.
Kosno Magdalena, 2019, Droga do poznania siebie, „Charaktery” extra, nr 3, s. 26-29.
Kwiatkowska-Ratajczak Maria, 2013, Sprawozdanie z obrad w sekcji IV, Kongres Dydaktyki Polonistycznej, Kraków.
Kwiatkowska- Ratajczak Maria, 2019, Pracownia współmyślenia, czyli o IV Kongresie Dydaktyki Polonistycznej, „Polonistyka. Innowacje”, nr 10. https://pressto.amu.edu.pl/index.php/pi/issue/view/1484 [dostęp: 21.01. 2020]
Limont Wiesława, 2019, Duchowość i wychowanie z perspektywy teorii dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego, w: Człowiek – duchowość – wychowanie, Warszawa.
Limont Wiesława, 2011, Teoria dezintegracji pozytywnej Kazimierza Dąbrowskiego a zdolności, twórczość, transgresja, w: Transgresje, innowacje, twórczość, Bartosz B., Keplinger A., Straś-Romanowska M. (red.), Wrocław.
Markowski Andrzej, 2011, Warunki właściwego użycia języka: etyka słowa – manipulacja językowa – nowomowa, w: Kultura języka polskiego. Teoria. Zagadnienia leksykalne, Warszawa, s. 84–95.
Michalski Jarosław, 2019, Duchowość w wychowaniu. Aksjologia pedagogiczna, w: Człowiek – duchowość – wychowanie, Warszawa.
Molicka Maria, 2019, Życie opowiedziane na nowo, „Charaktery” extra, nr 3, s. 14–19.
Morozov Evreny, 2015, „Debata Tischnerowska na UW”, Warszawa, 12 marca.
Orzelska Julita, 2014, V. Frankl, Człowiek w poszukiwaniu sensu, Wolicka A. (przeł.), Warszawa: [recenzja], „Czasopismo Pedagogiczne”/The Journal of Pedagogy nr 1-2, 2015–2016, 471–484, http://bazhum.muzhp.pl/media//files/Czasopismo_Pedagogiczne_
[dostęp: 2. 10. 2019].
Olszak Teresa, Grzyb Tomasz, 2019, Pokolenie iGen: jakie jest i co mu zagraża, www.polityka.pl [dostęp: 25. 05. 2019].
Puzynina Jadwiga, 2013, Co się dzieje z prawdą dziś, w: Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków, s. 345-359.
Puzynina Jadwiga, 2013, O problemach ważnych i istotnych, w: Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków, s. 263–267.
Puzynina Jadwiga, 2016, O tym, jak kłamstwo zyskało przewagę, www.rp.pl/plusminus [dostęp: 11. 12. 2016].
Puzynina Jadwiga, Ważne polskie słowo „spotkanie”, w: Wartości i wartościowanie w perspektywie językoznawstwa, Kraków, s. 303-310.
Robinson Ken, 2016, Oblicza umysłu. Ucząc się kreatywności, Gliwice.
Robinson Ken, Aronica Lou, 2015, Kreatywne szkoły. Oddolna rewolucja, która zmienia szkoły, Baj A. (przeł.), Kraków.
Taylor Charles, 2012, Źródła podmiotowości. Narodziny tożsamości nowoczesnej, Gruszczyński M., Latek O., Lipszyc A., Michalak A., Rostkowska A., Rychter M., Sommer Ł. (przeł.), Warszawa.
Twenge Jean M., 2019, iGen. Dlaczego dzieciaki dorastające w sieci są mniej zbuntowane, bardziej tolerancyjne, mniej szczęśliwe i zupełnie nieprzygotowane do dorosłości, Dziedzic O. (przeł.), Sopot.
Walczak Paweł, 2012, Rozmowa sokratyczna: założenia, przebieg, praktyka, „Przegląd Filozoficzny” – Nowa Seria R. 21, nr 3 (83).
Weil Simone, 1986, Świadomość nadprzyrodzona. Wybór myśli, Warszawa.
Wolicka Elżbieta, 1994, Mimetyka i mitologia Platona. U początków hermeneutyki filozoficznej, Lublin.
Zgółka Tadeusz, 2017, Zadania edukacyjne w zakresie kultury języka polskiego i etyki w szkole, w: Bartmiński J., Niebrzegowska-Bartmińska S., Nowosad-Bakalarczyk M., Puzynina J., Etyka słowa. Wybór opracowań, Lublin, s. 379-383.
Zybertowicz Andrzej z zespołem, 2015, Samobójstwo Oświecenia? Jak neuronauka i nowe technologie pustoszą ludzki świat, Kraków.