Słowa kluczowe
phraseology
linguistic image of the world
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 315
Liczba pobrań: 1044
Abstrakt
Healing traditions are very likely to have roots in the beginnings of any civilisation, which comes from the natural needs of a human striving for physical and mental comfort. On ethnically Polish lands, medical culture developed together with the society, which is reflected in the names of healers. The linguistic and cultural image of a doctor is affected by the anthropocentric experiences of speakers of Polish, stereotypes and the media that strengthen its versions, all recorded in the lexis, phraseology and paremiography. Today (according to the survey), negative traits of doctors (31) are significantly more common than their virtues (9) that include: being specific, accurate, efficient, devoted to duty and caring. According to the survey, today’s doctor is, most of all, in a hurry, overworked and tired, but also dissatisfied, uninterested in the patient, impatient, late, cold and always angry. People’s focus on doctors’ negative traits has been a permanent phenomenon for centuries.
Bibliografia
Słowniki i encyklopedie
Bańko Mirosław, red. (2010), Wielki słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1–2, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Boryś Wiesław (2010), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.
Brückner Aleksander (1927), Słownik etymologiczny języka polskiego, Krakowska Spółka Wydawnicza, Kraków.
Cała Alina, Węgrzynek Hanna, Zalewska Gabriela (2000), Historia i kultura Żydów polskich. Słownik, WSiP, Warszawa.
Dubisz Stanisław, red. (2003), Uniwersalny słownik języka polskiego, t. 1–4, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa.
Forstner Dorothea OSB (1990), Świat symboliki chrześcijańskiej, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa.
Karłowicz Jan, Kryński Adam Antoni, Niedźwiedzki Władysław, red. (1900–1927), Słownik języka polskiego, t. 1–8, nakładem prenumeratorów i Kasy im. Mianowskiego, Warszawa.
Kłosińska Krystyna (2004), Słownik przysłów, czyli przysłownik, Świat Książki, Warszawa.
Kopaliński Władysław (1985), Słownik mitów i tradycji kultury, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Kopaliński Władysław (2001), Słownik symboli, Oficyna Wydawnicza Rytm, Warszawa.
Kowalski Piotr (1998), Leksykon. Znaki świata. Omen, przesąd, znaczenie, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa–Wrocław.
Krzyżanowski Julian, red. (1969–1978), Nowa księga przysłów i wyrażeń przysłowiowych polskich, t. 1–4, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa.
Masłowscy Danuta i Włodzimierz (2003a), Przysłowia polskie, Videograf, Katowice.
Masłowscy Danuta i Włodzimierz (2003b), Przysłowia polskie i obce od A do Z, Świat Książki, Warszawa.
Trzaska, Evert, Michalski (1939a), Encyklopedia staropolska, red. Aleksander Brückner, t. 1–4, nakładem Księgarni Wydawniczej Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa.
Trzaska, Evert, Michalski (1939b), Encyklopedyczny słownik wyrazów obcych, red. Stanisław Lam, nakładem Księgarni Wydawniczej Trzaski, Everta i Michalskiego, Warszawa.
Literatura
Bala-Chrupek Martyna (2015), Co wpływa na wizerunek lekarza, https://lekarz.znanylekarz.pl/blog/4-elementy-wizerunku-lekarza [dostęp: 25 lipca 2018].
Bednarski Adam (1939), Materiały do dziejów medycyny polskiej w XIV i XV stuleciu, „Prace Komisji Historii Medycyny i Nauk Przyrodniczo-Matematycznych”, nr 1, s. 25–108.
Brzeziński Tadeusz, red. (1988), Historia medycyny, PZWL, Warszawa.
Długosz Kazimierz (1990), Uwagi o potocznym słownictwie medycznym, „Socjolingwistyka”, t. 10, s. 91–96.
Doroszewski Jan (1996), O języku medycyny, w: O zagrożeniach i bogactwie polszczyzny. Forum Kultury Słowa, red. J an Miodek, Towarzystwo Przyjaciół Polonistyki Wrocławskiej, Wrocław, s. 253–255.
Drygas Aleksander (1983), Rozdział aptekarstwa od medycyny w XIII w., „Farmacja Polska”, t. 39, z. 8, s. 469–479.
Gutt Romuald (1983), Rozwój medycyny ogólnej i jej wpływ na medycynę polską, w: Wybór tekstów źródłowych do dziejów medycyny polskiej, Wydawnictwo PAN, Kraków, s. 32–37.
Jankowiak Lucyna Agnieszka (2005), Słownictwo medyczne Stefana Falimirza, t. 1–2, Slawistyczny Ośrodek Wydawniczy, Warszawa.
Kędelska Elżbieta (1978), Polska terminologia medyczna w słownikach Bartłomieja z Bydgoszczy, „Studia z Filologii Polskiej i Słowiańskiej”, t. 17, s. 95–104.
Kuźnicka Barbara (1989), Historia leków naturalnych, red. Barbara Kuźnicka, t. 2: Natura i kultura – współzależności w dziejach lekoznawstwa, Wydawnictwo PAN, Warszawa.
Łoch Eugenia, Wallner Grzegorz, red. (2006), Sposoby leczenia dawniej a dziś w świetle literatury i medycyny, Wydawnictwo Wojciech Olech, Lublin.
Masłowski Jan (1977), Polskie słownictwo lekarskie, Wydawnictwo PAN, Wrocław.
Migdał Jolanta (2002), O nazywaniu człowieczych chorób – uwagi o słownictwie Glaberowych „Gadek”, w: Synchroniczne i diachroniczne aspekty badań polszczyzny, t. 8: Materiały X Kolokwium Językoznawczego, red. Mirosława Białoskórska, Leonarda Mariak, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, Szczecin, s. 147–157.
Musiołek-Choinski Karina (1986), Polskie nazwy chorób. Studium z terminologii medycznej, Wydawnictwo Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław.
Skorupska-Raczyńska Elżbieta (2015), Językowa kreacja rodziny żydowskiej w powieści „Meir Ezofowicz” Elizy Orzeszkowej, „Studia Językoznawcze”, t. 14, s. 311–332.
Skorupska-Raczyńska Elżbieta (2018), Językowy obraz żmii i węża w polszczyźnie historycznej, w: Gady, płazy i potwory w kulturach świata, red. Joanna Rutkowska, Elżbieta Skorupska-Raczyńska, Wydawnictwo Naukowe AJP, Gorzów Wielkopolski (Gorzowskie Studia Bestiograficzne, t. 4), s. 143–154.
Stojek-Sawicka Karolina (2006), Obraz lekarza w świetle osiemnastowiecznych kompendiów medycznych, w: Medycyna i okolice, t. 1, red. Adam Paluch, Bożena Płonka-Syroka, Wydawnictwo KEiAK Uniwersytetu Wrocławskiego, Wrocław, s. 20–32.
Urbanek Bożena (1998), Początki polskiego słownictwa w dziedzinie opieki i pielęgnacji chorych do 1838 roku, „Medycyna Nowożytna. Studia nad Historią Medycyny”, t. 5, z. 1, s. 39–62.
Walczak Bogdan (1995), Zarys dziejów języka polskiego, Kantor Wydawniczy SAWW, Poznań.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalają na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).