Słowa kluczowe
stylisation
Małgorzata Szumowska
Michał Englert
Body
Mug
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 290
Liczba pobrań: 215
Abstrakt
The aim of this article is to present an overview of the stylistic measures identifiable in the dialogues of two films whose screenplays were written by Małgorzata Szumowska and Michał Englert – Body (2015) and Mug (2017). The analysis of linguistic and stylistic means has been organised into three categories that can be used to describe the work of this script-writing duo (in line with Adam Kruk’s critical proposition): deliberate schematicity, social hearing (as a metaphor for social sensitivity) and mockery. In the linguistic layer of these films, schematicity comes to the fore through the accumulation of homogeneous linguistic means (especially from the emotional register of colloquial Polish) and contrasting juxtapositions of various social variants of the language. The social hearing of Szumowska and Englert is revealed especially through the presence of linguistic templates, and mockery – in the linguistic joke and in the openly mocking statements of some of the characters. The analysis shows that the dialogues are another testimony to the stylish separateness of Szumowska and Englert and one of the ways to portray Poland as full of internal divisions.
Bibliografia
Armata Kuba (2018), Ironia i sarkazm – to klucz do moich filmów [wywiad z M. Szumowską], „Kino”, nr 4, s. 24–27.
Bielak Anna (2015), Body/Ciało [recenzja], „Kino”, nr 3, s. 65.
Bartmiński Jerzy (1992), Styl potoczny, w: Potoczność w języku i kulturze, red. Janusz Anusiewicz, Franciszek Nieckula, Wrocław (Język a Kultura, t. 5), s. 37–54.
Bobrowski Jakub (2020), „Staropolszczyzna” filmowa. Osobliwości językowe jako wykładniki stylizacji historycznej w dziełach audiowizualnych, Kraków.
bolesta (2004), Słownik gwary radomskiej, https://tinyurl.com/46b7tknj [dostęp: 29 kwietnia 2021].
Buttler Danuta (2001), Polski dowcip językowy, wyd. 3 z uzup., wstęp Wojciech Chlebda, Warszawa.
Czerkawski Piotr (2018), Twarz [recenzja], „Kino”, nr 4, s. 72.
Doroszewski Witold, red. (1958–1969), Słownik języka polskiego, Warszawa, t. 1–11, https://sjp.pwn.pl [dostęp: 29 kwietnia 2021].
Hendrykowski Marek, wybór i oprac. (2013), Najlepsze kasztany. Księga cytatów polskiego filmu, Poznań.
Kowalikowa Jadwiga (2000), Wulgaryzmy we współczesnej polszczyźnie, w: Język trzeciego tysiąclecia. Zbiór referatów z konferencji (Kraków, 2–4 marca 2000), red. Grzegorz Szpila, Kraków (Język a komunikacja, t. 1), s. 121–132.
Kresa Monika (2019), Filmowa stylizacja gwarowa na przykładzie lwowskiego bałaku w polskich filmach fabularnych (1936–2012), Warszawa.
Kruk Adam (2021), Między konwencją a poezją, „Kino”, nr 1/2, s. 50–52.
Kurkowska Halina, Skorupka Stanisław (1959), Stylistyka polska. Zarys, wyd. 2, Warszawa.
Miławska-Ratajczak Małgorzata (2018), Dialog w roli głównej. Polszczyzna we współczesnym kinie na przykładzie wybranych autorów, Kraków.
Nowak Paweł (2002), SWOI i OBCY w językowym obrazie świata. Język publicystyki polskiej z pierwszej połowy lat pięćdziesiątych, Lublin.
Piepiórka Michał (2013), Wszystko, co ludzkie, „Kino”, nr 9, s. 20–23.
Podsiadło-Kwiecień Magdalena (2020), Body/Ciało/Cielesność – o materii w filmach Małgorzaty Szumowskiej, „Kwartalnik Filmowy”, nr 111, s. 23–38.
Salwa Ola (2014), Każdy mój film jest inny niż poprzednie [wywiad z M. Szumowską], „Kino”, nr 7–8, s. 14–17.
Skowronek Bogusław (2020), Dialog w filmie. Ujęcie mediolingwistyczne, Kraków.
Wigilijne bingo, https://demotywatory.pl/4897235/Wigilijne-bingo- [dostęp: 29 kwietnia 2021].
Wilkoń Aleksander (1984), Problemy stylizacji językowej w literaturze, „Przegląd Humanistyczny”, nr 3, s. 11–27.
Wojtak Maria (1994), Pojęcie stylizacji jako narzędzia opisu utworów literackich, „Stylistyka”, nr 3, s. 135–142.
Zdziarstek Piotr (2020), Czy „Twarz” to potwarz?, „Pleograf. Kwartalnik Akademii Polskiego Filmu”, nr 4, https://tinyurl.com/2jej8kpr [dostęp: 29 kwietnia 2021].
Żmigrodzki Piotr, red. (2013–), Wielki słownik języka polskiego PAN, https://wsjp.pl [dostęp: 29 kwietnia 2021].
Filmografia
Body/Ciało (2015) – reż. Małgorzata Szumowska, scen. Małgorzata Szumowska, Michał Englert, zdj. Michał Englert, scenogr. Elwira Pluta, wyk.: Janusz Gajos (prokurator Janusz Koprowicz), Maja Ostaszewska (Anna), Justyna Suwała (Olga Koprowicz), Tomasz Ziętek (asystent prokuratora), Adam Woronowicz (ordynator), Ewa Kolasińska (pielęgniarka) i inni. Prod. Nowhere.
Twarz (2017) – reż. Małgorzata Szumowska, scen. Małgorzata Szumowska, Michał Englert, zdj. Michał Englert, muz. Adam Walicki, scenogr. Marek Zawierucha, wyk.: Mateusz Kościukiewicz (Jacek Kalisztan), Agnieszka Podsiadlik (siostra Jacka), Małgorzata Gorol (Dagmara), Dariusz Chojnacki (brat Jacka), Robert Talarczyk (szwagier Jacka), Roman Gancarczyk (ksiądz) i inni. Prod. Nowhere.
Licencja
Autorzy
Autor oświadcza, że przysługują mu osobiste i majątkowe prawa autorskie do utworu publikowanego w czasopiśmie „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza”, oraz że nie są one ograniczone w zakresie objętym umową autorską, oraz że utwór jest dziełem oryginalnym i nie narusza majątkowych lub osobistych praw autorskich innych osób, ani innych praw osób trzecich, w tym dóbr osobistych.
Autor(zy) zachowują pełne prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem, udzielając Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji CC BY-ND 4.0 Międzynarodowe na korzystanie z utworu bez ograniczeń terytorialnych przez czas nieokreślony na określonych umową autorską polach eksploatacji.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych od 2016 roku w „Poznańskich Studiach Polonistycznych. Serii Językoznawczej” pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa – obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych – utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2016 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).