O możliwości technicznego uwarunkowania oboczności albo // abo w drukach polskich z XVI wieku
PDF (Język Polski)

Keywords

history of language
Polish language in the 16th century
orthography
phonetics
history of Polish printing
typesetting

How to Cite

Osiewicz, M. (2015). O możliwości technicznego uwarunkowania oboczności albo // abo w drukach polskich z XVI wieku. Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 22(1), 185–202. https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.1.12

Number of views: 185


Number of downloads: 151

Abstract

The article presents evidence of the use of variant forms albo // abo for typesetting purposes. To demonstrate this, the illustration material was used originating from five 16th-century prints in verse in which the form abo or albo appears only in long verses, brought to the right margin – which proves that the form was utilized because of its graphical and not linguistic features.
https://doi.org/10.14746/pspsj.2015.22.1.12
PDF (Język Polski)

References

Źródła

Biernat z Lublina (1572), Żywot Ezopa Fryga, Stanisław Szarfenberger, Kraków, Biblioteka Kórnicka, sygn. Cim.Qu.2450. Udostępnienie: Wielkopolska Biblioteka Cyfrowa, http://www.wbc.poznan.pl/dlibra/doccontent?id=2605&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].

Historyja o Heliaszu (1572), Maciej Wirzbięta, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI Qu.3424. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=3483&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].

Kochanowski Jan (1564), Satyr, Mateusz Siebeneicher, Kraków, Niedersächsisches Staatsarchiv Wolfenbüttel, sygn. 1 Abt. 23 nr 115. Udostępnienie: Archiwum IBL PAN, Warszawa.

Kochanowski Jan (1578), Odprawa posłów greckich, M. Szarfenberger (wariant A), Warszawa, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI Qu 1639. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=1963&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].

Kochanowski Jan (1585), Szachy, Maciej Wirzbięta, Kraków, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, sygn. XVI.Qu.2300. Udostępnienie: Dolnośląska Biblioteka Cyfrowa, http://www.dbc.wroc.pl/dlibra/doccontent?id=4232&from=FBC [dostęp: 7 grudnia 2014].

Literatura

Bajerowa Irena (1964), Kształtowanie się systemu polskiego języka literackiego w XVIII wieku, Ossolineum, Wrocław.

Bajerowa Irena (1986), Polski język ogólny XIX wieku. Stan i ewolucja, t. 1, Ortografia, fonologia z fonetyką, morfologia, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice.

Bańkowski Andrzej (2000), Etymologiczny słownik języka polskiego, t. 1, PWN, Warszawa.

Birkenmajer Aleksander, red. (1971), Encyklopedia wiedzy o książce, Ossolineum, Wrocław.

Boryś Wiesław (2005), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wydawnictwo Literackie, Kraków.

Brückner Aleksander (1957), Słownik etymologiczny języka polskiego, Wiedza Powszechna, Warszawa.

Drabczyński Marian (1957), Zecerstwo, Wydawnictwo Przemysłu Lekkiego i Spożywczego, Warszawa.

Druździel Mieczysław, Fijałkowski Tadeusz (1988), Zecerstwo, Ossolineum, Warszawa.

Kuraszkiewicz Władysław (1986a), Pochodzenie polskiego języka literackiego w świetle dialektologii, w: tegoż, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, PWN, Warszawa–Poznań, s. 51–128.

Kuraszkiewicz Władysław (1986b), Z różnic języka potocznego i literackiego w XVI wieku, w: tegoż, Polski język literacki. Studia nad historią i strukturą, PWN, Warszawa–Poznań, s. 329–364.

Lisowski Tomasz (1999), Polszczyzna początku XVI wieku. Problemy normalizacji fonetyki i fleksji, Wydawnictwo WiS, Poznań.

Mathia Roman (1923), Podręcznik dla składaczy ręcznych, Grafika Polska, Warszawa.

Michalska Paulina (2013), Status staropolskich oboczności wyrazowych w polszczyźnie doby średniopolskiej, Wydawnictwo PTPN, Poznań.

Migdał Jolanta (1999), O języku Andrzeja Glabera z Kobylina. Studium polszczyzny wczesnorenesansowej, WiS, Poznań.

Osiewicz Marek (2007), Wariantywność leksemów w zakresie nieseryjnych zmian fonetycznych w listach polskich z pierwszej połowy XVI wieku, Wydawnictwo PTPN, Poznań.

Osiewicz Marek (2012), Wpływ zecera na ukształtowanie graficzno-językowe tekstu drukowanego. Uwagi wstępne do analizy „Ksiąg o gospodarstwie” z 1549 r., „LingVaria”, nr 2 (13), s. 65–76.

Osiewicz Marek (2013), Wariantywność graficzna „Ksiąg o gospodarstwie” Piotra Krescentyna z 1549 roku. Studium przypadku, Rys, Poznań.

Rospond Stanisław (1949), Studia nad językiem polskim XVI wieku (Jan Seklucjan, Stanisław Murzynowski, Jan Sandecki-Malecki, Grzegorz Orszak), Wrocławskie Towarzystwo Naukowe, Wrocław.

Rzepka Wojciech Ryszard (1975), Dopełniacz w funkcji biernika męskich form osobowych w liczbie mnogiej w polszczyźnie XVII w., Ossolineum, Wrocław.

Rzepka Wojciech Ryszard (1985), Demorfologizacja rodzaju w licznie mnogiej rzeczowników w polszczyźnie XVI–XVII wieku, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań.

Sławski Franciszek (1952), Słownik etymologiczny języka polskiego, t. 1, Towarzystwo Miłośników Języka Polskiego, Kraków.

Sławski Franciszek, red. (1974), Słownik prasłowiański, t. 1, Ossolineum, Wrocław.

Słownik polszczyzny XVI wieku (1966–2012), t. 1–36, Ossolineum, Wydawnictwo PAN, Wrocław–Warszawa. (Skrót: SPXVI)

Sowiński Janusz (1988), Polskie drukarstwo, Ossolineum, Wrocław.

Urbańczyk Stanisław (1968), Rola wielkich pisarzy XVI wieku na tle innych czynników kształtujących normy języka literackiego, w: tegoż, Szkice z dziejów języka polskiego, PWN, Warszawa, s. 147–186.

Ząbkowski Franciszek (1832), Teorya sztuki drukarskiej zastosowana do praktyki, [nakładem autora], Warszawa.