Abstract
The article presents the results of a pragmalinguistic analysis of the linguistic contexts of the lexemes Polska, Polak and polski (Poland, Pole, Polish) in the collection of common prayers written by Father Ireneusz Żołnierczyk in 1984. The analysis allows the author to present the way of speaking and modelling the thinking on homeland within a specific given community, place and time. The material under scrutiny consists of the collection of common prayers that is to provide a clear illustration for the mechanisms to create and sustain the sense of religious and national unity. The collection, in the form of an auxiliary book for liturgy, had in the past a particular impact as a pattern providing a template in creating specific communiques during the litugy of the high mass in the Catholic Church. The supplications in the prayers execute a well-established and fixed general pattern, shaping the model of a believer as a hard-working, industrious and the virtuous Pole-Catholic. Within the lexical layer of the prayers there is no particularisation or direct references to political, economic and social situation in Poland, though the participants in the common prayer are in position to contextually read a given passage or hear a modified supplication (appropriately adjusted to specific or current events).References
I. Bajerowa, Kilka problemów stylistyczno-leksykalnych współczesnego języka religijnego, w: O języku religijnym, red. M. Karpluk, J. Sambor, Lublin 1988.
I. Bajerowa, Swoistość języka religijnego i niektóre problemy jego skuteczności, „Łódzkie Studia Teologiczne” 3.
S. Borawski, Wprowadzenie do historii języka polskiego. Zagadnienia historiozoficzne, Warszawa 2000.
L.M. Put, Modlitwa wiernych, Katowice 1987.
J. Puzynina, Język wartości, Warszawa 1992.
M. Telus, Konstrukcja narodowego „my”, czyli dlaczego kochamy ojczyznę, w: Uczucia w języku i tekście, red. I. Nowakowska-Kempna, A. Dąbrowska, J. Anusiewicz, Wrocław 2000, Język a Kultura, t. 14.
M. Makuchowska, Modlitwa jako gatunek języka religijnego, Opole 1998.
A. Mańczyk, Wspólnota językowa i jej obraz świata, Zielona Góra 1982.
S. Mikołajczak, Modlitwa powszechna – kształt językowy i charakterystyka gatunkowa, w: Język religijny dawniej i dziś: materiały z konferencji, Gniezno, 15–17 kwietnia 2002, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań 2003.
S. Mikołajczak, Składniowy kształt modlitwy wiernych, w: Język religijny dawniej i dziś: materiały z konferencji, Gniezno, 3-5 czerwca 2004, red. S. Mikołajczak, T. Węcławski, Poznań 2005.
I. Żołnierczyk, Módlmy się wspólnie. Propozycje modlitwy powszechnej, Warszawa 1984.
http://www.google.com/search?hl=pl&client=opera&rls=pl&hs=aP6&q=Modlitwa+powszechna+Katowice+1970&start=10&sa=N [dostęp: 1.01.2010].
http://www.kns.gower.pl/slownik/lad.htm [dostęp: 1.01.2010].
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in „Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza” since 2016 under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2016.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).