Słowa kluczowe
film studies
cognitive science
consciousness
artificial intelligence
robotics
Jak cytować
Abstrakt
Mary Shelley’s Frankenstein is without doubt a popular science-fiction novel, which has inspired many generations of artists and creators in popular culture and mass culture. It has also become an inspiration for scientific studies in the field of robotics and cybernetics. Modern cognitive sciences are looking for the perfect pattern that will allow artificial intelligence to be achieved. An important problem for scientists was the lack of full knowledge about consciousness. We are able to recreate the structure of the human body in a machine, but we are not able to fully simulate the neural processes that would create human consciousness. This problem is perfectly illustrated by cultural works, including literature and cinematography. We see in them both the emanations of the motifs contained in Shelley’s novel and the realization of scientific hypotheses that shape our image of a conscious, thinking machine.
Bibliografia
filmów, które musisz zobaczyć, red. S.J. Schneider, Warszawa 2004.
Agamben G., Profanacje, przeł. M. Kwaterko, Warszawa 2006.
Aldiss W., O pochodzeniu gatunków: Mary Shelley, [w:] M.W. Shelley, Frankenstein, przeł. H. Goldmann, Poznań 1989.
Atlas. The World’s Most Dynamic Humanoid Robot, <https://www.bostondynamics.com/atlas> [dostęp: 1.02.2020].
Ben-Ari M., Understanding Programming Languages, Chichester 1996.
Błaszczak M., Płynność – od Heraklita do Baumana, „Przestrzenie Teorii” 2019, 31,s. 109–135.
Brożek B., Hohol M., Umysł matematyczny, Kraków 2014.
Chalmers D., Świadomy umysł. W poszukiwaniu teorii fundamentalnej, przeł. M. Miłkowski,Warszawa 2010.
Clynes M.E., Kline N.S., Cyborgs and Space, „Astronautics” 1960, wrzesień.
Człowiek w relacji do zwierząt, roślin i maszyn w kulturze, t. 2, Od humanizmu do posthumanizmu,red. J. Tymieniecka-Suchanek, Katowice 2014.
Darwin C., O pochodzeniu człowieka, przeł. S. Panek, Warszawa 1959.
Dawkins R., Samolubny gen, przeł. M. Skoneczny, Warszawa 2012.
Dennett D.C., Świadomość, przeł. E. Stokłosa, Kraków 2016.
Duch W., Fascynujący świat komputerów, Poznań 1997.
Dunbar R., Nowa historia ewolucji człowieka, przeł. B. Kucharzyk, Kraków 2014.
Edelman G.M., Wider than the Sky: The Phenomenal Gift of Consciousness, New Haven 2004.
Fortey R., Życie. Nieautoryzowana biografia. Historia naturalna pierwszych czterech miliardów lat życia na Ziemi, przeł. M. Machalski, K. Sabath, Warszawa 1999.
Gajewska G., Arcy-nie-ludzkie. Przez science fiction do antropologii cyborgów, Poznań 2010.
Gemra A., Od gotycyzmu do horroru. Wilkołak, wampir i monstrum Frankensteina w wybranych utworach, Wrocław 2008.
Girard R., Kozioł ofiarny, przeł. M. Goszczyńska, Łódź 1991.
Godzimirski J., Lotnicze materiały konstrukcyjne, Warszawa 2008.
Grabowski M., Podziw i zdumienie w matematyce i fizyce, Warszawa 2009.
Haraway D., Manifest cyborgów: nauka, technika i feminizm socjalistycznych lat osiemdziesiątych, przeł. S. Królak, E. Majewska, „Przegląd Filozoficzno Literacki” 2003, nr 1, s. 49–87.
Harnad S., Minds, Machines and Searle, „Journal of Experimental and Theoretical Artificial Intelligence” 1989, nr 1, s. 5–25.
Ilnicki R., Bóg cyborgów. Technika i transcendencja, Poznań 2011.
Jagielski J., Inżynieria wiedzy, Zielona Góra 2005.
James F., Field J., Frankenstein and the Spark of Being, „History Today” 1994, 449, s. 47–53.
Jurd R.D., Biologia zwierząt, przeł. A. Lesicki, K. Ziemnicki, Warszawa 2007.
Kartezjusz (R. Descartes), Rozprawa o metodzie właściwego kierowania rozumem i poszukiwania prawdy w naukach, przeł. T. Żeleński-Boy, Kraków 2002.
Kochanowska E., Romantyczna literatura wobec nauki. Henryk Ofterdingen Novalisa i Genezis z ducha Słowackiego, Wrocław 2002.
Kognitywizm w poetyce i stylistyce, red. G. Habrajska, J. Ślósarska, Kraków 2006.
Kombinezon „superżołnierza” staje się rzeczywistością, <https://tech.wp.pl/kombinezon-superzolnierza-staje-sie-rzeczywistoscia-usa-juz-niebawem-uzbroi-nim-swoje-wojsko-6256653151475329a> [dostęp: 1.02.2020].
Kopaliński W., Słownik wyrazów obcych i zwrotów obcojęzycznych z almanachem, Warszawa 2000.
Kubicki J., Historia największych odkryć anatomicznych ludzkiego ciała, „Puls Uczelni” 2015, (9) 1, s. 41–44.
La Mettrie J.O. de, Człowiek – maszyna, przeł. S. Rudniański, Warszawa 1984.
Lejwik H., Golem. Dramat w ośmiu obrazach, przeł. O. Mincer, Warszawa 2017.
Litmanowicz W., Giżycki J., Szachy od A do Z, t. 1, Warszawa 1986.
Lockheed Martin’s HULC(TM) Robotic Exoskeleton Enters Biomechanical Testing At U.S. Army Natick Soldier Systems Center, <https://news.lockheedmartin.com/2011-06-30-Lockheed-Martins-HULC-TM-Robotic-Exoskeleton-Enters-Biomechanical-Testing-at-U-S-Army-Natick-Soldier-Systems-Center> [dostęp: 1.02.2020].
Łyczkowska K., Szarzyńska K., Mitologia Mezopotamii, Warszawa 1981.
Metodologiczne i teoretyczne problemy kognitywistyki, red. J. Woleński, A. Dąbrowski, Kraków 2014.
Nawrocki R., Zmierzch bezpieczeństwa oświeceniowych paradygmatów i jutrzenka stereotypu popkultury: gotycyzm i preromantyzm, „Świat i Słowo. Filologia, Nauki Społeczne, Filozofia, Teologia” 2013, 2 (21), s. 83–94.
Nervoplastica. Guy Ben-Ary „Sztuka bio-robotyczna i jej konteksty kulturowe”, red. R.W. Kluszczyński, Gdańsk 2015.
Problemy społeczne w grze politycznej, red. J. Królikowska, Warszawa 2006.
Profilowanie pojęć. Wybór prac, red. J. Bartmiński, Lublin 1993.
Radkowska-Walkowicz M., Od Golema do Terminatora. Wizerunki sztucznego człowieka w kulturze, Warszawa 2008.
Raytheon XOS 2 Exoskeleton, Second-Generation Robotics Suit, <https://www.army-technology.com/projects/raytheon-xos-2-exoskeleton-us/> [dostęp: 1.02.2020].
Robot dostał obywatelstwo Arabii Saudyjskiej. Sophia „ma więcej zagwarantowanych praw niż kobiety” <https://www.forbes.pl/technologie/humanoidalny-robot-z-obywatelstwem-arabii-saudyjskiej/04wfw7n> [dostęp: 1.03.2020].
Searle J.R., Umysł, mózg i nauka, przeł. J. Bobryk, Warszawa 1995.
Searle J.R., Umysł. Krótkie wprowadzenie, przeł. J. Karłowski, Poznań 2010.
Słownik terminów z zakresu bezpieczeństwa narodowego, Akademia Obrony Narodowej, Warszawa 2008.
Słownik wyrazów obcych, red. I. Kamińska-Szmaj, Wrocław 2001.
Snelders H.A.M., Inorganic Natural Sciences 1797–1840: An Introductory Survey, „Studies in Romanticism” 1972, 11, s. 193–215.
Spitzer M., Jak uczy się mózg?, przeł. M. Guzowska-Dąbrowska, Warszawa 2007.
Stevenson R.L., Strange Case of Dr Jekyll and Mr Hyde, London 1886.
Stewart I., Matematyka życia, przeł. B. Bieniuk, E.L. Łokas, Warszawa 2014.
Strength To Go The Distance, <https://www.lockheedmartin.com/en-us/products/exoskeleton-technologies/military.html> [dostęp: 1.02.2020].
Sztuka i kultura robotów. Bill Vorn i jego histeryczne maszyny, red. R.W. Kluszczyński, B. Vorn, N. Gingras, D. Moulon, J. Walewska, P. Celiński, Gdańsk 2014.
Tegmark M., Nasz matematyczny Wszechświat. W poszukiwaniu prawdziwej natury
rzeczywistości, przeł. B. Bieniuk, E.L. Łokas, Warszawa 2015.
The International Dictionary of Psychology, red. N.S. Sutherfand, New York 1989.
Trzecia kultura, red. J. Brockman, Warszawa 1996.
Turney J., Ślady Frankensteina. Nauka, genetyka i kultura masowa, przeł. M. Wiśniewska, Warszawa 2001.
Ville C.A., Biologia, przeł. H. Bielewska, T. Bilewicz-Pawińska, H. Gutowska, W. Kilarski, A. Makarewicz, W. Prażmo, Z. Stromenger, Warszawa 1978.
W stronę trzeciej kultury. Koegzystencja sztuki, nauki i technologii, red. R.W. Kluszczyński, Warszawa 2011.
Wawrzecki J., Teoria maszyn i mechanizmów. Wstęp do teorii mechanizmów przestrzennych, Łódź 2008.
Wielka encyklopedia PWN, red. J. Wojnowski, t. 6. Warszawa 2002.
Wielki słownik wyrazów obcych PWN, red. M. Bańko, Warszawa 2003.
Wydmuch M., Gra ze strachem. Fantastyka grozy, Warszawa 1975.
Wytrzymały Kevlar, czyli włókna aramidowe, <https://materialyinzynierskie.pl/wytrzymaly-kevlar-wlokna-aramidowe> [dostęp: 5.02.2020].
Żegleń U., Filozofia umysłu, Toruń 2007.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).