Słowa kluczowe
śmieci
resztki
odpady
artyści ziemi
aktywiści
konceptualiści
Jak cytować
Abstrakt
The article is a collage of texts concerning the phenomena of waste in context underworld, underground and underhistory. Starting from environmentalism, cultural studies, sociology and psychoanalysis, the author moves towards a wide array of contemporary art practices. ‘Garbage’, ‘trash’, ‘refuse’, ‘waste’ and ‘rubbish’ are presented as complex and ambivalent metaphorical terms employed to organize and legitimize the parts of life normally desired to be overlooked. Waste: the excessive remainder of production and consumption, detritus of that which is deemed ‘use-less’ in ‘progress’; the informe material that has been reappropriated and recycled in countless artworks since the collages of Cubism, Dada and Surrealism’s détournements of objets trouvés. The author goes deeper: in order to present a global consciousness, he introduces a spectrum of artists and art works concerned with waste’s constitutive presence in and implications for contemporary landscapes, both literal and cultural. His description includes land artists, environmental artists, activists and conceptualists, such as Alan Sonfist, Agnes Denes, Agnès Varda, Edward Burtynsky, Maurizio Cattelan, and Mierle Laderman Ukeles.Bibliografia
W. Benjamin, Anioł historii. Eseje, szkice, fragmenty, red. H. Orłowski, przeł. K. Krzemieniowa i in., Poznań 1996, s. 419).
S.Ch. Dickson, Says the junk in the yard (katalog wystawy), London 2007 (strony nienumerowane).
J. Scanlan, On Garbage, London 2005, s. 10.
Z. Bauman, Życie na przemiał, przeł T. Kunz, Kraków 2004, s. 13.
C. DeLillo, The Power of History, “New York Times” 7 September 1997.
M. Foucault, Trzeba bronić społeczeństwa. Wykłady w Collège de France, 1976, przeł. M. Kowalska, Warszawa 1998.
I. Klima, Love and Garbage, trans. E. Osers, London 1999, s. 6.
J. Stallabrass, Trash, [w:] The Object Reader, eds F. Candlin, R. Guins, London2009, s. 406, 416.
I. Calvino, Niewidzialne miasta, przeł. A. Kreisberg, Kraków 2004, s. 96, 97.
S. Beckett, Końcowka, [w:] tegoż, Dramaty. Wybor, przeł. A. Libera, Wrocław 1999, s. 143.
R. Savino, Gomorrah: Italy’s Other Mafia, trans. V. Jewiss, Basingstoke 2007, s. 283, 286.
S. Arle, Toxic scandal in mozzarella country, “The Guardian” 14 October 2004. Wersja online: <http://www.guardian.co.uk/world/2004/oct/14/italy.sophiearie> [dostęp 5 maja 2009].
E. Calabria, A. d’Ambrosio, P. Ruggiero, Biùtiful Cauntri (DVD), Milan 2008.
R. Girling, Rubbish! Dirt on our hands and crisis ahead, London 2005 i I. Sinclair, London Orbital, Harmondsworth 2003.
K. Senior, A. Mazza, Italian “Triangle of Death” linked to waste crisis, “The Lancet” (Oncology), vol. 5, September 2004, s. 525-527.
T. Etchells, Doing Time, “Performance Research” September 2009, r. 14, nr 3, s. 76.
M. Collings, False Identity, “New Statesman” 16 February 2004. Wersja online: <http://www.newstatesman.com/2004021 60034> [dostęp 2 lutego 2010].
A. Sonfist, Natural Phenomena as Public Monuments [1968], [w:] Land and Environmental Art, eds J. Kastner, B. Wallis, London 1998, s. 257-258.
A. Denes, Wheatfield: A Confrontation [1982], [w:] Theories and Documents of Contemporary Art: A Sourcebook of Artists’ Writings, eds K. Stiles, P. Selz, Berkeley 1996, s. 544.
R. Smithson, The Collected Writings, ed. J. Flam, Berkeley 1996, s. 98, 197.
P. Greenaway, 100 Objects to Represent the World, Stuttgart 1992.
A. Varda, The Gleaners and I [2000] i Les Glaneurs et la Glaneuse – deux ans après [2002], Artificial Eye DVD 2009.
J. Baichwal, Edward Burtynsky: Manufactured Landscapes (DVD), London 2007.
I. Sinclair, Hackney, That Rose-Red Empire: A Confidential Report, London 2009, s. 7.
CLUI, Fresh Kills: considering New Amsterdam’s mountain of life and death, <http://www.clui.org/lotl/v22/v22a.html> (tekst z roku 2001) [dostęp 5 lutego 2010].
M.L. Ukeles, It’s about time for Fresh Kills, “Cabinet” 2002, nr 6 (“Horticulture”), Spring 2002, s. 20. Wersja online na stronie internetowej Cabinet: <http://www.cabinet magazine.org/issues/6/freshkills.php> [dostęp 1 lutego 2010].
D. DeLillo, Underworld, London 1998, s. 88.
J. Stallabrass, Trash, [w:] The Object Reader, eds F. Candlin, R. Guins, London 2009, s. 417, 791.
J. Hillman, The Dream and the Underworld, New York 1979, s. 137.
S. Freud, The Moses of Michelangelo, [w:] Art and Literature: Penguin Freud Library vol. 14, Harmondsworth 1985, s. 249-282.
J. Scanlana, On Garbage, London 2005, s. 147-153.
The Maghreb Connection: Movements of Life Across North Africa, eds U. Biemann, B. Homes, Barcelona 2006.
J. Berger, Rumor, przedmowa do L. Tekin, Berji Kristin: Tales from the Garbage Hills, London 1996.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).