Abstrakt
The article places the now forgotten short story by Bolesław Prus Ze wspomnień cyklisty in the mythological and metaliterary context. The prevalent role of amorous plots in this work thus becomes explained through a reference to the myth of Androgyne, solidified in Plato's Feast, that permeated Polish literature following the Romantic (A. Mickiewicz's Forefathers, Part IV) and modernist works (S. Przybyszewski's Androgyne). The article shows Prus's critical attitude to thus outlined tradition, which assumes a direct and spontaneous nature of amorous desire, since the story's protagonist only "falls in love' when other suitors appear with whom he can compete for women's favours. At the same time, the deconstruction of the androgynous myth reveals yet another concept of desire. Hence the text meets the requirements of the "constructive parody" described by M. Głowiński.Bibliografia
B. Prus, Notatki do powieści „Cykliści”, „Archiwum Literackie”, t. XIX, red. E. Pieścikowski, Wrocław 1974.
J. Tynecki, Eros rozcząstkowany (albo: Prus wobec Androgyne), w: Światopogląd pozytywizmu. Łódź 1996; M. Głowiński, Prus - parodysta: „Ze wspomnień cyklisty”, w: Monolog wewnętrzny Telimeny i inne szkice, Kraków 2007.
T. Budrewicz, Farys spieszony. Wokół „Ze wspomnień cyklisty”, w: Jubileuszowe „Żniwo u Prusa”, pod red. Z. Przybyły, Częstochowa 1998.
Platon, Uczta, przeł. W. Witwicki, Warszawa 1982.
K.J. Dover, Aristophanes’ speech in Plato’s Symposium, „The Journal of Hellenic Studies” 1966, vol. 86.
R.A. Markus, The Dialectic of Eros in Plato’s Symposium, „Downside Review” 1955, vol. 73, s. 222; por. S. Bernardete, On Plato’s Symposium, Munchen 1994.
M. Eliade, Mefistofeles i Androgyn, przeł. B. Kupis, Warszawa 1999.
M. Janion, M. Żmigrodzka, IV część „Dziadów” i wczesnoromantyczny bohater egzystencji, „Pamiętnik Literacki” 1987, z. 1.
M. Rudaś-Grodzka, „Sprawić, aby idee śpiewały”. Motywy platońskie w życiu i twórczości Adama Mickiewicza w okresie wileńsko-kowieńskim, Warszawa 2003.
B. Dopart, Mickiewiczowski romantyzm przedlistopadowy, Kraków 1992.
S. Przybyszewski, Androgyne, w: Poematy prozą, wybór, wstęp i opracowanie G. Matuszek. Kraków 2003.
S. Przybyszewski, Androgyne, w: Poematy prozą, wybór, wstęp i opracowanie G. Matuszek. Kraków 2003.
B. Prus, Ze wspomnień cyklisty, w: Pisma, pod red. Z. Szweykowskiego, t. XXIV, Warszawa 1949.
Z. Szweykowski, Twórczość Bolesława Prusa, Warszawa 1972.
T. Różewicz, Matka odchodzi, Wrocław 2000.
M. Głowiński, Parodia konstruktywna (O „Pornografii” Gombrowicza), w: tegoż, Gry powieściowe. Szkice z teorii i historii form narracyjnych, Warszawa 1973.
B. Prus, Listy, oprać. K. Tokarzówna, Warszawa 1959.
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).