O nieznanych kulisach „Życia Chopina” (w świetle korespondencji Ka- zimierza Wierzyńskiego)
Okładka czasopisma Przestrzenie Teorii, nr 42, rok 2024
PDF

Słowa kluczowe

Wierzyński
Chopin
biografia
autorstwo
przekład
oryginał
korespondencja

Jak cytować

Dorosz, B. (2024). O nieznanych kulisach „Życia Chopina” (w świetle korespondencji Ka- zimierza Wierzyńskiego). Przestrzenie Teorii, (42), 133–152. https://doi.org/10.14746/pt.2024.42.6

Abstrakt

The article recalls the history of Kazimierz Wierzyński’s friendship with conductor Artur Rodziński, who inspired the poet to write a biography of Chopin, addressed to foreign readers, for the 100th anniversary of the composer’s death, which fell in 1949. Based on archival correspondence, it shows the meanders of Wierzyński’s discussions with Jerzy Giedroyc about publishing excerpts in the Parisian “Kultura”; it poses the question of the real authorship of the translation of the book’s text into English, as the translator seems to have been Ludwik Krzyżanowski and not Norbert Guterman; it proves that the author of the preface to the biography was in fact Wierzyński himself, and not Artur Rubinstein.

https://doi.org/10.14746/pt.2024.42.6
PDF

Bibliografia

Danilewicz-Zielińska M., Szkice o literaturze emigracyjnej, Paryż 1978, s. 164–174.

Dorosz B., „Anioł chopinowski” i „nienapisany wiersz”. O korespondencji Haliny i Kazimierza Wierzyńskich (tuzin listów i garść uwag), „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie” 2019, nr 2(16). DOI: https://doi.org/10.12775/SE.2019.0036

Dorosz B., Kazimierz Wierzyński, [w:] eadem, Nowojorski pasjans. Polski Instytut Naukowy w Ameryce, Jan Lechoń, Kazimierz Wierzyński. Studia o wybranych zagadnieniach działalności 1939–1969, Warszawa 2013, s. 313–432.

Dorosz B., Poeta „do usług” w objęciach „wielkiego manipulatora” (na marginesie korespondencji Kazimierza Wierzyńskiego z Jerzym Giedroyciem), „Sztuka Edycji. Studia Tekstologiczne i Edytorskie. Edytorstwo polskie na uchodźstwie i emigracji” 2015, nr 2(8). DOI: https://doi.org/10.12775/SE.2015.014

Dorosz B., „Święta Halina II”. Szkic do portretu żony poety ze strzępków listów uczyniony (rzecz o Halinie Wierzyńskiej), [w:] Paryż, Londyn, Monachium. Nowy Jork. Powrześniowa emigracja na mapie kultury nie tylko polskiej, t. 3: Wybitne postaci kobiece, red. A. Janicka, E. Rogalewska, V. Wejs-Milewska, Białystok–Warszawa 2021, s. 343–374.

Dzierżanowski L. , W poszukiwaniu „Pastwiska” – amerykańskie plany Romana Palestra w świetle korespondencji kompozytora z Jerzym Fitelbergiem oraz Kazimierzem Wierzyńskim, [w:] Muzyka polska za granicą, t. 3: „American dream”. Polscy twórcy za oceanem, red. B. Bolesławska-Lewandowska, J. Guzy-Pasiak, Warszawa 2020, s. 139–152.

Grydzewski M., Wierzyńscy K. i H., Listy, oprac. B. Dorosz przy współpracy P. Kądzieli,Warszawa 2022, t. 2: 1948–1952, passim.

Harasowski A., Teschen or Tetschen? The Life and Death of Chopin by K. Wierzyński, [w:] idem, The Skein of Legends around Chopin, Glasgow 1967, s. 237–244.

Jasiński R., Zmierzch starego świata. Wspomnienia 1900–1945, Kraków 2006.

Korespondencja Kazimierza Wierzyńskiego i jego żony Haliny z Ludwikiem Krzyżanowskim – listy z lat 1947–1958 i 1976–1977, oprac. i wst. B. Dorosz, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty” 2010, z. 1–2(XII–XIII).

Lechoń J., Nieco o życiorysach, „Wiadomości” 1950, nr 40(235).

Lewandowska-Tarasiuk E., Muzyczne światy w poezji Kazimierza Wierzyńskiego, „Zeszyty Naukowe PUNO” 2020, seria III, nr 8.

Lewandowski W., Dwie Ameryki Kazimierza Wierzyńskiego, [w:] Od New Orleans do Mississauga. Polscy pisarze w Stanach Zjednoczonych i Kanadzie po II wojnie światowej (najnowsze badania), red. B. Dorosz, Warszawa 2015, s. 31–49.

Ligęza W., Muzyka w wierszach Kazimierza Wierzyńskiego, [w:] Literatura, kultura religijna, polskość. Księga jubileuszowa dedykowana prof. dr hab. Krzysztofowi Dybciakowi w 65. rocznicę urodzin, red. K. Koehler, W. Kudyba, J. Sikora, Warszawa 2015, s. 429–441.

Maciąg K., „Życie Chopina” Kazimierza Wierzyńskiego wobec legendy kompozytora, [w:] Proza polska na obczyźnie. Problemy – dyskursy – uzupełnienia, t. II, red. Z. Andres, J. Pasterski, A. Wal, Rzeszów 2007, s. 95–112.

Naglerowa H., Chopin, „Dodatek Tygodniowy «Ostatnich Wiadomości»” 1954, nr 35.

Nowakowski Z., Na cztery ręce, „Wiadomości” 1951, nr 20(268).

Puchalska I., Poeta „przed czymś nieznanym w samym sobie”, czyli Kazimierz Wierzyński słuchający muzyki, „Ruch Literacki” 2017, z. 4.

Sadowski M., Kategoria muzyczności w wierszu „Szopen” Kazimierza Wierzyńskiego, [w:] Kazimierz Wierzyński czytany na nowo, „Zeszyty Naukowe Towarzystwa Doktorantów UJ. Nauki Humanistyczne” 2016, nr 1(7).

Smoter J.M., Spór o „listy” Chopina do Delfiny Potockiej, Kraków 1976.

Stępień M., Jak Kazimierz Wierzyński pisał książkę o Fryderyku Chopinie, [w:] idem, Dalekie drogi literatury polskiej. (Szkice o literaturze emigracyjnej), Kraków 1989, s. 250–270.

Wierzyński K., Gorzki urodzaj, Warszawa 1933.

Wierzyński K., Korzec maku, Londyn 1951.

Wierzyński K., Kurhany, Warszawa 1938.

Wierzyński K., Moja prywatna Ameryka, Londyn 1966.

Wierzyński K., Pamiętnik poety, oprac., wstępem i przypisami opatrzył P. Kądziela, Warszawa 2018.

Wierzyński K., Róża wiatrów, New York 1942.

Wierzyński K., Selected poems, red. C. Mills, L. Krzyżanowski, wstęp D. Davie, New York 1959.

Wierzyński K., Sen mara, Paryż 1969.

Wierzyński K., The Life and Death of Chopin, New York 1949; wersja polska: Życie Chopina, New York 1953.

Wspomnienia o Kazimierzu Wierzyńskim, zebrał i oprac. P. Kądziela, Warszawa 2001.

Zawadzki J. [właśc. Régamey C.], Wierzyński o Chopinie, „Kultura” 1950, nr 4(30).

Życie Chopina. Rozmowa Jana Winczakiewicza z Kazimierzem Wierzyńskim w paryskim studio R.F.I. w 1960 roku, „Archiwum Emigracji. Studia – Szkice – Dokumenty” 2001, z. 4.

Korespondencja J. Giedroycia i K. Wierzyńskiego: Archiwum Instytutu Literackiego KULTURA, sygn. KOR RED Wierzyński Kazimierz.

Listy H. i K. Wierzyńskich: archiwum K. Wierzyńskiego w Bibliotece Polskiej w Londynie, sygn. 1360/Rps/VII.3.