Abstrakt
The article analyzes some of the representations of Judas Iscariot in modern apocryphal literary works. The aforementioned representations are of subversive character towards the canon and as such they illustrate various inner-cultural tensions and the dynamics of culture. From that point of view literature can be seen as a battlefield in which marginalized discourses clash with the hegemonic, religious one. Areas of tension are diversified: from politics (power, exploitation, social justice), through critique of religion and religious institutions, to “narratives of conflict” between various systems of beliefs or worldviews.
Bibliografia
Agamben G., Piłat i Jezus, przeł. M. Surma-Gawłowska, A. Zawadzki, Kraków 2017.
Alighieri D., Boska komedia, przeł. J. Korsak, Warszawa 2012.
Apokryfy Nowego Testamentu. Ewangelie apokryficzne, cz. 1: Fragmenty, Narodzenie i Dzieciństwo Maryi i Jezusa, red. M. Starowieyski, Kraków 2003.
Arnold M., Saint Brandan, [w:] idem, Poetical Works of Matthew Arnold, Londyn 1905, reprint dostępny pod adresem: https://www.poetry-archive.com/a/saint_brandan.html (dostęp: 1.11.2022).
Borges J.L., Trzy wersje Judasza, przeł. A. Sobol-Jurczykowski, [w:] idem, Fikcje, Warszawa 1972.
Ehrmann B.D., The Apostolic Fathers, t. 2, Harvard 2003.
Ewangelia Judasza, przeł. i oprac. W. Myszor, http://www.wtl.us.edu.pl/pdf/zak/Ewangelia_Judasza.pdf (dostęp: 19.04.2023).
Jankowska M., Żywotność kanonu. Semiotyka współczesnej apokryficzności, Poznań 2019.
Kazantzakis N., Ostatnie kuszenie Chrystusa, przeł. J. Wolff, Poznań 1992.
Lachmann R., Mnemotechnika i symulakrum, przeł. A. Pełka, [w:] Pamięć zbiorowa i kulturowa. Współczesna perspektywa niemiecka, red. M. Saryusz-Wolska, Kraków 2009.
Łepkowski P., Judasz Iskariota – ten, który zdradził Jezusa, „Rzeczpospolita” 2019, 23 kwietnia, https://www.rp.pl/historia/art9371521-judasz-iskariota-ten-ktory-zdradzil-jezusa (dostęp: 10.02.2023).
Maccoby H., Judas Iscariot and the Myth of the Jewish Evil, London 1992.
Mailer N., Ewangelia według syna, przeł. E. Zychowicz, Poznań 2011.
Marai S., Trzydzieści srebrników, przeł. I. Makarewicz, Warszawa 2016.
Marx W., Nienawiść do literatury, przeł. K. Belaid, T. Stróżyński, Gdańsk–Łódź 2023.
Oz A., Judasz, przeł. L. Kwiatkowski, Poznań 2015.
Popczyk-Szczęsna B., Postać Judasza w dramacie polskim XX wieku. Potyczki z referencją, Kraków 2003.
Postać Judasza w teologii, literaturze i sztuce, red. J. Sieradzan, Białystok 2007.
Pullman Ph., Dobry człowiek Jezus i łotr Chrystus, przeł. L. Stawowy, Warszawa 2010.
Schmitt E.E., Ewangelia według Piłata, przeł. K. Rodowska, Kraków 2003.
Sesboüe B., Jezus Chrystus na obraz ludzi. Krótki przegląd przedstawień Jezusa na przestrzeni dziejów, przeł. P. Rak, Kraków 2006.
Stanford P., Judasz. Biografia kulturowa, przeł. B. Gutowska-Nowak, Kraków 2016.
Torrey Ch.C., The Name „Iscariot”, „The Harvard Theological Review” 1943, Jan., vol. 36, no. 1. DOI: https://doi.org/10.1017/S0017816000029084
Voragine J. de, Złota legenda, 41. Maciej, przeł. J. Pleziowa, Warszawa 1955.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2024 Małgorzata Jankowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).