Abstract
The article deals with the concept of silence developed by Marcel Marceau, one of the founders of contemporary mime. An analysis of the concept of silence is proposed, starting from a broader research, linguistic and philosophical perspective, encompassing the ideas of Martin Heidegger, Maurice Merlau-Ponty, Józef Tischner and Martin Buber, which aims at an interpretation of Marceau’s theatrical concept, which is presented in his work and statements and contains many elements of philosophical anthropology. For Marceau, the human stands in the center, working in a world where words fail. Mime artist and spectator conduct a distinctive dialogue without using words, thus giving rise to reflections and leading to catharsis. Because the scope of the concept is wide, it has been included in the cognitive framework of the anthropology of silence, proving that Marceau’s concept enriches the debate on the anthropology of silence and opens the perspective for further research on his concept of theater.
References
Allaux J.-P., Le mime Marceau de nouveau parmis nous. Bip magicien du silence, „La vie catholique”, 30.08.1972.
Bochenek V., Marcel Marceau, Le Mime Marcel Marceau, Entretiens et regards avec Valérie Bochenek, Paris 1996.
Buber M., Ja i Ty. Wybór pism filozoficznych, przekł. J. Doktór, Warszawa 1992.
Buber M., Opowieści chasydów, przekł. P. Hertz, Poznań 1986.
Dąmbska I., Milczenie jako wyraz i jako wartość, „Roczniki Filozoficzne” 1963, nr 1, t. 11.
Decroux É., Paroles sur le mime, Paris 1994.
Dhenaut A., Marcel Marceau ou „Le poids de l’ame”, La sept/video 1993.
Harris Z., Założenia metodologiczne językoznawstwa strukturalnego, [w:] Językoznawstwo strukturalne, red. H. Kurkowska, A. Weinsberg, Warszawa 1979.
Heidegger M., W drodze do języka, przekł. J. Mizera, Warszawa 2007.
Jantos M., Ontologia „Pomiędzy” – istnienie „świata-Ty” w filozofii Martina Bubera, „Sztuka i Filozofia” 1990, nr 2.
Korwin-Piotrowska D., Białe znaki. Milczenie w strukturze i znaczeniu utworów narracyjnych (Na przykładach z polskiej prozy współczesnej), Kraków 2015.
Korwin-Piotrowska D., Słowo i brak. Wybrane aspekty semantyki milczenia, [w:] Milczenie. Antropologia – Hermeneutyka, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa 2014.
Kosiński D., Reszta jest milczeniem, „Ethos” 2016, 29, nr 1.
Krajewska A., Milczenie w dramacie, „Teksty” 1978, nr 5.
Krzyżak A., Marcel Marceau jako rzecznik mimu współczesnego, „Roczniki Kulturoznawcze” 2018, nr 2, t. 9.
Lecoq J., Ciało poetyckie, przekł. M. Hasiuk-Świerzbińska, Wrocław 2011.
Lyons J., Semantyka, t. 1, przekł. A. Weinsberg, Warszawa 1983.
Merleau-Ponty M., Proza świata. Eseje o mowie, przekł. E. Bieńkowska, S. Cichowicz, J. Skoczylas, Warszawa 1976.
Michalik M., Lingwistyczno-logopedyczne podstawy komunikacji alternatywnej i wspomagającej. Ujęcie metodologiczne, Kraków 2018.
Mizdrak I., Podobny w inności i inny w podobieństwie, „Interdyscyplinarne Konteksty Pedagogiki Specjalnej” 2014, nr 7.
Mizdrak I., Sfera „pomiędzy”, jako relacja istnień, węzeł dramatyczny oraz oś uwspólnotowienia, „Studia Humanistyczne AGH” 2019, t. 18/2.
Niedziałkowski S., Świat mimu, Warszawa 1998.
Pavis P., Słownik terminów teatralnych, przekł. S. Świontek, Warszawa–Wrocław–Kraków 1998.
Programmes et coupures de presse, Bibliothèque Nationale de France. Département des Arts du spectacle, Paris 1961.
Regiewicz A., Żywiołek A., Milczenie. Od antropologii do hermeneutyki, [w:] Milczenie. Antropologia – Hermeneutyka, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa 2014.
Rokoszowa J., Język a milczenie, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1983, t. XL.
Rokoszowa J., Język. Czas. Milczenie, Kraków 1999.
Rokoszowa J., Milczenie jako fakt językowy, „Biuletyn Polskiego Towarzystwa Językoznawczego” 1994, t. L.
Rutkowska M., Sztuka elitarna, „Tygodnik Ciechanowski”, 7.07.2015.
Saville-Troike M., The ethnography of communications: An introduction, Oxford 1989.
Smużniak K., Teatr milczenia i dramat przemilczeń, Zielona Góra 1996.
Śniatkowski S., Milczenie i pauza w gramatyce nadawcy i odbiorcy. Ujęcie lingwoedukacyjne, Kraków 2002.
Tischner J., Filozofia dramatu, Paris 1990.
Verriest-Lefert G. i J., Marcel Marceau ou l’aventure du silence, Paris 1974.
Wąchocka E., Milczenie w dwudziestowiecznym dramacie, Kraków 2005.
Zdunkiewicz-Jedynak D., Milczenie – obraz językowy w świetle polskich danych słownikowych, korpusowych i ankietowych (szkic), [w:] Milczenie. Antropologia – Hermeneutyka, red. A. Regiewicz, A. Żywiołek, Częstochowa 2014.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).