Abstract
The article concerns Jadwiga Stańczakowa, a blind journalist and writer, and friend of Miron Białoszewski. The author analyses Stańczakowa’s writing as an independent literary phenomenon deserving its own interpretation. Drawing on autobiographical and autoethnographic work by Maria Reimann, who is also an author with a disability, the author observes the emancipatory meaning of blindness. The text present three identities of Jadwiga Stańczakowa. First, the author shows her as a woman and asks if her blindness affected her femininity and sexuality. Secondly, the author interprets fragments of texts written by Stańczakowa during depression. Finally, she describes the writer’s identity, the most autonomous, although they all depend on Białoszewski.
References
Czerska T., Dzienniki podwójne, czyli o kanibalizmie w diarystyce (Michaił i Jelena Bułhakowowie, Jadwiga Stańczakowa i Miron Białoszewski), [w:] tejże, Diarystki: tekst i egzystencja, Szczecin 2018.
Fidowicz A., Niepełnosprawność w najnowszej polskiej prozie dla młodzieży. Między ableizmem a idolatrią, „Fragile” 2017, nr 1 (35).
Frania A., „Nie widzę i opisuję”. Refleksje o twórczości Jadwigi Stańczakowej, „Inter-. Literatura – Krytyka – Kultura” 2018, nr 317, <https://pismointer.wordpress.com/numery-archiwalne/nr-317-2018/arkadiusz-frania-nie-widze-i-opisuje-refleksje-o-wierszach-jadwigi-stanczakowej/> [dostęp: 2.06.2020].
Galant A., Literatura z niepełnosprawnościami. Zarys możliwych lektur, „Czas Kultury” 2019, nr 4.
Hańderek J., Niepełnosprawność?, „Fragile” 2017, nr 1 (35).
Kacperczyk A., Autoetnografia – technika, metoda, nowy paradygmat? O metodologicznym statusie autoetnografii, „Przegląd Socjologii Jakościowej” 2004, nr 10.
Kopkiewicz A., Sprawy babskie i ślepackie, „Dwutygodnik” 2015, nr 11 (172), <https://www.dwutygodnik.com/artykul/6240-sprawy-babskie-i-slepackie.html> [dostęp: 2.06.2020].
Ładoń M., „Ćwiczę widzenie”. O twórczości Jadwigi Stańczakowej, „Poznańskie Studia Polonistyczne”. Seria Literacka 32 (52), Poznań 2018.
Markiewicz M., Niepełno(s)prawni. Gdzie kończy się definicja Człowieka?, „Fragile” 2017, nr 1 (35).
Pamuła N., Niewidzenie w powieści młodzieżowej okresu PRL na przykładzie Jak trudno kochać Jerzego Szczygła, „Kultura i Historia” 2017, nr 31.
Parę osób, mały czas, reż. A. Barański, 2005.
Pietrowiak K., Świat po omacku. Etnograficzne studium (nie)widzenia i (nie)sprawności, Toruń 2019.
Poprawa A., Posłowie, [w:] J. Stańczakowa, Dziennik we dwoje, Wrocław 2015.
Reimann M., Nie przywitam się z państwem na ulicy. Szkic o doświadczeniu niepełnosprawności, Wołowiec 2019.
Sobolewski T., Jadwiga Stańczakowa, pisarka, „Wysokie Obcasy” (dodatek do „Gazety Wyborczej”), 28.06.2006, nr 4, <https://www.wysokieobcasy.pl/wysokie-obcasy/1,96856,3132212.html> [dostęp: 2.06.2020].
Stańczakowa J., Boicie się czarnego ptaka?, Warszawa 1989.
Stańczakowa J., Depresje i wróżby, Warszawa 1984.
Stańczakowa J., Dziennik we dwoje, Wrocław 2015.
Stańczakowa J., Haiku, Wrocław 2015.
Stańczakowa J., Japońska wiśnia. Haiku dla Michi Tsukada, Warszawa 1992.
Stańczakowa J., Kabaret Kizi-Mizi w locie, Warszawa 1992.
Stańczakowa J., Kabaret Kizi-Mizi, Warszawa 1991.
Stańczakowa J., Magia niewidzenia, Warszawa 1984.
Stańczakowa J., Na żywo, Warszawa 1987.
Stańczakowa J., Niewidoma, Warszawa 1979.
Stańczakowa J., Odwieczne drzewo, Warszawa 1995.
Stańczakowa J., Przejścia, Warszawa 1986.
Stańczakowa J., Refugium, Warszawa 1991.
Stańczakowa J., Ślepak, Warszawa 1982.
Stańczakowa J., Ziemia-kosmos, Warszawa 1990.
Stańczakowa sama i z Mironem [skrócony zapis rozmowy Anny Sobolewskiej, Justyny Sobolewskiej, Joanny Mueller-Liczner i Elizy Kąckiej], https://kulturaliberalna.pl/2015/09/08/stanczakowa-sama-i-z-mironem-skrocony-zapis-rozmowy/> [dostęp: 2.06.2020].
Świerkosz M., Stwarzanie niepełnosprawnego ciała. Kilka uwag o performatywnej teorii i praktykach teatralnych, „Czas Kultury” 2019, nr 4.
Zdanowska M., Nie-złe upośledzenie, „Znak” 2017, nr 740.
Zdrodowska M., Między aktywizmem a akademią. Studia nad niepełnosprawnością, „Teksty Drugie” 2016, nr 5.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).