Słowa kluczowe
estetyka
literatura
masochizm
mitologizacja
Jak cytować
Abstrakt
The study Masochisms. Mythologizing as an Aesthetics of Crisis in the Work of Bruno Schulz, parts of which have been translated below, presents the thesis that in the work of B. Schulz the phenomenon of mythologizing is connected with masochism – a concept conceived of as a historical, cultural and aesthetic interpretative category. The combination of the two phenomena makes it possible to notice some relationships between Schulz’s literary and graphic works which have not been recognized yet. The author discusses some psychoanalytical, sociological, historical and philosophical notions of masochism applicable to a literary text. She tries to describe the “masochistic aesthetics” appearing in Schulz’s short stories (on the narrative level: lack of motion, suspense, tension) and in his graphics (theatricalization, lack of eye contact between the figures) and shows how this aesthetics integrates the prose of Schulz, his Idolatrous Book and his illustrations for the short story The Book.Bibliografia
Bruno Schulz do Stanisława Ignacego Witkiewicza, [w:] B. Schulz, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław–Warszawa–Kraków–Gdańsk–Łódź 1989, s. 445.
B. Schulz, Exposé o „Sklepach cynamonowych”, przeł. J. Ficowski, [w:] J. Ficowski, Regiony wielkiej herezji i okolice. Bruno Schulz i jego mitologia, Sejny 2002, s. 165.
“The World of Bruno Schulz – Bruno Schulz and the World: Influences, Similarities, Reception”, 25–26 maja 2007, Katolieke Universiteit Leuven, Belgia. W: (Un)masking Bruno Schulz: New Combinations, Further Fragmentations, Ultimate Reintegrations (Studies in Slavic Literature & Poetics), eds D. de Bruyn, K. Van Heuckelom, Amsterdam–New York 2009.
G. Deleuze, Sacher-Masoch und der Masochismus (posłowie do wydania: L. von Sacher- Masoch, Venus im Pelz, Frankfurt am Main 1997, s.169, 189, 276.
L. von Sacher-Masoch, Wenus w futrze, Łódź 1989 [tekst według publikacji Wydawnictwa „Kultura i Sztuka”, Lwów 1920, bez nazwiska tłumacza], s. 25-26.
J. Noyes, Der Blick des Begehrens, „Acta Germanica” 1988, s. 19.
M. Gratzke, Liebesschmerz und Textlust. Figuren der Liebe und des Masochismus in der Literatur, Würzburg 2000, s. 49-50.
L. Mulvey, Visual Pleasure and Narrative Cinema, “Screen” 1975, 16.
G. Studlar, Schaulust und masochistische Ästhetik, [w:] Phantom der Lust. Visionen des Masochismus in der Kunst (katalog z wystawy w Grazu, na której prezentowano m.in. wybrane grafiki Schulza – przyp. tłum.), hrsg. P. Weibel, Graz 2003, s. 326-354.
S. Freud, Fetischismus, [w:] tegoż, Gesammelte Werke, t. XIV, hrsg. A. Freud i in., Frankfurt am Main 1999, s. 311-317.
P. Gebhardt, Fetishism and Sadomasochism, [w:] Dynamics of Deviant Sexuality, ed. J.H. Massermann, New York–London 1969, s. 77-82.
J. Noyes, The Importance of the Historical Perspective in the Works of Leopold von Sacher-Masoch, [w:] Modern Austrian Literature, Riverside 1994.
J. Noyes, The Mastery of Submission. Invention of Masochism, London 1997
J. Benjamin, The Bonds of Love, New York 1988 (wyd. niemieckie: Die Fesseln der Liebe. Psychoanalyse, Feminismus und das Problem der Macht, Frankfurt am Main 1993).
G.W.F. Hegel, Fenomenologia ducha, przeł. Ś.F. Nowicki, Warszawa 2002, s. 132.
M. Horkheimer, T.W. Adorno, Dialektyka oświecenia, przeł. M. Łukasiewicz; przekład przejrzał i posłowiem opatrzył M.J. Siemek, Warszawa 1994, s. 101.
W. Wyskiel, Inna twarz Hioba. Problematyka alienacyjna w dziele Brunona Schulza, Kraków 1980
C. Karkowski, Kultura i krytyka inteligencji w twórczości Brunona Schulza, Wrocław 1979.
E. Roudinesco, Wörterbuch der Psychoanalyse, Wien 2004, s. 533 i nast.
M. Khan, Entfremdung bei Perversionen, Frankfurt am Main 1989, s. 304.
Bruno Schulz, red. J. Koźbiel (Wydawnictwo BOSZ, Olszanica 2003), s. 75
Licencja
Autorzy
Autorzy tekstów przyjętych do publikacji w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” są zobowiązani do wypełnienia, podpisania i odesłania na adres redakcji umowy o udzielenie nieodpłatnej licencji do utworów, z zobowiązaniem do udzielania sublicencji CC.
Zgodnie z umową, autorzy tekstów opublikowanych w czasopiśmie „Przestrzeniach Teorii” udzielają Uniwersytetowi im. Adama Mickiewicza w Poznaniu niewyłącznej i nieodpłatnej licencji oraz zezwalą na użycie sublicencji Creative Commons Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0).
Autorzy zachowują prawa do dalszego, swobodnego rozporządzania utworem.
Autorzy, którzy wykorzystują w swoim tekście cudze utwory (np. ilustracje, fotografie) proszeni są o dostarczenie do redakcji czasopisma zgodę na publikację od uprawnionych podmiotów.
Użytkownicy
Zainteresowani użytkownicy internetu uprawnieni są do korzystania z utworów opublikowanych po 2015 roku „Przestrzeniach Teorii” tylko w calach niekomercyjnych, pod następującymi warunkami:
- uznanie autorstwa - obowiązek podania wraz z rozpowszechnionym utworem, informacji, o autorstwie, tytule, źródle (odnośniki do oryginalnego utworu, DOI) oraz samej licencji;
- bez tworzenia utworów zależnych - utwór musi być zachowany w oryginalnej postaci, nie można bez zgody twórcy rozpowszechniać np. tłumaczeń, opracowań.
Do wszystkich tekstów opublikowanych przed 2015 r. prawa autorskie są zastrzeżone.
Inne
Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu zachowuje prawo do czasopisma jako całości (układ, forma graficzna, tytuł, projekt okładki, logo itp.).