Keywords
estetyka recepcji
zwrot dramatyczny
How to Cite
Abstract
This article presents performance studies as a proposal that would follow the era of disciplinarity. The author proposes to view the phenomenon from the perspective of the changes and transformations from the aesthetics of reception to performance studies, and introduces the category of the literary interlocking to define the performative functioning of text. The author then proceeds to interpret the relationships between the “dramatic turn” that has reoriented and restructured modern thought on reality and art, and the notions of anti-binarity and performativeness. Finally, the author makes an argument that the performative turn has profoundly and significantly transformed the humanities in its entirety. The performative breakthrough has ideological nature that is related to the foundations of understanding the substance of dramaticality.References
A. Szahaj, Paradygmaty interpretacyjne a narodziny literaturoznawstwa postawangardowego, „Teksty Drugie” 2011, nr 6.
P. Phelan, Introduction: The Ends of Performance, [w:] The Ends of Performance, red. P. Phelan, J. Lane, London–New York 1998, s. 8.
R. Schechner, Wstęp, [w:] tenże, Performatyka, Wrocław 2006, s. 16.
D. Attridge, Jednostkowość literatury, przeł. P. Mościcki, Krakow 2007.
J. Ziomek, Projekt wykonawcy w dziele literackim a problemy genologiczne, [w:] Problemy teorii dramatu i teatru, wyb. i oprac. J. Degler, Wrocław 1988, s.233
A. Badiou, Dance as a Metaphor for Thought, [w:] Handbook of Inaesthetics, przeł. A. Toscano, Standford, California 2005, s. 57-71.
S. Fish, Interpretacja, retoryka, polityka, Krakow 2002, s. 17.
J. Derrida, „Ta dziwna instytucja zwana literaturą”. Z J. Derridą rozmawia D. Attridge, przeł. M.P. Markowski, [w:] Dekonstrukcja w badaniach literackich, red. R. Nycz, Gdańsk 2000.
R. Eshelman, Performatyzm albo koniec postmodernizmu („American Beauty”), przeł. W. Szwebs, K. Hoffmann, „Przestrzenie Teorii” 2012, nr 17.
E. Goffman, Analiza ramowa. Esej z organizacji doświadczenia, przeł. S. Burdziej,
Kraków 2010.
J. McKenzie, Performuj albo… Od dyscypliny do performansu, wstęp i przekł. T. Kubikowski, Kraków 2011, s. 4, 5, 22, 243.
R. Ohmann, Literatura jako akt, „Pamiętnik Literacki” 1980, z. 2, s. 266.
S. Kierkegaard, Powtórzenie. Przedmowy, przeł. i oprac. B. Świderski, Warszawa 2000, s. 52, 53.
S. Dworacki, O parabazie u jej antycznych źródeł, [w:] Dramatyczność i dialogowość w kulturze, red. A. Krajewska, D. Ulicka, P. Dobrowolski, Poznań 2010, s. 150-152.
P. de Man, Ideologia estetyczna, przeł. A. Przybysławski, wstęp A. Warminski, Gdańsk 2000, s. 86.
M. Foucault, Theatrum Philosophicum, [w:] Filozofia, historia, polityka, wybór pism, przekł. i wstęp D. Leszczyński, L. Rasiński, Warszawa–Wrocław 2000.
R. Gasche, Theatrum Theoreticum, przeł. K. Hoffmann, „Przestrzenie Teorii” 2010,
nr 13.
J.-F. Lyotard, Kondycja ponowoczesna, przeł. M. Kowalska, J. Migasiński, Warszawa
B. Latour, Splatając na nowo to, co społeczne. Wprowadzenie do teorii aktora-sieci, wstęp K. Abriszewski, przekł. A. Derra, K. Abriszewski, Krakow 2010.
A. Krajewska, „Teatr absurdu w kontekście estetyki performatywnej i antybinarnej” (referat wygłoszony podczas konferencji Teatr absurdu – nowy czy stary teatr, Gdynia 19–20 maja 2008, Teatr Miejski w Gdyni [w ramach Festiwalu Sztuk Współczesnych R@port Gdynia])
G. Didi-Huberman, Przed obrazem. Pytanie o cele historii sztuki, przeł. B. Brzezicka [na s. 7-20 wykorzystano tłumaczenie A. Leśniaka], Gdańsk 2011.
A. Krajewska, Pinter performatywny, „Polonistyka” 2010, nr 7, s. 19-25.
J. Loxley, Performativity, London–New York 2007.
G. Didi-Huberman, Miejsca mimo siebie, wykład wygłoszony w Warszawie w Muzeum Sztuki Nowoczesnej 16 czerwca 2011 roku oraz dyskusja i pytania po wykładzie, .
G. Didi-Huberman, Strategie obrazów. Oko historii, przeł. J. Margański, Warszawa–Kraków 2011.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).