Keywords
Polacy
dzienniki
wspomnienia
autobiografie
How to Cite
Abstract
This text presents some autobiographical writings of foreigners, which concern Poland of 18th and 19th century with the exception of those treated in J. Gintel’s anthology. This is no problem of systematic information concerning Poland’s reality in these centuries which are to be found in commentaries and treaties. We are discussing foreign diaries, memoires and autobiographies of the following authors: G.G. Casanova, Ch.J. de Ligne, J. Michelet, V. Hugo, R. de Chateaubriand, G. Sand, E. and J. de Goncourts. These autobiographical enunciations are treated here as the credible source of information. These personal texts are destined for Polish readers, who feel specific pleasure finding some mentions concerning Poland. The readers encounter Poles as historical persons, artists, writers in the background of historical events, in travel, social and everyday life.References
A.F. Grabski, Polska w opinii Europy Zachodniej XIV–XV wiek, Warszawa 1968; tenże, Polska w opinii Europy Zachodniej X–XIII wiek, Warszawa 1964
S. Kot, Rzeczpospolita Polska w literaturze politycznej Zachodu, Kraków 1919
J.A. Wilder, Okiem cudzoziemca. Ze wspomnień cudzoziemców o dawnej Polsce, Warszawa 1959.
A. Mączak, Życie codzienne w podrożach po Europie w XVI–XVII wieku, wyd. II, Warszawa 1980
B. Backvis, Renesans i barok w Polsce, Warszawa 1993; M. Zieliński, Cudzoziemcy w życiu codziennym Rzeczypospolitej doby stanisławowskiej, Bydgoszcz 2004
H. Dziechcińska, O staropolskich dziennikach podroży, Warszawa 1991 taż, Świat i człowiek w pamiętnikach trzech stuleci XVI, XVII, XVIII, Warszawa 2003.
J.U. Niemcewicz, Zbiór pamiętników historycznych o dawnej Polszcze z rękopismów, tudzież dzieł w rożnych językach o Polszcze wydanych, t. I-IV, Warszawa 1822; t. V, Warszawa 1830.
Cudzoziemcy o Polsce. Relacje i opinie, wybor i oprac. J. Gintel, t. I: wiek X–XVII, Kraków 1971; t. II: wiek XVIII–XIX, Kraków 1971; Polska Stanisławowska w oczach cudzoziemców, t. I i II, oprac. i wstęp W. Zawadzki, Warszawa 1963.
M. Rywocki, Księgi peregrynackie, wyd. J. Czubek, Archiwum do dziejów literatury i oświaty w Polsce, t. XII, Kraków 1910;
A. Przyboś, Podroż królewicza Władysława Wazy do krajów Europy Zachodniej w latach 1624–1625, Kraków 1977; A. Sajkowski, Znajomość włoskiej literatury geograficznopodrożniczej w Polsce, Studi slawistici in ricordo di Carlo Verdiani, Piza 1979
S. Grzybowski, Le temps de voyages lointains, Etudes Romanes nr 171, Rocznik Nauk. WSP, Kraków 1993, s. 175-185
J.J. Rousseau, Umowa społeczna. Uwagi o rządzie polskim. List o widowiskach, seria BK, Warszawa 1966; Cudzoziemcy o Polsce…, t. II.
R. Cornut, Voltaire a Polska, [w:] Cudzoziemcy o Polsce…, t. II, s. 265.
W.G. Leibnitz, Próba dowodów politycznych w sprawie elekcji króla polskiego, 1669, w: S. Kot, Rzeczpospolita Polska w literaturze politycznej Zachodu.
G.G. Casanova de Seingalt, Memoires 1725–1756, t. I, Paryż 1958, Memoires 1756 - 1763, t. II, Paryż 1982; Memoires 1763–1774, t. III, Paryż 1985; Pamiętniki 1725–1798, przekład, wstęp, wybor T. Evert, Warszawa 1961.
G.G. Casanova de Seingalt, Przygody w Polsce, przeł. I. Wieniewska. Przedruk wg zbioru Przypadki króla Jegomości, Krakow 1959.
G.G. Casanova de Seingalt, Memoires lettres et pensees, par Prince de Ligne, Paryż 1989.
G.G. Casanova de Seingalt, Memoires complets et authentiques de duc de Saint-Simon sur le siecle de Louis XIV et la regence, t. I – 37, Paryż 1842, 1843.
V. Hugo, Les choses vues, t. I: 1830–1846; t. II: 1849–1869. Souvenirs, journaux, cahiers. Edition presentee et annotee par Juin – Gallimard, Paryż 1872.
F.R. Chateaubriand, Memoires d’Outre-Tombe, t. I, t. II, Paryż 1951.
G. Sand, L’Histoire de ma vie, Paryż 1855; Dzieje mojego życia, przeł. M. Domańska-Joczowa, wstęp M. Straszewska, Warszawa 1968.
E. i J. de Goncourt, Journal. Memoires de la vie litteraire 1851–1896. T. II. Przekł. Dziennik. Pamiętniki z życia literackiego, wybór i przekład J. Guze, Warszawa 1988.
R. Barthes, Le Plaisir du Texte, Paryż 1973.
J. Pychowska, „Książę Charles de Ligne najwybitniejszym pisarzem swej epoki”, referat wygłoszony w Sekcji Neofilologicznej PAU w Krakowie 20 maja 2009 roku (w druku).
J. Falickiego w jego Historii francuskojęzycznej literatury Belgów, Wrocław 1990, s. 22.
S. Treugutta, Geniusz wydziedziczony. Studia romantyczne i napoleońskie, red. M. Prussak, Warszawa 1993.
J. i E. de Goncourt, Dziennik. Pamiętniki z życia literackiego, Warszawa 1988.
J. Veran, Un Polonais de Paris. Un journaliste oublie, „Comoedia” 1932, 2 grudnia; „Pologne Litteraire” 1933, 76.
H. Balzac, Podróż do Polski, przekł. i wstęp T. Żeleński (Boy), Warszawa 1931.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).