Calfiness
PDF (Język Polski)

Keywords

literatura polska
Gombrowicz
"Ferdydurke"
metafory anatomiczne

How to Cite

Gondowicz, J. (2013). Calfiness. Przestrzenie Teorii, (20), 109–116. https://doi.org/10.14746/pt.2013.20.7

Abstract

In Ferdydurke Witold Gombrowicz presented the secret of interpersonal relations by using anatomical metaphors. In this ironic lecture a calf plays as important role as buttocks (stuck to the face) – it is a symbol of seductive youth and, to a considerable degree, of an unaware, but intuitive infantility. This topic is covered in the novel as part of an episode about a fascinating teenage girl Zuta, who is one of most demonic characters in the 20th-century prose. This paper draws attention to the ambiguity of the self-emancipating strategy that Gombrowicz’s hero uses when he discovers this notion and in order to fight against it. A calf, which represents the temptation of modern, sterile and totalitarian sex appeal, refers – as a spiritual, form-shaping power – to the lack of self-confidence that contemporary people conceal, also from themselves. And that is the hidden origin – as Gombrowicz implies – of mass culture’s erotic blackmail.
https://doi.org/10.14746/pt.2013.20.7
PDF (Język Polski)

References

F. Nietzsche, Tako rzecze Zaratustra, przeł. W. Berent, Warszawa MCMVIII.

(prymitywiści do narodów świata i do polski), Gga, 1920. Manifest A. Wata i A. Sterna w: Antologia polskiego futuryzmu i Nowej Sztuki, red. Z. Jarosiński, H. Zaworska, BN, seria I, nr 230, Wrocław 1978.

J. Jarzębski, Anatomia Gombrowicza, „Teksty” 1972, nr 1.

S.I. Witkiewicz, TEATR. Wstęp do teorii Czystej Formy w teatrze, [w:] TEATR i inne pisma o teatrze, oprac. J. Degler [Dzieła zebrane, t. 9], Warszawa 1995.

B. Schulz, Manekiny, [w:] tenże, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław 1989.

S.I. Witkiewicz, Pożegnanie jesieni, oprac. A. Micińska [Dzieła zebrane, t. 2].

S.I. Witkiewicz, Nienasycenie, oprac. J. Degler, L. Sokół [Dzieła zebrane, t. 3].

S.I. Witkiewicz, Wywiad z Brunonem Schulzem, [w:] Bez kompromisu. Pisma krytyczne i publicystyczne, zebrał i oprac. J. Degler, Warszawa 1976.

W. Gombrowicz, Testament, Warszawa 1990.

W. Gombrowicz, Do Brunona Schulza, [w:] B. Schulz, Opowiadania. Wybór esejów i listów.

W. Bolecki, Przypisy, studia nad tekstem, komentarze, materiały, [w:] W. Gombrowicz, Ferdydurke, oprac. W. Bolecki [Pisma zebrane, t. II], Kraków 2007.

E. Graczyk, Przed wybuchem wstrząsnąć. O twórczości Witolda Gombrowicza w okresie międzywojennym, Gdańsk 2004.

W. Gombrowicz, Ferdydurke, oprac. W. Bolecki [Pisma zebrane, t. II], Kraków 2007.

A. Słonimski, Kronika tygodniowa, „Wiadomości Literackie” 1927, nr 35.

A. Sonimski, Kroniki tygodniowe 1927–1931, Warszawa 2001.

J. Gondowicz, W tubie, „Nowe Książki” 2012, nr 9.

W. Gombrowicz, Na kuchennych schodach, [w:] tenże, Bakakaj, Kraków 1957.

B. Schulz, Traktat o manekinach albo wtóra księga rodzaju, [w:] tenże, Opowiadania... .

P. Klossowski, Sade, mój bliźni, przeł. B. Banasiak, K. Matuszewski, Warszawa 1992.

A. Stawiarska, Gombrowicz w przedwojennej Polsce, Kraków 2001.