Abstract
An increased interest in space in the humanities can be referred to as a spatial, topographic or topological shift. This article is an attempt at organizing these concepts and defining the fundamental differences between them. Based on the findings of European and American researchers (including Edward Soja, Sigrid Weigel, Ernest W.B. Hess-Lüttich, and Joseph Hillis Miller) and a Polish literary scholar (Elizabeth Rybicka), the author tries to distinguish, and define the relationship, between spatial, topographic and topological shifts. This article was inspired by the terminological chaos in the Polish humanities.References
Atlas literatury, red. M. Bradbury, przeł. A. Błasiak, D. Gostyńska, M. Jędrzejak,I. Libucha, Warszawa 2002.
Czermińska M., Miejsca autobiograficzne. Propozycja w ramach geopoetyki, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
Dajnowski M., Kilka uwag o domniemanym związku map i pejzażu literackiego, „Białostockie Studia Literaturoznawcze” 2012, nr 3.
Gosk H., Opowieści skolonizowanego / kolonizatora. W kręgu studiów postzależnościowych nad literaturą polską XX i XXI wieku, Kraków 2010.
Hess-Lüttich E.W.B., Spatial Turn. On the Concept of Space in Cultural Geography and Literary Research, „Meta-Carto-Semiotics. Journal for Theoretical Cartography” 2012, vol. 5.
Hillis Miller J., Topographies, Stanford University Press, 1995.
Jaskóła Z., Górska B., Literacki atlas Polski – przewodnik turystyczny, Kraków 2007.
Konończuk E., Mapa w interdyscyplinarnym dialogu geografii, historii i literatury, „Teksty Drugie” 2011, nr 5.
Kowalewski J., Piasek W., Wprowadzenie, [w:] „Zwroty” badawcze w humanistyce. Konteksty poznawcze, kulturowe i społeczno-instytucjonalne, red. J. Kowalewski, W. Piasek, Olsztyn 2010.
Kubicka H., Literatura i mapy. Modele kartograficzne w badaniach nad literaturą popularną, [w:] Kody kultury. Interakcja, transformacja, synergia, red. H. Kubicka, O. Taranek, Wrocław 2009.
J. Łotman, Problem znaczenia w tekście artystycznym, [w:] tenże, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.
Łotman J., Problem znaczenia w tekście artystycznym, [w:] J. Łotman, Struktura tekstu artystycznego, przeł. A. Tanalska, Warszawa 1984.
Markowski M.P., O reprezentacji, [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2012.
Mikołajczak M., „Szli na Zachód osadnicy…”. Rola metaforyki przestrzennej w tworzeniu mitologii Ziemi Lubuskiej, [w:] Od poetyki przestrzeni do geopoetyki, red.E. Konończuk, E. Sidoruk, Białystok 2012.
Mikołajczak M., Tropy topografii. Związki między regionalizmem i miejscem w twórczości lubuskiej, „Ruch Literacki” 2010, z. 1.
Moretti F., Atlas of European novel, 1800–1900, London 1999.
Nijakowski L.M., Domeny symboliczne, Warszawa 2006.
Rybicka E., Geopoetyka (o mieście, przestrzeni i miejscu we współczesnych teoriach i praktykach kulturowych), [w:] Kulturowa teoria literatury. Główne pojęcia i problemy,t. I, red. M.P. Markowski, R. Nycz, Kraków 2012.
Rybicka E., Mapy. Od metafory do kartografii krytycznej, „Teksty Drugie” 2013, nr 4.
Rybicka E., Od poetyki przestrzeni do poetyki miejsca. Zwrot topograficzny w badaniach literackich, „Teksty Drugie” 2008.
Rybicka E., Zwrot topograficzny w badaniach literackich. Od poetyki przestrzeni do polityki miejsca, [w:] Kulturowa teoria literatury. Poetyki, problematyki, interpretacje, t. II, red. R. Nycz, T. Walas, Kraków 2013.
Soja E.W., Postmodern Geographies, New York 1989.
Weigel S., On the „Topographical Turn”: Concept of Space in Cultural Studies and Kulturwissenschaften. A Cartigraphic Feud, przeł. M. Kyburz, U. Kornmeier, „European Review” 2009, vol. 17, nr 1.
Weigel S., Zum „topographical turn”. Kartographie, Topographie und Raumkonzepte in den Kulturwissenschaften, „KulturPoetik” 2002, nr 2.
License
Authors
Authors of texts accepted for publication in Przestrzenie Teorii are required to complete, sign and return to the editor's office the Agreement for granting a royalty-free license to works with a commitment to grant a CC sub-license.
Under the agreement, the authors of texts published in Przestrzenie Teorii grant the Adam Mickiewicz University in Poznań a non-exclusive, royalty-free license and authorize the use of Attribution-NonCommercial-NoDerivatives 4.0 International (CC BY-NC-ND 4.0) Creative Commons sub-license.
The authors retain the right to continue the free disposal of the work.
Users
Interested Internet users are entitled to use works published in Przestrzenie Teorii since 2015, for non-commercial purposes only, under the following conditions:
- attribution - obligation to provide, together with the distributed work, information about the authorship, title, source (link to the original work, DOI) and the license itself.
- no derivatives - the work must be preserved in its original form, without the author's consent it is not possible to distribute the modified work, such as translations, publications, etc.
Copyrights are reserved for all texts published before 2015.
Miscellaneous
Adam Mickiewicz University in Poznań retains the right to magazines as a whole (layout, graphic form, title, cover design, logo etc.).