Lingwizm jako antropomorfizm. Wokół poetyckiej historiozofii Zbigniewa Bieńkowskiego
PDF

Słowa kluczowe

poezja polska
poezja lingwistyczna
Zbigniew Bieńkowski
antropomorfizm

Jak cytować

Stankowska, A. (2013). Lingwizm jako antropomorfizm. Wokół poetyckiej historiozofii Zbigniewa Bieńkowskiego. Przestrzenie Teorii, (19), 41–56. https://doi.org/10.14746/pt.2013.19.3

Abstrakt

The sketch presents the reconstruction of Zbigniew Bieńkowski’s theory of linguistic poetry. This author who is classified by critics and researchers as a member of linguistic poetry movement is by no means uncritical of its various perspectives and accomplishments. This complicated approach is reflected in the dispute that Bieńkowski was engaged in with Karpowicz and the poets of the New Wave in his critical sketches. He unfairly accuses them of being too minimalistic and of paying too much attention to linguistic experiments. He claims that distrust of language and its communicative functions in New Wavers’ programs overshadowed the broad philosophical and ideological functions of word games. Instead he proposed his own poetological project “Trzy poematy” [“Three poems”], where avant-garde traditions mingled with symbolist ones and called for breaking the numbness of language for broader, idealistic purposes. Referring to Vico’s historiosophy, Bieńkowski wishes to treat linguistic poetry both as a tool (a trick) and space for intervention, whose final purpose is to rebuild the anthropogenic locus amoenus in language.
https://doi.org/10.14746/pt.2013.19.3
PDF

Bibliografia

R. Krynicki, [*** Zaznałem więcej dobrego niż złego], [w:] tenże, Magnetyczny punkt. Wybrane wiersze i przekłady, Warszawa 1996.

Z. Herbert, Poeta wobec współczesności, „Odra” 1972, z. 11.

M. Stala w szkicu Współczesność i rzeczywistość. Glosy do lektury Herberta przez twórców „pokolenia ’68” , „Na Głos” 1991, nr 4.

Z. Bieńkowski. Ćwierć wieku intymności. Szkice o poezji i niepoezji, Warszawa 1993.

P. Ricoeur, Proces metaforyczny jako poznanie, wyobrażanie i odczuwanie, „Pamiętnik Literacki” 1984, z. 2.

M.R. Mayenowa, Język i poezja. Z dziejów świadomości XVII wieku, Wrocław 1970.

Wyobraźnia a słowo. „Słowotwory” i interwencje Zbigniewa Bieńkowskiego, [w:] A. Stankowska, Kształt wyobraźni. Z dziejów sporu o „wizję” i „równanie”, Kraków 1998.

Z. Bieńkowski, Piekła i Orfeusze. Szkice z literatury zachodniej, Warszawa 1960.

J. Sławiński, Próba porządkowania doświadczeń, [w:] tenże, Teksty i teksty, Warszawa 1990.

Z. Bieńkowski, Wstęp do poetyki, [w:] tenże, Poezje zebrane, Warszawa 1993.

A. Heller, Świat jako życie i śmierć, „Teksty Drugie” 2005, z. 3.

E. Sarnowska-Temeriusz, Przeszłość poetyki. Od Platona do GiambattistyVica, Warszawa 1995.

B. Leśmian, Poezje wybrane, wstęp J. Trznadel, Wrocław 1983, s. XLIX-LX.

W. Bolecki, Pre-teksty i teksty. Z zagadnień związków międzytekstowych w literaturze polskiej XX wieku, Warszawa 1991.

A. Stankowska, Dramat języka – dramat słowa [R. Krynicki, Magnetyczny punkt. Wybrane wiersze i przekłady, Warszawa 1996], „Arkusz” 1998, nr 1 (74).