Słowa kluczowe
inclusive education
inclusion
dialogue
inclusion
dialogue
Jak cytować
Wojciechowska, J. (2021). Edukacja włączająca – horyzonty myślenia i działania w „szkole dla wszystkich”. Rocznik Pedagogiczny, 43, 183–195. https://doi.org/10.2478/rp-2020-0011
Abstrakt
The aim of the article is to discuss the direction of activities of the contemporary model of education, including elementary education, where the process of inclusion plays an important role. The analysis is based on the contemporary pedagogical scientific literature and recommendations of education policy. The starting point for the considerations is that inclusion is the basis of the concept of “Edu- cation for All”. The special attention has been paid to the essence of the development of education according to Thomas Kuhn. In his considerations the importance of language and meanings at all has been emphasized. From this perspective, the roles of both seemed to be a legitimate reference point for the inclusion process. Moreover, the plans for the exchange of ideas and activities havebeen also indicated in the study.
Bibliografia
Chrzanowska I., Opinie nauczycieli szkół specjalnych na temat edukacji włączającej – uczeń ze SPE w szkole włączającej, „Studia Edukacyjne” 2016, nr 4.
Chrzanowska I., Postawy wobec edukacji włączającej – jakie skutki?, [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Seria Naukowa, t. 7, red. I. Chrzanowska. G. Szumski, Wydawnictwo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019.
Chrzanowska I., Wczesna edukacja i opieka w Polsce na tle krajów UE – wyzwania dla polskiej polityki oświatowej, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22.
Edukacja włączająca – dotychczasowe i planowane działania MEN [online], <https://www.gov. pl/web/edukacja/edukacja-wlaczajaca-dotychczasowe-i-planowane-dzialania-men> [dostęp: 10.11.2020].
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. K. Polański, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2003.
Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności na lata 2010–2020 [online], <https://eur-lex. europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM%3Aem0047> [dostęp: 10.11.2020].
Gajdzica Z., Mrózek S., Cele i zadania działań edukacyjnych w obszarze kształcenia uczniów z nie- pełnosprawnością oraz edukacji o niepełnosprawności zawarte w strategiach rozwoju gmin a problem rozwoju edukacji inkluzyjnej, „Studia Pedagogiczne” 2017, t. L. A. Krause, Pedagogika w zmianie paradygmatycznej..., dz. cyt., s. 10.
Gajdzica Z., Opinie nauczycieli szkół ogólnodostępnych na temat edukacji włączającej uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w kontekście toczącej się reformy kształcenia specjalnego, [w:] Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej, red. Z. Gajdzica, Oficyna Wy- dawnicza Humanitas, Sosnowiec 2011.
Gajdzica Z., Tendencje reformowania systemu kształcenia specjalnego – kilka uwag na marginesie ostat- nich zmian legislacyjnych, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22. Guidelines for Inclusion: Ensuring Access to Education for All, UNESCO, France 2005 [online],
<http://www.ibe.unesco.org/sites/default/files/Guidelines_for_Inclusion_UNESCO_2006.pdf> [dostęp: 10.11.2020].
Kochanowska E., Wiedza osobista dziecka w refleksji i praktyce nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2018.
Krause A., Pedagogika w zmianie paradygmatycznej – problem hermeneutycznej niewspółmierności, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 33.
Kuhn T., Droga po strukturze, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2003.
Papuda-Dolińska B., Kształcenie nauczycieli do edukacji włączającej w Polsce, „Forum Oświatowe” 2019, 31 (2).
Pięć kluczowych przesłań dla edukacji włączającej. Od teorii do praktyki, Europejska Agencja ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej, Dania, Odense 2014.
Plichta P., Przygotowanie nauczycieli do edukacji włączającej – kontekst europejski, [w:] Dobre praktyki pedagogiczne szansą innowacyjnej edukacji, red. D. Podgórska-Jachnik, Wydawnictwo Naukowe WSP, Łódź 2012.
Sekułowicz M., Sekułowicz A., Edukacja włączająca w polityce oświatowej. Możliwości i ograniczenia, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22.
Seneka, Myśli, Aletheia, Warszawa 2017.
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
Szumski G., Koncepcja edukacji włączającej, [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Seria Naukowa, t. 7, red. I. Chrzanowska. G. Szumski, Wydawnictwo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019.
Szumski G., Przygotowanie kadr do edukacji włączającej – wyzwania, możliwości, bariery, re-
ferat wygłoszony podczas konferencji naukowo-metodycznej realizowanej w formule online pt. „Szkoła dostępna dla wszystkich uczniów” organizowanej przez Ministra Edukacji i Nauki wraz z Instytutem Badań Edukacyjnych, 10–11 grudnia 2020 r.
Wojciechowska J., Przestrzeń dialogu – bezpieczne miejsce człowieka, [w:] Edukacja i rehabilitacja osób niepełnosprawnych – oblicza terapii, red. T. Żółkowska. M. Wlazło, Wydawnictwo Na- ukowe Wydziału Humanistycznego US „Minerwa”, Szczecin 2013.
Wojciechowska J., Społeczne funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością – tożsamość wyrażona w komunikowaniu, [w:] Teoria i praktyka oddziaływań profilaktyczno-wspierających rozwój osób z niepełnosprawnością, t. 31, red. G. Gunia, D. Baraniewicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014.
Chrzanowska I., Postawy wobec edukacji włączającej – jakie skutki?, [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Seria Naukowa, t. 7, red. I. Chrzanowska. G. Szumski, Wydawnictwo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019.
Chrzanowska I., Wczesna edukacja i opieka w Polsce na tle krajów UE – wyzwania dla polskiej polityki oświatowej, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22.
Edukacja włączająca – dotychczasowe i planowane działania MEN [online], <https://www.gov. pl/web/edukacja/edukacja-wlaczajaca-dotychczasowe-i-planowane-dzialania-men> [dostęp: 10.11.2020].
Encyklopedia językoznawstwa ogólnego, red. K. Polański, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Wrocław 2003.
Europejska strategia w sprawie niepełnosprawności na lata 2010–2020 [online], <https://eur-lex. europa.eu/legal-content/PL/TXT/?uri=LEGISSUM%3Aem0047> [dostęp: 10.11.2020].
Gajdzica Z., Mrózek S., Cele i zadania działań edukacyjnych w obszarze kształcenia uczniów z nie- pełnosprawnością oraz edukacji o niepełnosprawności zawarte w strategiach rozwoju gmin a problem rozwoju edukacji inkluzyjnej, „Studia Pedagogiczne” 2017, t. L. A. Krause, Pedagogika w zmianie paradygmatycznej..., dz. cyt., s. 10.
Gajdzica Z., Opinie nauczycieli szkół ogólnodostępnych na temat edukacji włączającej uczniów z lekkim upośledzeniem umysłowym w kontekście toczącej się reformy kształcenia specjalnego, [w:] Uczeń z niepełnosprawnością w szkole ogólnodostępnej, red. Z. Gajdzica, Oficyna Wy- dawnicza Humanitas, Sosnowiec 2011.
Gajdzica Z., Tendencje reformowania systemu kształcenia specjalnego – kilka uwag na marginesie ostat- nich zmian legislacyjnych, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22. Guidelines for Inclusion: Ensuring Access to Education for All, UNESCO, France 2005 [online],
<http://www.ibe.unesco.org/sites/default/files/Guidelines_for_Inclusion_UNESCO_2006.pdf> [dostęp: 10.11.2020].
Kochanowska E., Wiedza osobista dziecka w refleksji i praktyce nauczycieli edukacji wczesnoszkolnej, Oficyna Wydawnicza „Impuls”, Kraków 2018.
Krause A., Pedagogika w zmianie paradygmatycznej – problem hermeneutycznej niewspółmierności, „Studia Edukacyjne” 2013, nr 33.
Kuhn T., Droga po strukturze, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2003.
Papuda-Dolińska B., Kształcenie nauczycieli do edukacji włączającej w Polsce, „Forum Oświatowe” 2019, 31 (2).
Pięć kluczowych przesłań dla edukacji włączającej. Od teorii do praktyki, Europejska Agencja ds. Specjalnych Potrzeb i Edukacji Włączającej, Dania, Odense 2014.
Plichta P., Przygotowanie nauczycieli do edukacji włączającej – kontekst europejski, [w:] Dobre praktyki pedagogiczne szansą innowacyjnej edukacji, red. D. Podgórska-Jachnik, Wydawnictwo Naukowe WSP, Łódź 2012.
Sekułowicz M., Sekułowicz A., Edukacja włączająca w polityce oświatowej. Możliwości i ograniczenia, „Niepełnosprawność. Dyskursy pedagogiki specjalnej” 2016, nr 22.
Seneka, Myśli, Aletheia, Warszawa 2017.
Sztompka P., Socjologia zmian społecznych, Wydawnictwo Znak, Kraków 2005.
Szumski G., Koncepcja edukacji włączającej, [w:] Edukacja włączająca w przedszkolu i szkole, Seria Naukowa, t. 7, red. I. Chrzanowska. G. Szumski, Wydawnictwo Fundacja Rozwoju Systemu Edukacji, Warszawa 2019.
Szumski G., Przygotowanie kadr do edukacji włączającej – wyzwania, możliwości, bariery, re-
ferat wygłoszony podczas konferencji naukowo-metodycznej realizowanej w formule online pt. „Szkoła dostępna dla wszystkich uczniów” organizowanej przez Ministra Edukacji i Nauki wraz z Instytutem Badań Edukacyjnych, 10–11 grudnia 2020 r.
Wojciechowska J., Przestrzeń dialogu – bezpieczne miejsce człowieka, [w:] Edukacja i rehabilitacja osób niepełnosprawnych – oblicza terapii, red. T. Żółkowska. M. Wlazło, Wydawnictwo Na- ukowe Wydziału Humanistycznego US „Minerwa”, Szczecin 2013.
Wojciechowska J., Społeczne funkcjonowanie osób z niepełnosprawnością – tożsamość wyrażona w komunikowaniu, [w:] Teoria i praktyka oddziaływań profilaktyczno-wspierających rozwój osób z niepełnosprawnością, t. 31, red. G. Gunia, D. Baraniewicz, Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Pedagogicznego, Kraków 2014.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2023 Justyna Wojciechowska
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.