Słowa kluczowe
kultura uzasadniania
ustawa o Sądzie Najwyższym
filozofia prawa Davida Dyzenhausa
Jak cytować
Abstrakt
Celem artykułu jest charakterystyka dwóch kultur prawnych, tj. kultury władzy oraz kultury uzasadniania, sformułowanych przez Davida Dyzenhausa. Powyższa dystynkcja kultur zaproponowana przez kanadyjskiego teoretyka prawa stanowi interesujący głos w dyskusji nad tym, w jaki sposób wybrnąć z problemu wyznaczenia granic sprawowania władzy publicznej, a w konsekwencji również problemu bezkonfliktowego realizowania zasady podziału władzy. Najogólniej rzecz ujmując, w kulturze władzy uzasadnianie dla działania władzy jest konieczne na etapie jej ustanawiania, w momencie zaś jej ustanowienia władza nie widzi potrzeby uzasadniania swoich decyzji. W kulturze uzasadniania w sytuacji, gdy władza już została ustanowiona, reguły kultury uzasadniania nakazują władzy uzasadniać swoje wszystkie decyzje. Rekonstrukcja powyższych idei kultur prawnych została zilustrowana ostatnimi propozycjami zmian w ustawie o Sądzie Najwyższym. W konkluzji artykułu wskazano, że zaproponowane zmiany funkcjonowania Sądu Najwyższego są oczywistymi przykładami działań władzy ustawodawczej opartych na dyrektywach kultury władzy, co prowadzić może do naruszeń zasad państwa prawa.
Bibliografia
Cohen-Eliya, I., Porat, M. (2011), Proportionality and the culture of justification, The American Journal of Comparative Law 59(2): 463-490.
Dyzenhaus, D. (1998), Introduction: why Carl Schmitt?, [w:] Dyzenhaus, D. (ed.), Law as Politic: Carl Schmitt’s Critique of Liberalism, Durham-London: 1-20.
Dyzenhaus, D. (1998), Judging the Judges, Judging Ourselves. Truth, Reconciliation and the Apartheid Legal Order, Oxford.
Dyzenhaus, D. (1998), Law as justification, South African Journal on Human Rights 14(1): 11-37.
Dyzenhaus, D. (1999), Introduction, w: Dyzenhaus D. (ed.), Recrafting the Rule of Law: The Limits of Legal Order, Oxford-Portland-Oregon.
Dyzenhaus, D. (1999), Legality and Legitimacy: Carl Schmitt, Hans Kelsen and Hermann Heller in Weimar, Oxford.
Dyzenhaus, D. (2007), The pasts and future of the rule of law in South Africa, South African Law Journal 124(4): 734-761.
Dyzenhaus, D. (2012), Dignity in administrative law: judicial deference in a culture of justification, Review of Constitutional Studies 17(1): 87ff.
Dyzenhaus, D. (2015), Proportionality and deference in a culture of justification, [w:] Huscroft, G., Miller, B.W., Webber, G. (eds.), Proportionality and the Rule of Law. Rights, Justification, Reasoning, Cambridge.
Hooper, G. (2015), The rise of judicial power in Australia: is there now a culture of justification?, Monash University Law Review 41(1): 102-135.
Hutchinson, A. (1999), Rule of law revisited: democracy and courts, [w:] Dyzenhaus, D. (ed.), Recrafting the Rule of Law: The Limits of Legal Order, Oxford-Portland-Oregon.
Mazur, D., Żurek, W. (2017), Pierwszy rok “dobrej zmiany” w polskim wymiarze sprawiedliwości/ The judiciary in Poland at the threshold of 2017: challenges and threats, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(1): 25-38; doi:http://dx.doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.1.2.
Michelman, F.I. (2010), Legitimation by constitution (and the news from South Africa), Valparaiso University Law Review 44(4): 1015-1034.
Mureinik, E. (1994), Bridge to where? Introducing to interim Bill of Rights, South African Journal on Human Rights 10(1): 31-48.
Walluchow, W. (2013), On the Neutrality of Charter Reasoning, [w:] Beltran, J.F., Moreso, J.J., Papayannis, D.M., Neutrality and Theory of Law, Dordrecht-Heidelberg-New York-London.
Werhan, K. (2012), Popular constitutionalism, ancient and modern, UC Davis Law Review 46(1): 65-131.
Young, L. (2017), Democratic Dialog and the Constitution, Oxford.
Zajadło, J. (2017), Sumienie sędziego/ Judicial conscience, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(4): 31-41; doi:http://dx.doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.4.3.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.