Abstrakt
Celem artykułu jest charakterystyka dwóch kultur prawnych, tj. kultury władzy oraz kultury uzasadniania, sformułowanych przez Davida Dyzenhausa. Powyższa dystynkcja kultur zaproponowana przez kanadyjskiego teoretyka prawa stanowi interesujący głos w dyskusji nad tym, w jaki sposób wybrnąć z problemu wyznaczenia granic sprawowania władzy publicznej, a w konsekwencji również problemu bezkonfliktowego realizowania zasady podziału władzy. Najogólniej rzecz ujmując, w kulturze władzy uzasadnianie dla działania władzy jest konieczne na etapie jej ustanawiania, w momencie zaś jej ustanowienia władza nie widzi potrzeby uzasadniania swoich decyzji. W kulturze uzasadniania w sytuacji, gdy władza już została ustanowiona, reguły kultury uzasadniania nakazują władzy uzasadniać swoje wszystkie decyzje. Rekonstrukcja powyższych idei kultur prawnych została zilustrowana ostatnimi propozycjami zmian w ustawie o Sądzie Najwyższym. W konkluzji artykułu wskazano, że zaproponowane zmiany funkcjonowania Sądu Najwyższego są oczywistymi przykładami działań władzy ustawodawczej opartych na dyrektywach kultury władzy, co prowadzić może do naruszeń zasad państwa prawa.
Bibliografia
Cohen-Eliya, I., Porat, M. (2011), Proportionality and the culture of justification, The American Journal of Comparative Law 59(2): 463-490.
Dyzenhaus, D. (1998), Introduction: why Carl Schmitt?, [w:] Dyzenhaus, D. (ed.), Law as Politic: Carl Schmitt’s Critique of Liberalism, Durham-London: 1-20.
Dyzenhaus, D. (1998), Judging the Judges, Judging Ourselves. Truth, Reconciliation and the Apartheid Legal Order, Oxford.
Dyzenhaus, D. (1998), Law as justification, South African Journal on Human Rights 14(1): 11-37.
Dyzenhaus, D. (1999), Introduction, w: Dyzenhaus D. (ed.), Recrafting the Rule of Law: The Limits of Legal Order, Oxford-Portland-Oregon.
Dyzenhaus, D. (1999), Legality and Legitimacy: Carl Schmitt, Hans Kelsen and Hermann Heller in Weimar, Oxford.
Dyzenhaus, D. (2007), The pasts and future of the rule of law in South Africa, South African Law Journal 124(4): 734-761.
Dyzenhaus, D. (2012), Dignity in administrative law: judicial deference in a culture of justification, Review of Constitutional Studies 17(1): 87ff.
Dyzenhaus, D. (2015), Proportionality and deference in a culture of justification, [w:] Huscroft, G., Miller, B.W., Webber, G. (eds.), Proportionality and the Rule of Law. Rights, Justification, Reasoning, Cambridge.
Hooper, G. (2015), The rise of judicial power in Australia: is there now a culture of justification?, Monash University Law Review 41(1): 102-135.
Hutchinson, A. (1999), Rule of law revisited: democracy and courts, [w:] Dyzenhaus, D. (ed.), Recrafting the Rule of Law: The Limits of Legal Order, Oxford-Portland-Oregon.
Mazur, D., Żurek, W. (2017), Pierwszy rok “dobrej zmiany” w polskim wymiarze sprawiedliwości/ The judiciary in Poland at the threshold of 2017: challenges and threats, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(1): 25-38; doi:http://dx.doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.1.2.
Michelman, F.I. (2010), Legitimation by constitution (and the news from South Africa), Valparaiso University Law Review 44(4): 1015-1034.
Mureinik, E. (1994), Bridge to where? Introducing to interim Bill of Rights, South African Journal on Human Rights 10(1): 31-48.
Walluchow, W. (2013), On the Neutrality of Charter Reasoning, [w:] Beltran, J.F., Moreso, J.J., Papayannis, D.M., Neutrality and Theory of Law, Dordrecht-Heidelberg-New York-London.
Werhan, K. (2012), Popular constitutionalism, ancient and modern, UC Davis Law Review 46(1): 65-131.
Young, L. (2017), Democratic Dialog and the Constitution, Oxford.
Zajadło, J. (2017), Sumienie sędziego/ Judicial conscience, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(4): 31-41; doi:http://dx.doi.org/10.14746/rpeis.2017.79.4.3.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 WPiA UAM

Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.