Abstrakt
Artykuł przedstawia możliwość reinterpretacji klasycznych pojęć prawa międzynarodowego – „kodyfikacja” oraz „postępowy rozwój” – w celu głębszego zrozumienia procesów rozwoju zachodzących w międzynarodowym prawie kosmicznym. Ponieważ po 1979 r. brak nowych globalnych regulacji traktatowych w tym zakresie, instrumentem, który pozwala w pełni dostrzec zmiany zachodzące w międzynarodowym prawie kosmicznym, są normy o charakterze soft law. W tym kontekście proces kodyfikacji w międzynarodowym prawie kosmicznym może być postrzegany również przez wzrost znaczenia normatywnego standardów funkcjonujących przede wszystkim na podstawie rezolucji Zgromadzenia Ogólnego NZ lub innych niewiążących uzgodnień o charakterze międzynarodowym. Kodyfikacja stanowiłaby zatem swoistą systematyzację wytycznych, niebędących przedmiotem zasadniczych kontrowersji, w obszarach, w których istnieje już gruntowna praktyka państw. Natomiast postępowy rozwój międzynarodowego prawa kosmicznego jest rozumiany jako przygotowanie projektów standardów w przedmiocie, który jeszcze nie był regulowany przez dokumenty soft law dotyczące tego działu prawa. Równocześnie przykład niepowodzenia inicjatywy międzynarodowego kodeksu postępowania dotyczącego działań w przestrzeni kosmicznej pokazuje, że metoda regulacji w drodze rozwijania soft law nie stanowi uniwersalnego panaceum na trudności normotwórcze społeczności międzynarodowej.Bibliografia
Bierzanek, R. (1987), „Miękkie” prawo międzynarodowe, Sprawy Międzynarodowe 1: 91-106.
Bierzanek, R. (1988), Some Remarks on „Soft” International Law, Polish Yearbook of International Law 17: 21-41.
Borek, R. (2016), Powstawanie i rozprzestrzenianie śmieci kosmicznych w świetle przepisów Unii Europejskiej, Obronność – Zeszyty Naukowe Wydziału Zarządzania i Dowodzenia Akademii Obrony Narodowej 1(17): 19-29.
Boyle, A., Chinkin, C. (2007), The Making of International Law, Oxford.
Bryła, J. (2013), Bezpieczeństwo państwa w świetle teorii dóbr publicznych, Przegląd Strategiczny 1: 134.
Gilas, J. (1995), Rozwój i kodyfikacja prawa międzynarodowego w praktycznej działalności ONZ: potrzeba artykulacji nowych norm i wzorców zachowań się państw, [w:] Łoś-Nowak, T. (red.), Narody Zjednoczone – między oczekiwaniem a spełnieniem, Wrocław: 159-168.
Jennings, R.Y. (1947), The progressive development of international law and its codification, British Yearbook of International Law 24: 301-329.
Jennings, R., Watts, A. (2008), Oppenheim’s International Law, Volume 1: Peace, Oxford.
Kenig-Witkowska, M. (2016), Soft law w międzynarodowym prawie środowiska. Uwagi na marginesie katalogu źródeł prawa, [w:] Giaro, T. (red.), Źródła prawa – Teoria i praktyka, Warszawa: 359-375
Kułaga, Ł. (2007), Współczesne tendencje regulacyjne w międzynarodowym prawie kosmicznym, Kwartalnik Prawa Publicznego 7(4): 57-66.
Kułaga, Ł. (2010), Przestrzeń kosmiczna – jako wspólne dziedzictwo ludzkości. Kontrowersje wokół Porozumienia regulującego działalność państw na Księżycu i innych ciałach niebieskich, w: Galicki, Z., Kamiński, T., Myszona-Kostrzewa, K. (red.), Wykorzystanie przestrzeni kosmicznej – Świat, Europa, Polska, Warszawa: 25-41.
Kułaga, Ł. (2016), Traktowanie sprawiedliwe i słuszne w międzynarodowym prawie inwestycyjnym, Warszawa.
Kwiecień, R. (2010), Wartości i prawo a kreatywność porządku prawnego, Forum Prawnicze 1: 30-43.
Łukaszuk, L. (1972), Współpraca i rywalizacja w przestrzeni kosmicznej, Toruń.
Menkes, M. (2016), Governance gospodarczy – studium prawnomiędzynarodowe, Warszawa.
Polkowska, M. (2015), Prawo kosmiczne w nowej erze działalności w kosmosie, Kraków-Warszawa.
Ryzenko, J. (2010), Międzynarodowa Stacja Kosmiczna. Przykład współpracy międzynarodowej państw w badaniu i eksperymentalnym wykorzystaniu przestrzeni kosmicznej, [w:] Galicki, Z., Kamiński, T., Myszona-Kostrzewa, K. (red.), Wykorzystanie przestrzeni kosmicznej – Świat, Europa, Polska, Warszawa: 69-83.
Skubiszewski, K. (1986), Rola niewiążących uchwał normatywnych w prawotwórstwie międzynarodowym, Państwo i Prawo 41(l): 34-45.
Szuniewicz, M. (2013), Kodyfikacja a progresywny rozwój prawa międzynarodowego publicznego, Kwartalnik Prawa Publicznego 13(2): 27-46.
Szwedo, P. (2011), O pojęciu globalnego prawa administracyjnego, Forum Prawnicze 8: 60-77.
Wyrozumska, A. (2005), Instrumenty międzynarodowe niewiążące prawnie (soft law lub flexible law), [w:] Łazowski, A., Ostrihanski, R. (red.), Współczesne wyzwania europejskiej przestrzeni prawnej. Księga pamiątkowa dla uczczenia 70. urodzin Profesora Eugeniusza Piontka, Kraków 2005: 607-644.
Wolfke, K. (1972), Rozwój i kodyfikacja prawa międzynarodowego. Wybrane zagadnienia z praktyki ONZ, Wrocław 1972.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2017 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.