Abstrakt
Przepisy ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r. nie definiują utworu naukowego, poprzestając na wymienieniu go w art. 1 ust. 2 pkt 1 i poświęcając mu art. 14, a także odwołując się do tego pojęcia w art. 29 PrAut. (cytowanie). Wśród poglądów doktryny na uwagę zasługuje stanowisko J. Barty i R. Markiewicza, zdaniem których utwory naukowe stanowią rezultat naukowego procesu poznawczego i które równocześnie, w swej podstawowej funkcji komunikacyjnej, są zorientowane nie „na siebie”, jak utwory artystyczne, lecz na przedstawienie obiektywnie istniejącej rzeczywistości.
Kwestię definiowania utworu naukowego na gruncie przepisów prawa autorskiego nadal należy uważać za otwartą, pomimo prób podejmowanych w tym względzie w nauce i orzecznictwie. Wprawdzie trudno rekomendować definiowanie utworu naukowego w przepisach prawa, to jednak można oczekiwać stosownego definiowania w regulaminach zarządzania prawami autorskimi i prawami pokrewnymi w uczelniach wyższych.
Należy podkreślić, że utwory naukowe mogą powstawać we wszystkich dyscyplinach naukowych, przybierając postać adekwatną do obranej formy wyrażenia oraz stosowną do metody przeprowadzonych badań i możliwości przedstawienia uzyskanych wyników badawczych. W szczególności zaś należy odrzucić pogląd, że utwór naukowy może zostać wyrażony wyłącznie w formie piśmienniczej.
Bibliografia
Błeszyński, J., Staszków M. (1983), Prawo autorskie i wynalazcze, Warszawa.
Błeszyński, J. (1988), Prawo autorskie, Warszawa.
Barta, J., Markiewicz, R. (2011), (red.), Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa.
Brzeziński, J. (2003), Metodologia badań psychologicznych, Warszawa.
Chobot, A. (1975), Regulacja prawna twórczej pracy badawczej w stosunkach pracy, Warszawa.
Czajka, D. (2010), Ochrona praw twórców i producentów. Prawo autorskie i prawa pokrewne, Warszawa.
Doliński, J.M. (2013), Testy psychologiczne w prawie własności intelektualnej, Monitor Prawniczy 10: 527-534.
Ferenc-Szydełko, E. (2014), (red.), Ustawa o prawie autorskim i prawach pokrewnych, Warszawa.
Gadek-Giesen, B. (2011), Plagiat dzieł naukowych – zagadnienia wybrane, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Prawa Własności Intelektualnej 112: 63-83.
Golat, R. (2002), Komentarz do ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych z uwzględnieniem ostatnio uchwalonych i proponowanych zmian, Jaktorów.
Górnicz-Mulcahy, A. (2012), Utwór naukowy jako przedmiot ochrony autorskoprawnej w: Marszałkowska-Krześ, E.B. (red.), Aktualne zagadnienia prawa prywatnego, Wrocław: 41-63.
Haberstumpf, H. (1982), Zur Individualität wissenschaftlicher Sprachwerke, Freiburg.
Ingarden, R. (1955), O sztuce tłumaczenia, Wrocław.
Ingarden, R. (1976), O poznawaniu dzieła literackiego, Warszawa.
Kędzierska-Cieślak, A. (1996), Pierwszeństwo instytucji naukowej do opublikowania utworu jej pracownika, Państwo i Prawo 51(8-9): 80-87.
Kopff, A. (1961), Dzieło sztuk plastycznych i jego twórca w świetle przepisów prawa autorskiego, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Rozprawy i Studia 36, Kraków.
Kopff, A. (1988), Wpływ postępu techniki na prawo autorskie, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 48, Kraków.
Markiewicz, R. (1984), Dzieło literackie i jego twórca w polskim prawie autorskim, Kraków.
Markiewicz, R. (1990), Ochrona prac naukowych, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 55, Kraków.
Michalski, B. (1994), Chronione elementy utworu naukowego w: Adamczak, A. (red.), Zbiór referatów z seminarium rzeczników patentowych szkół wyższych, Cedzyna 27 września-1 października 1994 r., Wynalazczość i Ochrona Własności Intelektualnej, Biuletyn nr 10, Politechnika Kielce, Kielce.
Niewęgłowski, A. (2010), Wyniki prac badawczych w obrocie cywilnoprawnym, Warszawa.
Niewęgłowski, A. (2010), Wybrane zagadnienia współautorstwa w pracach naukowych, Ius Novum 2: 174-188.
Poźniak-Niedzielska, M., Tylec, G. (2009), Działalność naukowo-dydaktyczna na wyższej uczelni w świetle prawa autorskiego, Państwo i Prawo 64(5): 33-48.
Nowicka, A. (2013), Uprawnienia instytucji naukowych, w: System prawa prywatnego, t. 13: Prawo autorskie, red. J. Barta, Warszawa: 114-119.
Ritterman, S. (1937), Komentarz do ustawy o prawie autorskim, Kraków.
Sokołowska, D. (2001), Utwory zbiorowe w prawie autorskim ze szczególnym uwzględnieniem encyklopedii i słowników, Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Jagiellońskiego. Prace z Wynalazczości i Ochrony Własności Intelektualnej 76, Kraków.
Stec, P. (2008), Uczelnia jako podmiot praw na dobrach niematerialnych, Państwo i Prawo 63(1): 46-58.
Szewc, A. (1997), Dzieła naukowe i ich status w prawie autorskim, Państwo i Prawo 52(10): 23-31.
Troskolański, A.T. (1978), O twórczości. Piśmiennictwo naukowo-techniczne, Warszawa.
Tylec, G. (2009), Z problematyki ochrony prawnoautorskiej dzieła naukowego, Przegląd Prawno-Ekonomiczny 2(7): 28-34.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2015 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.