Presupozycje surowe i presupozycje instytucjonalne: próba poszerzenia koncepcji presupozycji tekstu prawnego Marka Smolaka

Abstrakt

W tekście autor nawiązuje do niedawno przedstawionej idei Marka Smolaka i szkicuję możliwe zastosowania pojęciowego rozróżnienia presupozycji surowych i presupozycji instytucjonalnych tekstu prawnego. W pierwszej części wskazuje się na wybrane problemy prawniczych zastosowań semiotycznej kategorii presupozycji. Są to: konceptualizowanie pojęcia obowiązku, odzwierciedlanie rzeczywistości w wypowiedziach dyrektywalnych oraz odczytywanie tekstu prawnego na różnych poziomach znaczeniowych. W części drugiej wprowadza się pojęcie presupozycji surowej i rozważa możliwe zastosowania tego pojęcia dla charakterystyki nauk prawnych. Na gruncie teorii prawa rozróżnienie to ma ograniczoną użyteczność, może natomiast mieć zalety heurystyczne przy definiowaniu miejsca nauk historycznoprawnych pośród nauk historycznych.