Słowa kluczowe
pamięć zbiorowa
tożsamość
Michel Foucault
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 290
Liczba pobrań: 169
Abstrakt
Tematem artykułu jest charakterystyka rozwiniętego w pierwszej dekadzie XXI w. dyskursu polskiej polityki historycznej (polityki pamięci), a także jego ograniczenia. Są nimi – po pierwsze – zewnętrzna opozycja ze strony części środowiska historyków oraz po drugie – wewnętrzne założenia dyskursu (założenie o homogeniczności podmiotu zbiorowej pamięci; założenie o elitarnym charakterze dyskursu; centralne znaczenie kategorii narodu). Alternatywną konceptualizację problemu relacji między historią i pamięcią a polityką można znaleźć między innymi w pracach Michela Foucaulta.
Bibliografia
Cichocki M., Czas silnych tożsamości, w: Polityka historyczna. Historycy – politycy – prasa. Konferencja pod honorowym patronatem Jana Nowaka-Jeziorańskiego, Muzeum Powstania Warszawskiego, Warszawa 2005.
Czyżewski M., Debata na temat Jedwabnego oraz spór o „politykę historyczną” z punktu widzenia analizy dyskursu publicznego, w: S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
Dudek A., Spory o polską politykę historyczną po 1989 roku, w: S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
Foucault M., Archeologia wiedzy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1977.
Foucault M., Nietzsche, genealogia, historia, w: M. Foucault, Filozofia, historia, polityka. Wybór pism, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa-Wrocław 2000.
Foucault M., Trzeba bronić społeczeństwa, KR, Warszawa 1998.
Gawin D., O pożytkach i szkodliwości historycznego rewizjonizmu, w: R. Kostro, T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Konserwatywne, Kraków-Wrocław 2005.
Janowski M., Polityka historyczna: między edukacją historyczną a propagandą, w: S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
Kostro R., K.M. Ujazdowski, Odzyskać pamięć, w: R. Kostro, T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Konserwatywne, Kraków-Wrocław 2005.
Krasnodębski Z., Zwycięzcy i pokonani, w: R. Kostro, T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Konserwatywne, Kraków-Wrocław 2005.
Kula M., Lepiej nie nadużywać (historii), „Przegląd Polityczny” 2006, nr 76.
Nijakowski L.M., Baron Münchhausen, czyli o polskiej polityce pamięci, „Przegląd Polityczny” 2006, nr 75.
Nijakowski L.M., Polska polityka pamięci. Esej socjologiczny, Wydawnictwa Akademickie i Profesjonalne, Warszawa 2008.
Nora P., The Era of Commemoration, w: L. D. Kritzman, (red.), Realms of Memory: The Construction of the French Past, t. 3: Symbols, Columbia University Press, New York 1998.
Pomian K., Historia – nauka wobec pamięci, Wydawnictwo UMCS, Lublin 2006.
Pomian K., Historia urzędowa, historia rewizjonistyczna, historia krytyczna, „Przegląd Polityczny” 2006, nr 77.
Roszkowski W., O potrzebie polskiej polityki historycznej, w: R. Kostro, T. Merta (red.), Pamięć i odpowiedzialność, Ośrodek Myśli Politycznej, Centrum Konserwatywne, Kraków-Wrocław 2005.
Solarska M., „Walczymy wszyscy przeciw wszystkim” – historia spod znaku niezgody, w: H. Mamzer (red.), Formy przemocy w kulturze współczesnej, Wydawnictwo Naukowe UAM, Poznań 2006.
Solarska M., Historia zrewoltowana. Pisarstwo historyczne Michela Foucaulta jako diagnoza teraźniejszości i projekt przyszłości, Instytut Historii UAM, Poznań 2006.
Stobiecki R., Historycy wobec polityki historycznej, w: S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
Stobiecki R., Historyk i jego rola we współczesnym świecie, w: G. Dominiak, J. Ostoja-Zagórski, W. Wrzosek (red.), Gra i konieczność. Zbiór rozpraw z filozofii historii i historii historiografii, Epigram, Bydgoszcz 2005.
Stryjek T., Przeszłość narodu i nurty dwudziestowiecznej historiografii, „Kultura i Społeczeństwo” 2001, nr 3-4.
Szacka B., Czas przeszły, pamięć, mit, Scholar, Warszawa 2006.
Szacka B., Pamięć zbiorowa i wojna, „Przegląd Socjologiczny” 2000, nr 2.
Topolski J., Wstęp, w: M. Foucault, Archeologia wiedzy, Państwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1977.
Traba R., Walka o kulturę. Przestrzeń dialogu w najnowszej debacie o polskiej historii i pamięci, „Przegląd Polityczny” 2006, nr 75.
Werner A., Pamięć i władza: komu służy polityka historyczna, „Przegląd Polityczny” 2006, nr 76.
Wolff-Powęska A., Polskie spory o historię i pamięć. Polityka historyczna, „Przegląd Zachodni” 2007, nr 1.
Wrzosek W., Historia – kultura – metafora. Powstanie nieklasycznej historiografii, Fundacja na Rzecz Nauki Polskiej, Wrocław 1995.
Zamorski K., Nostalgia i wzniosłość a refleksja krytyczna o dziejach. Kiedy „polityka historyczna” ma sens?, w: S.M. Nowinowski, J. Pomorski, R. Stobiecki (red.), Pamięć i polityka historyczna. Doświadczenia Polski i jej sąsiadów, Instytut Pamięci Narodowej, Łódź 2008.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.