Słowa kluczowe
ochrona konkurencji
pozycja dominująca
nadużycie pozycji dominującej
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 333
Liczba pobrań: 235
Abstrakt
Na wstępie artykuł przedstawia dwa zasadnicze modele regulacji ochrony konkurencji: system oparty na zakazie i oraz system oparty na tak zwanej kontroli nadużywania, wraz z prezentacją rozwoju historycznego obu modeli na świecie. Zasadniczo model oparty na zakazie stosowania praktyk ograniczających konkurencję polega na wprowadzeniu zakazu o charakterze bezwzględnym (per se). Drugi model opiera się na państwowym nadzorze działalności przedsiębiorców, z państwową ingerencją w tę działalność w razie zaistnienia ograniczenia czy zagrożenia dla konkurencji na rynku. W systemie opartym na zakazie niezbędne jest wprowadzenie określonych mechanizmów relatywizujących zakazy. Wskazana konieczność podyktowana jest tak zarówno względami ekonomicznymi, jak i społeczno-politycznymi. Mechanizmy relatywizacji można podzielić na środki stosowane uprzednio (ex ante) oraz środki stosowane następczo (ex post). Polskie oraz europejskie prawo konkurencji nie zawiera przepisów wprowadzających możliwość relatywizacji zakazu nadużycia pozycji dominującej ex ante, dlatego relatywizacja taka możliwa jest jedynie w drodze aktów stosowania prawa przez organy ochrony konkurencji oraz przez właściwe sądy. Artykuł przedstawia aksjologiczne podstawy relatywizacji, jak również opisuje poszczególne środki wymienionej relatywizacji. Do środków tych należą przede wszystkim doktryny orzecznicze, wypracowane przez judykaturę. Niektóre doktryny mają podstawy w historii stosowania zakazu nadużywania pozycji dominującej, wprowadzenie innych wydaje się wymagać odpowiedniej interwencji ustawodawcy. W tym zakresie artykuł prezentuje wnioski de lege ferenda.Bibliografia
A Bundeskartellamt/Competition Law Forum Debate on Reform of Article 82: a “Dialectic” on Competing Approaches, „European Competition Journal” 2006, July.
Areeda Ph., Introduction to Antitrust Economics, „Antitrust Law Journal” 52, 1983.
Banasiński C., E. Piontek (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2009.
Behrens P., Teoretyczne i praktyczne problemy stosowania instrumentów ekonomicznych w prawie kartelowym, w: C. Banasiński, E. Stawicki (red.), Konkurencja w gospodarce współczesnej, Warszawa 2007.
Blomgren-Hansen N., H. Peter Møllgaard, The Ineffective Harmonisation of Danish Competition Law, European Competition Law Review 1999, nr 5.
Bork R.H., Resale Price Maintenance and Consumer Welfare, „Yale Law Journal” 77, 1968. DOI: https://doi.org/10.2307/794981
Bork R.H., The Antitrust Paradox: A Policy at War with Itself, New York 1978.
Bork R.H., The Rule of Reason and the Per Se Concept Price Fixing and Market Division I, „Yale Law Journal” 74, 1965. DOI: https://doi.org/10.2307/794708
Bork R.H., The Rule of Reason and the Per Se Concept Price Fixing and Market Division II, „Yale Law Journal” 75, 1966. DOI: https://doi.org/10.2307/794663
Crane M., The Future Direction of Antitrust, „Antitrust Law Journal” 56, 1987.
Crotti F., M. Kasman, Turkey’s New Merger Control Legislation, European Competition Law Review 1998, nr 6.
Doğan Yenisey K., Prohibition of Cartels in Turkey, European Competition Law Review 2002, nr 1.
Donald D.C., Comments on the Italian Antitrust Law of October 10, 1990, „International Law” 26, 1992.
Douglass Klein J., Cooperation and the Per Se Debate: Evidence from the United Kingdom, „Antitrust Bulletin” 1989, Fall.
Drahos M., Convergence of Competition Laws and Policies in the European Community. Germany, Austria and Netherlands, The Hague-London-Boston 2001.
Dziewulski S., Zagadnienie kartelizacji w Polsce, „Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 1933, z. 3.
Easterbrook F.H., The Limits of Antitrust, „Texas Law Review” 63, 1984.
First H., The Three Cheers for antitrust, w: M. du Vall (red.), Current problems of Laws Protecting Competition. A Collection of Essays on the Laws of the USA, Japan, European Union, Germany and Poland, Kraków 1994.
Franzosi M., M.-H. Polo, Italian Antitrust Law: A Survey of Twenty-Eight Cases, European Competition Law Review 1999, nr 5.
Gerber D.J., Antitrust Law and Economic Analysis: The Swedish Approach, „Hastings International and Comparative Law Review” 8, 1984.
Gerber D.J., Europe and the Globalization of Antitrust Law, „Connecticut Journal of International Law” 14, 1999.
Gerber D.J., Law and Competition in Twentieth Century Europe. Protecting Prometheus, Oxford 2001. DOI: https://doi.org/10.1093/acprof:oso/9780199244010.001.0001
Gerber D.J., Law and Competition in Twentieth Century Europe: Protecting Prometheus, Oxford 1998.
Gerber D.J., The Future of Article 82: Dissecting the Conflict, w: C. D. Ehlermann, M. Marquis, European Competition Law Annual 2007: A Reformed Approach to Article 82 EC, Oxford 2008.
Gerber D.J., The Origins of European Competition Law in Fin-de-Siècle Austria, „American Journal of Legal History” 36, 1992. DOI: https://doi.org/10.2307/845553
Gerber D.J., R. Azarnia, Dirigisme and the Challenge of Competition Law in France, „Cardozo Journal of International and Comparative Law” 3, 1995.
Goyder D.G., EC Competition Law. Fourth Edition, Oxford 2003.
Heidenhain M., H. Schneider, German Antitrust Law. An Introduction to the German Antitrust Law with German Text and Synoptic English Translation of the Act Against Restraints of Competition, wyd. 4 poprawione i rozszerzone, Frankfurt am Main 1991.
Herman A., Charakter i ewolucja współczesnych rynków konkurencyjnych, w: W. Szymański (red.), Przedsiębiorstwo. Rynek. Konkurencja, wyd. 2, Warszawa 1996.
Horn N., H. Kötz, H. G. Leser, German Private and Commercial Law: An Introduction, tłum. T. Weir, Oxford 1982.
Janusz R., T. Skoczny, w: Niemiecka ustawa kartelowa, Warszawa 1995.
Jones A., B. Sufrin, EC Competition Law. Text, Cases and Materials, Oxford 2008.
Jurkowska A., w: A. Wróbel (red.), Traktat Ustanawiający Wspólnotę Europejską. Komentarz, t. 2, Warszawa 2009.
Kohutek K., Sieradzka M., Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2008.
Kaplow L., Antitrust, Law & Economics, and the Courts, „Law and Contemporary Problems” 50, 1987. DOI: https://doi.org/10.2307/1191460
Kofmann M., The Danish Competition Act, European Competition Law Review 1998, nr 5.
Kolischer K., Ustawodawstwo wobec kartelów, „Przegląd Prawa i Administracji” 1998, z. 6.
Kosiński E., Rodzaje i zakres sektorowych wyłączeń zastosowania ogólnych reguł ochrony konkurencji, Poznań 2007.
Landau Z., Rozwój ustawodawstwa kartelowego w Polsce międzywojennej na tle polityki kartelowej rządu, „Kwartalnik Historyczny” 1972, nr 1.
Maitland-Walker J. (red.), Competition Laws of Europe, London-Charlottesville-Dublin-Durban-Edinburgh-Kuala Lumpur-San Juan-Singapore-Sydney-Toronto-Wellington 1995.
Maitland-Walker J., The New U.K. Competition Law Regime, European Competition Law Review 1999, nr 2.
Malferrari L., Lack of Competition in the Italian Postal Sector, European Competition Law Review 2004, nr 1.
National Reports, European Competition Law Review 1999, nr 2.
Navarro Varona E., Amendments to the Spanish Law Law for the Defence Competition, European Competition Law Review 2000, nr 4.
Nazarali J., D. Cowan, Importing the E.U. Model into U.K. Competition Law: A Blueprint for Reform or a Step into „Euroblivion”?, „European Competition Law Review” 1999, nr 2.
Odriozola M., Spain Introduces Mandatory Merger Control, European Competition Law Review 1999, nr 6.
Orbach B.Y., The Antitrust Consumer Welfare Paradox, „Journal of Competition Law & Economics” 2010, nr 7 (December). DOI: https://doi.org/10.1093/joclec/nhq019
Öz G., Competition Law and Practice in Turkey, European Competition Law Review 1999, nr 3.
Parschalk M., Vertical Restraints on Competition: Selective Distribution, Exclusive Distribution and Exclusive Purchasing Systems in Austria, European Competition Law Review 1998, nr 7.
Power V., E.C. Competition Law in the U.K.: Learning from the Irish Experience, European Competition Law Review 2000, nr 2.
Relander S., Ch. Wik, J. Ratliff, Finnish Competition Law and Practice: An Evolving Picture, European Competition Law Review 1998, nr 7.
Roggenkamp M.M., A. Rønne, C. Redgwell, I. Del Guayo (red.), Energy Law in Europe. National, EU and International Law and Institutions, Oxford 2001.
Rousseva E., Rethinking Exclusionary Abuses in EU Competition Law, Oxford 2010.
Sideek M., Competition Rules of Sweden and the European Union Compared, European Competition Law Review 1998, nr 4.
Skoczny T., A. Jurkowska, D. Miąsik (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2009.
Skoczny T., Harmonisation of the Polish Antimonopoly Law with the EC Competition Rules, w: T. Skoczny (red.), Harmonisation of the Polish Antimonopoly Law with Competition Rules of the European Communities. Summary and Recommendations, Warszawa 1997.
Skoczny T., Instrumenty relatywizacji i racjonalizacji Zakazów praktyk ograniczających konkurencję, w: Granice wolności gospodarczej w systemie społecznej gospodarki rynkowej. Księga Jubileuszowa z okazji 40-lecia pracy naukowej prof. dr. hab. Jana Grabowskiego, Katowice 2004.
Skoczny T., Ustawodawstwo antymonopolowe na świecie w latach 1890-1989, Warszawa 1990.
Skoczny T., W sprawie modernizacji stosowania zakazu nadużywania pozycji dominującej, w: C. Banasiński (red.), Ochrona konkurencji i konsumentów w Polsce i Unii Europejskiej (studia prawno-ekonomiczne), Warszawa 2005.
Stawicki A., E. Stawicki (red.), Ustawa o ochronie konkurencji i konsumentów. Komentarz, Warszawa 2011.
Turner J.D.C., The U.K. Competition Act 1998 and Private Rights, European Intellectual Property Review 21, 1999, nr 4 (= European Competition Law Review 1999, nr 2).
Whish R., Competition Law, Oxford 2009.
Yao D.A., S.S. DeSanti, Game Theory and the Legal Analysis of Tacit Collusion, „The Antitrust Bulletin” 1993, Spring. DOI: https://doi.org/10.1177/0003603X9303800104
Ysewyn J., What Belgium Has to Offer Foreign Competition Complainants, European Competition Law Review 1997, nr 1.
Zachodnioeuropejskie ustawy antymonopolowe I, wprow. R. Janusz, Warszawa 1995.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2012 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.