Słowa kluczowe
akty planowania
samorząd gminny
uchwała rady gminy
stanowienie prawa
zasada proporcjonalności
zasada prawidłowej legislacji
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 402
Liczba pobrań: 300
Abstrakt
W systemie źródeł prawa wyróżnić można, obok typowych aktów prawa miejscowego stanowionych zgodnie z przepisami Konstytucji, także takie akty, które nie mieszczą się w standardach konstytucyjnych źródeł prawa, choć dotyczą istotnych kwestii społecznych, gospodarczych itp. Tego rodzaju dokumenty (np. akty planowania, programy, strategie itp.), mimo że są uchwalane w drodze uchwał, nie zawsze zawierają przepisy powszechnie obowiązujące. Bez względu jednak na moc wiążącą aktu normatywnego prawodawca powinien przestrzegać powszechnie uznawanych reguł stanowienia prawa, w tym zasady proporcjonalności, racjonalności, komunikatywności i zwięzłości. Przepisy powszechnie obowiązujące często nakładają na samorządy lokalne obowiązek tworzenia aktów regulujących ważne kwestie społeczne, np. program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych dotyczący zagadnienia sposobu postępowania ze zjawiskiem nałogu alkoholowego w warunkach lokalnych. Programy te często opracowywane są z naruszeniem reguł racjonalnego tworzenia prawa, a ponadto oderwane są od lokalnej rzeczywistości, co powoduje, że są one nieskuteczne. Warto zatem rozważyć możliwość innego sposobu reagowania na zjawisko alkoholizmu, nie za pomocą corocznie uchwalanych uchwał. Obowiązek sporządzania programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych mógłby zostać zastąpiony np. odpowiednimi działaniami organizacyjnymi, edukacyjnymi itp. Prawo nie zawsze jest właściwym sposobem osiągania zakładanych celów. Wymaga to jednak zmian ustawowych.
Bibliografia
Bafia, J. (1984), Zasady tworzenia prawa, Warszawa.
Budzisz, R., Jaworska-Dębska, B., Wlaźlak, K. (2009), Rola samorządu terytorialnego w zakresie wychowania w trzeźwości i przeciwdziałania alkoholizmowi, Studia Prawno-Ekonomiczne 80: 55–87.
Dąbek, D. (2003), Prawo miejscowe samorządu terytorialnego, Bydgoszcz–Kraków.
Dobosz, P. (2002), Quasi-akty prawa miejscowego, [w:] Dolata, S. (red.), Problemy prawne w działalności samorządu terytorialnego, Opole.
Duniewska, Z. (2013), Zasada proporcjonalności, [w:] Stahl, M. (red.), Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa: 144–152.
Duniewska, Z. Górski, M., Jaworska-Dębska, B., Olejniczak-Szałowska, E., Stahl, M. (2005), Plany, strategie, programy i inne zbliżone formy prawne działania administracji, [w:] Podmioty administracji publicznej i prawne formy ich działania, Studia i materiały z Konferencji Naukowej Poświęconej Jubileuszowi 80-tych urodzin Profesora Eugeniusza Ochendowskiego, Toruń: 141–175.
Federczyk, W., Majchrzak, B. (2014), Akt normatywny w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego. Problemy na tle aktów organów administracji, [w:] Błachucki, M., Górzyńska, T. (red.), Źródła prawa administracyjnego a ochrona wolności i praw obywateli, Warszawa: 153–173.
Folak, Ł. (2017), Zasada proporcjonalności w tworzeniu prawa administracyjnego, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 79(4): 57–71.
Garlicki, L. (2012), Konstytucyjne źródła prawa administracyjnego, [w:] Hauser, R. Niewiadomski, Z., Wróbel, A. (red.), System prawa administracyjnego, t. 2: Konstytucyjne podstawy funkcjonowania administracji publicznej, Warszawa: 47–88.
Jaworska-Dębska, B. (2002), Prawna regulacja problemów uzależnień, obrotu napojami alkoholowymi, środkami odurzającymi i psychotropowymi, wyrobami tytoniowymi, [w:] Stahl, M. (red.), Materialne prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady, Warszawa: 431–469.
Jaworska-Dębska, B. (1995), Spór wokół modelu polskiej regulacji alkoholowej. Zagadnienia administracyjnoprawne, Łódź.
Kłosowska-Lasek, K. (2012), Działania nieformalne administracji w kontekście jej sprawności, [w:] Kijowski, D., Miruć, A., Suławko-Karetko, A., Jakość prawa administracyjnego, Warszawa: 129–142.
Kmieciak, Z. (2000), Ogólne zasady prawa i postępowania administracyjnego, Warszawa.
Krakała, A., Wąsowska, I. (2012), Ograniczenie dostępności napojów alkoholowych jako przykład legislacji administracyjnej w gminach, [w:] Stahl, M., Duniewska, Z. (red.), Legislacja administracyjna. Teoria, orzecznictwo, praktyka, Warszawa: 504–524.
Lebowa, D., Maciejko, W. (2011), Gminna komisja rozwiązywania problemów alkoholowych, Warszawa.
Morawski, L. (1997), Wstęp do prawoznawstwa, Toruń.
Ochendowski, E. (2002), Prawo administracyjne. Część ogólna, Toruń.
Olejniczak-Szałowska, E. (2016), Tworzenie planów, programów, strategii, [w:] Stahl, M. (red.), Prawo administracyjne. Pojęcia, instytucje, zasady w teorii i orzecznictwie, Warszawa: 491–494.
Piotrowski, R. (2015), Ustrojowe konsekwencje inflacji prawa, [w:] Brzozowski, W., Krzywoń, A. (red.), Leges ab omnibus intellegi debent. Księga XV-lecia RCL, Warszawa: 384–392.
Podgórecki, A. (1957), Założenia polityki prawa. Metodologia pracy legislacyjnej i kodyfikacyjnej, Warszawa.
Rot, H., Siarkiewicz, K. (1994), Zasady tworzenia prawa miejscowego, Warszawa.
Sawuła, R. (1997), Administracyjnoprawne środki ograniczenia dostępności alkoholu. Uwagi na tle nowelizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi, Samorząd Terytorialny 3: 47–60.
Sierpowska, I. (2014), Pomoc społeczna. Komentarz, Warszawa.
Skrzydło-Niżnik, I., Zalas, G. (2002), Ustawa o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. Komentarz. Doktryna. Orzecznictwo, Kraków.
Stahl, M. (2013), Akty planowania (akty polityki), [w:] Hauser, R., Niewiadomski, Z., Wróbel, A. (red.), System prawa administracyjnego, t. 5: Prawne formy działania administracji, Warszawa: 364–372.
Stankiewicz, R. (2012), Prawotwórcza rola administracji w kształtowaniu sektora energetycznego (na przykładzie polityki energetycznej państwa), [w:] Stahl, M. (red.), Legislacja administracyjna. Teoria, orzecznictwo, praktyka, Warszawa: 253–268.
Szydło, M. (2006), Planowanie indykatywne jako funkcja państwa wobec gospodarki, [w:] Popowska, B. (red.), Funkcje współczesnej gospodarki. Księga dedykowana Profesor Teresie Rabskiej, Poznań: 143–161.
Walaszek-Pyzioł, A. (1995), Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego 1: 14–23.
Wierczyński, G. (2016), Redagowanie i ogłaszanie aktów normatywnych. Komentarz, Warszawa.
Wilczyński, P. (2018), Dobro człowieka jako zasada administracyjnoprawnych regulacji przeciwdziałania uzależnieniu od alkoholu i jego skutkom, [w:] Duniewska, Z., Stahl, M., Krakała, A. (red.), Zasady w prawie administracyjnym. Teoria, praktyka, orzecznictwo, Warszawa: 317–338.
Wlaźlak, K. (2015), Racjonalność planowania w prawie administracyjnym, Warszawa.
Wlaźlak, K. (2012), Inflacja prawa administracyjnego w zakresie planowania, [w:] Suwaj, P. (red.), Inflacja prawa administracyjnego, Warszawa: 118–137.
Wojtyczek, K. (2002), Zasada proporcjonalności, [w:] Banaszak, B., Preisner, A. (red.), Prawa i wolności obywatelskie w Konstytucji RP, Warszawa: 667–692.
Wronkowska, S. (1995), Zarys koncepcji państwa prawnego w polskiej literaturze politycznej i prawnej, [w:] Wronkowska, S. (red.), Polskie dyskusje o państwie prawa, Warszawa: 63–80.
Wronkowska, S., Zieliński, M. (2004), Zasady techniki prawodawczej. Komentarz, Warszawa.
Zakolska, J. (2008), Zasada proporcjonalności w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, Warszawa.
Ziemski, K. (2005), Indywidualny akt administracyjny jako forma prawna działania administracji, Poznań.
Zimmerman, J. (2008), Prawo administracyjne, Warszawa.
Ziółkowski, M. (2007), Zarządzanie strategiczne w polskim samorządzie terytorialnym, [w:] Zalewski, A. (red.), Nowe zarządzanie publiczne w polskim samorządzie terytorialnym, Warszawa: 75–132.
Zirk-Sadowski, M. (1999), Instytucjonalny i kulturowy wymiar integracji prawnej, [w:] Leszczyński, L. (red.), Zmiany społeczne a zmiany w prawie, Lublin: 35–46.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.