Słowa kluczowe
prawo ochrony dziedzictwa kultury
zabytek
zasada ochrony dziedzictwa kultury
Jak cytować
Liczba wyświetleń: 519
Liczba pobrań: 320
Abstrakt
Pośród całego zespołu norm prawnych szczególne znaczenie mają normy będące zasadami prawa. Cechą nadającą normie prawnej status zasady prawa jest jej doniosłość dla systemu prawa. Ważny podział zasad prawa wprowadza rozróżnienie na: zasady wprost sformułowane w tekście prawnym (zasady explicite), zasady wyinterpretowywane z tekstu prawnego, choć wprost niewyrażone w tekście prawnym (zasady implicite), zasady prawa niewyrażone w aktach prawodawczych, a stanowiące składnik kultury prawnej (zasady implicite drugiego stopnia). Prawo ochrony dziedzictwa kultury jest dziś uznawane za tzw. kompleksową gałąź prawa, a jednym z podstawowych kryteriów wydzielania gałęzi prawa jest posiadanie własnych zasad prawa, które to kryterium jest spełnione wobec katalogu zasad przedstawionych w artykule, z zasadą naczelną, jaką jest wyinterpretowana z art. 5 i 6 Konstytucji RP zasada ochrony dziedzictwa kultury. Wśród innych zasad prawa ochrony dziedzictwa kultury wyróżnić można w szczególności następujące (zastrzegając, że katalog zaprezentowany w artykule ma charakter otwarty): zasada dostępu do zabytków, zasada społecznej użyteczności zabytków, zasada dostępu do informacji, zasada kontroli stanu zachowania zabytków, zasada integralności zabytku, zasada zrównoważonego rozwoju, zasada zarządzania dziedzictwem kultury, zasada zmiany wartości użytkowej dziedzictwa kultury w czasie, zasada finansowania przez posiadacza zabytku, zasada finansowania ze środków publicznych, zasady ochrony własności, zasada proporcjonalności, zasada kontroli państwa nad obrotem zabytkami oraz zasada kontroli wywozu zabytków za granicę.
Bibliografia
Alexy, R. (1985). Theorie der Grundrechte, Baden-Baden.
Brodecki, Z. (red.). (2007). Europa sędziów. Warszawa.
Drela, M. (2006). Własność zabytków. Warszawa.
Florczak-Wątor, M. (2016). Komentarz do art. 5, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz. Art. 1–86. Warszawa.
Florczak-Wątor, M. (2016). Komentarz do art. 6, [w:] Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz. Art. 1–86, red. M. Safjan, L. Bosek. Warszawa.
Kordela, M. (2012). Zasady prawa. Studium teoretycznoprawne. Poznań.
Korycka-Zirk, M. (2012). Teorie zasad prawa a zasada proporcjonalności. Warszawa.
Królikowski, M., Szczucki, K. (2016). Komentarz do art. 73, [w:] M. Safjan, L. Bosek (red.), Konstytucja RP. Tom 1: Komentarz. Art. 1–86. Warszawa.
Maroń, G. (2011). Zasady prawa. Pojmowanie i typologie a rola w wykładni prawa i orzecznictwie konstytucyjnym. Poznań.
Menkes, J. (1988). Zasady prawa międzynarodowego. Państwo i Prawo 10.
Morawski, L. (2001). Zasady wykładni prawa. Toruń.
Morawski, L. (2010). Zasady prawa – komentarz krytyczny, [w:] J. Stelmach, Studia z filozofii prawa. Kraków.
Morawski, L. (2014). Podstawy filozofii prawa. Toruń.
Pruszyński, J. (2001). Dziedzictwo kultury Polski. Jego straty i ochrona prawna. Tom 1. Kraków.
Pułło, A. (1996). Idee ogólne a zasady prawa konstytucyjnego. Państwo i Prawo 8.
Szafrański, W., Zalasińska, K. (red.). (2009). Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki. Tom 3: Prawna ochrona dziedzictwa kulturowego. Poznań.
Tkacz, S. (2014). O zintegrowanej koncepcji zasad prawa w polskim prawoznawstwie (Od dogmatyki do teorii prawa). Toruń.
Tuleja, P. (1997). Zasady konstytucyjne, [w:] P. Sarnecki (red.), Konstytucjonalizacja zasad i instytucji ustrojowych. Warszawa.
Wronkowska, S., Zieliński, M., Ziembiński, Z. (1974). Zasady prawa. Zagadnienia podstawowe. Warszawa.
Wronkowska, S., Ziembiński, Z. (2001). Zarys teorii prawa. Poznań.
Zalasińska, K., Bąkowski, T. (2009). Paradygmat zrównoważonego rozwoju w prawnej ochronie nieruchomości zabytkowych – próba adaptacji, [w:] W. Szafrański, K. Zalasińska (red.), Wokół problematyki prawnej zabytków i dzieł sztuki. Tom 3: Prawna ochrona dziedzictwa kulturowego. Poznań.
Zalasińska, K., Zeidler, K. (2015). Wykład prawa ochrony zabytków. Warszawa–Gdańsk.
Zeidler, K. (2007). Prawo ochrony dziedzictwa kultury. Warszawa.
Zeidler, K. (2009). Zabytek jako szczególny przedmiot obrotu handlowego. Gdańskie Studia Prawnicze 21.
Zeidler, K. (2011). Restytucja dóbr kultury ze stanowiska filozofii prawa. O trudnych przypadkach na granicy kultury i prawa. Warszawa.
Zeidler, K. (2014). Prawo ochrony dziedzictwa kultury jako nowa gałąź prawa, [w:] K. Zeidler (red.), Prawo ochrony zabytków. Warszawa–Gdańsk.
Zeidler, K. (2015). Przestrzenie badawcze prawa ochrony dziedzictwa kultury. Gdańskie Studia Prawnicze 33.
Zeidler, K. (red.). (2014). Prawo ochrony zabytków. Warszawa–Gdańsk.
Licencja
Prawa autorskie (c) 2018 WPiA UAM
Utwór dostępny jest na licencji Creative Commons Uznanie autorstwa – Użycie niekomercyjne – Bez utworów zależnych 4.0 Międzynarodowe.