Znaczenie klastrów w rozwoju branż

Abstrakt

Rywalizacja jest nieodzownym elementem działalności przedsiębiorstw; stanowi także motor postępu technologicznego oraz rozwoju branż, regionów i państw. Jednakże więzi, jakie nawiązywane są pomiędzy podmiotami w rzeczywistości gospodarczej nie przybierają wyłącznie formy konkurencji. Podejście to stało się szczególnie istotne w ostatnich pięćdziesięciu latach, w warunkach postępującej globalizacji, rozwoju technologii informacyjnych oraz rosnącej roli innowacji jako kluczowego czynnika sukcesu w działalności gospodarczej. Paradoksalnie wzrost natężenia rywalizacji doprowadził do wzrostu zainteresowania relacjami, w których partnerstwo przeplata się z konkurencją. Jednym z przejawów zainteresowania podmiotów gospodarczych zjawiskiem jednoczesnej kooperacji i rywalizacji, jako skutecznej postawy strategicznej, jest rozwój koncepcji klastrów. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy istnieją przesłanki pozwalające założyć, że klastry odgrywają pozytywną rolę w rozwoju branż. Przedstawione w artykule badania mają charakter badań jakościowych, wtórnych i polegają na studiach literaturowych.  W pierwszej części artykułu przedstawiono branżę jako mezoekonomiczną jednostkę badawczą. W dalszej kolejności w rozważaniach skoncentrowano się na klastrze jako elemencie funkcjonowania branży. Następnie wskazano najważniejsze korzyści płynące z działalności klastrów. W świetle przeprowadzonych studiów literaturowych można uznać, że wpływ klastrów na branżę istnieje, jednak określenie warunków brzegowych, jakie muszą zostać spełnione, aby skutki te były realnie odczuwalne, wymaga dalszych badań.