Annus Mirabilis 1989 i jego dziedzictwo: spełnione obietnice, stracone złudzenia i niespodziewane rezultaty
PDF

Słowa kluczowe

analiza porównawcza
demokratyzacja
trzecia fala demokratyzacji
„przemieszczenie”
konsolidacja demokracji
współczesna historia Polski

Jak cytować

Ziółkowski, M. (2014). Annus Mirabilis 1989 i jego dziedzictwo: spełnione obietnice, stracone złudzenia i niespodziewane rezultaty. Ruch Prawniczy, Ekonomiczny I Socjologiczny, 76(2), 25–42. https://doi.org/10.14746/rpeis.2014.76.2.4

Liczba wyświetleń: 324


Liczba pobrań: 175

Abstrakt

Artykuł jest próbą analizy pierwszych lat transformacji systemowej w Polsce, tzn. przebiegu procesu demokratyzacji w 1989 r. oraz podstawowych problemów konsolidacji demokracji w Polsce w kilku latach następnych. Jest to analiza porównawcza wykorzystująca kategorie stosowane przez S. Huntingtona w książce Trzecia fala demokratyzacji. Artykuł przedstawia konsekwencje faktu, że proces demokratyzacji dokonał się w Polsce poprzez „przemieszczenie”, tzn. wspólne działania rządu i przedstawicieli opozycji, czego wyrazem był zwłaszcza obrady Okrągłego Stołu. Analizuje najistotniejsze dylematy następnych lat, a więc problemy gospodarcze i socjalne, „problem kata” (tzn. kwestię rozliczenia przeszłości) oraz „problem pretorianina” (tzn. sposób traktowania przedstawicieli poprzednich resortów siłowych). Opisuje także zmiany społecznego postrzegania wydarzeń z owych lat.

https://doi.org/10.14746/rpeis.2014.76.2.4
PDF

Bibliografia

Bauman Z., After the patronage State: a Model in Search of Class Interests, [w:] C. Bryan, E. Mokrzycki (eds.), The New Great transformation? Change and Continuity in East-Central Europe London and New York 1994.

Białecki I., Mach W., Orientacje społeczno-ekonomiczne posłów na tle poglądów społeczeństwa, [w:] J. Wasilewski, W. Wesołowski Początki parlamentarnej elity. Posłowie kontraktowego Sejmu, Warszawa 1992.

Coser L.A. Społeczne funkcje konfliktu, [w:] A. Jasińska-Kania et al. (red.), Współczesne teorie socjologiczne, Warszawa 2006.

Huntington S., Trzecia fala demokratyzacji, Warszawa 2009.

Kennedy M. Cultural Formations of Post-communism. Emancipation, Transition, Nation and War, Minneapolis 2002.

Kotzé H., du Toit P. Historical Context, [w:] U. van Beek (ed.), Democracy under Construction: Patterns from Four Continents, Bloomfield Fields & Opladen 2005.

Kubik J., Linch A., The Original Sin of Poland’s Third Republic: Discounting “Solidarity” and its Consequences for Political Reconciliation, Polish Sociological Review 1(153), 2006.

Mokrzycki E,. Dziedzictwo realnego socjalizmu, interesy grupowe i poszukiwanie nowej utopii, Kultura i Społeczeństwo 35(1), 1991.

Offe C. Capitalism by Democratic Design. Democratic Theory Facing the Triple Transition in East Central Europe, Social Research 58(4), 1991.

Rupnik J., De l’antipolitique à la crise de la démocratie: que reste-t-il de l’héritage de la dissidence? [w:] Ch. Lequesne, M MacDonagh-Pajerova La citoyenneté démocratique dans l’Europe des vingt-sept, L’ Harmattan, Paris 2007.

Shin D.C., On the Third Wave of Democratization. A synthesis and Evaluation of Recent Theory and Research. World Politics 47 October 1994.

Wnuk-Lipiński E., Demokratyczna rekonstrukcja, Warszawa 1996.

Ziółkowski M., Structural Dilemma of the Transformation and the Functioning of the Political System, Current Politics and Economics of Europe 7(4), 1998.

Ziółkowski M., W dwudziestą rocznicę wyborów 4 czerwca, Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 71(4), 2009.